Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Verkiezingen

Analyse

FBI bevestigt dat het Kremlin Trump hielp tegen Clinton

Russische inmenging Media zeiden het al, en nu is het officieel: de FBI onderzoekt beïnvloeding van de verkiezingen door Moskou. Leidt het spoor naar Trump?

James Comey (links), Director of the Federal Bureau of Investigation (FBI) en Michael Rogers, Director of the National Security Agency,
James Comey (links), Director of the Federal Bureau of Investigation (FBI) en Michael Rogers, Director of the National Security Agency, Foto Zach Gibson/Getty Images/AFP

„Ze [Rusland] wilden onze democratie schaden, haar [Clinton] beschadigen, hem [Trump] helpen”. Met deze korte mededeling heeft FBI-directeur James Comey zelf enorme schade aan het presidentschap van Donald Trump toegebracht. Comey zei maandag tijdens een hoorzitting in het Congres dat de FBI onderzoek doet naar de Russische beïnvloeding van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Ook onderzoekt de FBI de banden tussen Russische functionarissen en medewerkers van Trump.

Comey vertelde de Inlichtingencommissie van het Congres dat de FBI al sinds juli vorig jaar onderzoek doet naar Russische banden met de campagne van Trump. In die maand schrapte de Republikeinse Conventie een paragraaf over wapenleveranties aan Oekraïne uit het partijprogramma. In diezelfde maand riep Trump Rusland openlijk op e-mails van zijn tegenstander Hillary Clinton te hacken.

„Rusland, als jullie luisteren: ik hoop dat jullie de 30.000 verdwenen e-mails gaan vinden.”

Comey en directeur Mike Rogers van de National Security Agency (NSA) zeiden tijdens de hoorzitting dat Russische beïnvloeding van de verkiezingen vast staat. „Het was ongebruikelijk luidruchtig. Alsof ze ontdekt wílden worden”, zei Comey. Volgens de inlichtingendiensten gebruikten Russische functionarissen verschillende strategieën. Ze verspreidden nepverhalen en desinformatie, en braken in bij de systemen van de Democratische Partij. Onder meer e-mails van en naar campagneleider John Podesta werden gedeeld met WikiLeaks en vervolgens verspreid.

Voor het eerst bevestigd

Nu het onderzoek van de FBI naar Trumps entourage voor het eerst is bevestigd, staat het Witte Huis ernstig te kijk. Trump noemt verhalen over Russische hackers steevast „nepnieuws”. Op Twitter schreef hij vlak voor de hoorzitting: „De Democraten hebben het Russische verhaal verzonnen en gepromoot, als een excuus voor hun vreselijke campagne.”

Tijdens de hoorzitting verschenen op Trumps officiële Twitterkanaal, @POTUS, berichten die volstrekt in tegenspraak waren met wat Comey en Rogers zeiden, zoals: „De NSA en FBI vertellen het Congres dat Rusland het verkiezingsproces niet heeft beïnvloed.” Comey, die tijdens de zitting naar de tweets uit het Witte Huis gevraagd werd, zei droogjes: „Dat hebben we vandaag niet zo gezegd.”

De Republikeinen in de commissie probeerden Trump te beschermen. Zij stelden alleen vragen over hoe kwalijk het was dat inlichtingendiensten geheime informatie hebben gelekt naar de pers. Amerikaanse media berichten al maanden over de banden tussen Trumps entourage en Rusland. Trump zinspeelde er tijdens de hoorzitting via Twitter op dat Obama daarachter zit.

Twitter avatar realDonaldTrump Donald J. Trump Terrible! Just found out that Obama had my “wires tapped” in Trump Tower just before the victory. Nothing found. This is McCarthyism!

Desondanks verliep de hoorzitting dramatisch voor Trump. Niet alleen ligt er nu een officieel, potentieel levensgevaarlijk onderzoek. James Comey en Mike Rogers maakten ook duidelijk dat twee alternatieve theorieën van de president ongefundeerd zijn. Trump zei dat Barack Obama hem had afgeluisterd in Trump Tower. Later zei het Witte Huis dat de Britse geheime dienst Trump op verzoek van Obama had afgeluisterd. Beide theorieën werden meteen verworpen.

Trumps woordvoerder Sean Spicer zei dat er nog altijd geen bewijs is geleverd van Russische inmenging in de verkiezingen. Sommige getrouwen worden vaak genoemd als contactpersonen met Rusland, zoals adviseur Roger Stone en oud-veiligheidsadviseur Michael Flynn. Maar in werkelijkheid, zei Spicer, was hun rol beperkt. Zelfs de rol van adviseur Paul Manafort, die tijdens de campagne moest aftreden, was „buitengewoon beperkt”. Maar in werkelijkheid was Manafort Trumps campagneleider.

Lees ook de laatste ontwikkelingen terug in het Trumblog

Trump in het nauw

Donald Trump zit met dit dossier ernstig in het nauw. De president heeft met zijn aanhoudende aanvallen veel vijanden gemaakt in de inlichtingendiensten. Met zijn opmerking dat hij afgeluisterd werd in Trump Tower, beschuldigde Trump de diensten van illegale praktijken. James Comey, een Republikein die bekend staat als eigenzinnig, oogde zichtbaar geërgerd toen hij daarnaar gevraagd werd.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Deze hoorzitting verloopt dramatisch voor Trump: - FBI-onderzoek naar contacten met Rusland
- Geen spionage Obama
- Geen Britse spionage

Het onderzoek naar Trump is nog in volle gang en Comey liet weinig los. De Comey die tijdens de verkiezingscampagne zo loslippig was over de e-mails van Hillary Clinton, was nu zwijgzaam. Maar dat is slecht nieuws voor Trump. Comey zei dat hij meer wist, maar dat hij het onderzoek niet wil verstoren. Met andere woorden: dit is een serieus en er zijn veel aanwijzingen die naar de president leiden. Comey zal „het spoor volgen, waar het ook maar naartoe leidt”.