Poolse premier waarschuwt voor ongecontroleerde migratie: “Voortbestaan westerse beschaving in gevaar”

Maandag heeft de Poolse premier ontmoetingen met de Franse president Emmanuel Macron en Duits bondskanselier Olaf Scholz. Druk besproken onderwerpen zijn de oorlog in Oekraïne, de dreigementen van Trump en de migratiecrisis. Naar verluidt schuift Donald Tusk aan tafel met een fors migratieplan.

KIJK. President Macron begroet de Poolse premier Donald Tusk bij zijn aankomst.

Vlak voor zijn afreis was de pro-Europese politicus duidelijk over de kwestie van ongecontroleerde immigratie. “Dit gaat over het voortbestaan van de westerse beschaving”, vertelde de Poolse regeringsleider tijdens een bijeenkomst in een kleine stad in het oosten van Polen.

“We moeten wakker worden en begrijpen dat we onze grenzen moeten beschermen. Als we openstaan voor alle vormen van migratie, zal onze wereld instorten”, zo stelde Tusk.

“Het belangrijkste verschil tussen de rechts-populistische partij PiS en de partij van Tusk is dat Tusk bereid is om te onderhandelen en iets wil bereiken in Europa. Maar als het op migratie aankomt, zal hij hard zijn”, zegt Adam Traczyk, directeur van de denktank ‘More in Common Polska’ in een interview met de Duitse krant ‘Die Welt’.

Volgens de expert komt er met Tusk geen beleid van herverdeling van vluchtelingen of asielzoekers over Europa. “Dit is niet alleen zijn persoonlijke standpunt, maar dat van Polen in het algemeen”, klinkt het. Volgens Tusk is er geen sprake van een migratiebeleid als er geen manier is om de grenzen en het grondgebied te controleren.

Tusk haalde vorig jaar tijdens de verkiezingscampagne zelfs een discussie met Angela Merkel aan. Hij sprak over een ruzie met de voormalige Duitse bondskanselier tijdens een vergadering van de Europese Raad, waarin Merkel verklaarde “dat we niet kunnen voorkomen dat mensen de grenzen van Europa oversteken, omdat het er te veel zijn”.

Zijn vermeende reactie hierop: “Ik zei haar dat we ze juist aan onze grenzen moeten tegenhouden, omdat het er te veel zijn.”

Het bezoek van Tusk aan Frankrijk en Duitsland moet de verrijzenis inluiden van de zogenaamde Weimardriehoek, het samenwerkingsverband van Frankrijk, Duitsland en Polen dat tegen de achtergrond van de Russische invasie van Oekraïne opnieuw aan belang zou kunnen winnen.

“Welcome back”, zo begroette Macron zijn Poolse gast. “Het is een genoegen om u terug te zien en om met u en uw regering partners te hebben die we kunnen vertrouwen, die pro-Europees zijn en duidelijk zijn over Europese veiligheid en de grote uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd”, zei de Franse president.

Onder het bewind van de eurosceptische en nationalistische partij PiS leefde Polen jarenlang op gespannen voet met Frankrijk en Duitsland, maar er waait een nieuwe wind sinds Tusk eind vorig jaar opnieuw aan de macht kwam. Macron ziet in hem een partner om de Europese defensie uit te bouwen, nu het Russische leger opnieuw het initiatief heeft in Oekraïne en de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump opnieuw twijfel zaait over de toekomst van de NAVO.

Tusk deelde alvast het gevoel dat de standpunten van Warschau en Parijs over geopolitiek en veiligheidskwesties in deze onzekere tijden dicht bij elkaar liggen. “Het is allicht hier in Parijs dat de woorden uit de Drie Musketiers van Alexandre Dumas de meeste weerklank hebben: één voor allen en allen voor één”, zei hij. “Europa moet een veilig continent worden, en dat betekent dat de EU, Frankrijk en Polen sterk moeten worden en klaar moeten zijn om hun grenzen te verdedigen en om onze bondgenoten en vrienden buiten de EU te verdedigen en te ondersteunen”.

Macron hamert al jaren op het belang van een Europa dat op economisch en militair vlak minder afhankelijk is van andere werelddelen. Zo pleitte hij maandag aan de zijde van Tusk opnieuw voor een versterking van de Europese defensie-industrie, met name om “strategische uitrusting en munitie te leveren aan Oekraïne”. “Dat moet het ook mogelijk maken om van Europa een veiligheidsgrootmacht te maken die complementair is aan de NAVO, de Europese pijler van de trans-Atlantische alliantie”, betoogde hij.

In het oosten van de EU is men traditioneel wat voorzichtiger over een versterking van de Europese defensie. Tegenover Rusland leunen de voormalige Oostbloklanden voor hun veiligheid eerder op Washington en de NAVO. Ook Tusk beklemtoonde in Parijs dat er “geen alternatief” is voor de trans-Atlantische samenwerking, maar voor hem lijkt er veel minder een contradictie te bestaan tussen een sterke NAVO en de uitbouw van een eigen Europese defensie.

Tusk gaat na zijn doortocht in Parijs op bezoek bij de Duitse bondskanselier Olaf Scholz in Berlijn. Tegelijkertijd blazen de buitenlandministers van Frankrijk, Duitsland en Polen maandagnamiddag verzamelen in het Château de La Celle nabij de Franse hoofdstad. Stéphane Séjourné, Annalena Baerbock en Radoslav Sikorski gaan er onder meer praten over de Europese defensiecapaciteit, de militaire leveringen aan Oekraïne en de Russische destabiliseringspogingen in Europa.

Ook Duitsland, dat na de Russische inval in Oekraïne eveneens zijn veiligheidsbeleid aan het herijken is, lijkt opnieuw heil te zien in de Weimardriehoek, opgericht in 1991, in de nasleep van de val van het IJzeren Gordijn. “Voor een sterk en weerbaar Europa in deze stormachtige tijden kan de Weimardriehoek meer dan ooit in zijn dertigjarig bestaan een machtscentrum en een platform voor ideeën zijn”, blikte Baerbock vooruit.