Bekende behandeling lijkt ook veroudering te vertragen

Volgens Amerikaanse onderzoekers houdt de bron van jeugd zich mogelijk in ons eigen lichaam schuil.

Je lichaam bestaat uit meer dan 37 biljoen cellen.

Die zijn stuk voor stuk geprogrammeerd om zelfmoord te plegen en plaats te maken voor nieuwe cellen als ze oud en beschadigd zijn.

Maar soms mislukt dat en gaan de cellen in een soort winterslaap, waarbij ze doelloos in het lichaam blijven en problemen als ontstekingen en ziekten veroorzaken.

Deze cellen worden senescente cellen genoemd, of zombiecellen, en we krijgen er steeds meer van naarmate we ouder worden.

Maar nu heeft een groep onderzoekers van Cold Spring Harbor Laboratory in New York misschien een nieuwe manier gevonden om ze aan te pakken.

Ze keken naar een bestaande immunotherapie, waarbij de eigen witte bloedcellen van patiënten, T-cellen, genetisch worden gemodificeerd om beschadigde en zieke cellen aan te vallen.

Dit meldt New Atlas.

Meer baat voor muizen

Artsen gebruiken deze behandeling al in de strijd tegen overactieve en zieke cellen bij bijvoorbeeld lymfeklierkanker en bloedkanker, maar de onderzoekers lijken ook succes te hebben geboekt met de methode tegen senescente cellen.

Ze maakten gebruik van het feit dat zombiecellen een bepaald oppervlakte-eiwit hebben, dat ook iets te maken lijkt te hebben met weefselveroudering bij muizen.

Dus herprogrammeerden de onderzoekers de lichaamseigen T-cellen van de muizen om het oppervlakte-eiwit aan te vallen. En dat leek effect te hebben.

Toen de onderzoekers de T-cellen injecteerden bij oudere muizen tussen de 18 en de 20 maanden oud, zagen ze in ieder geval een aantal voordelen.

Een daarvan was een verbeterde stofwisseling, een andere was een verlaagde nuchtere bloedsuikerspiegel en een betere insulinegevoeligheid, en een derde was een beter vermogen tot lichamelijke activiteit.

Minder ontstekingseiwitten

Op celniveau maten de onderzoekers ook een afname van het aantal zombiecellen en dus ook van de hoeveelheid ontstekingseiwitten, zogeheten cytokinen.

Oude chromosomen verliezen hun veerkracht

Het DNA van cellen is voorzien van kleine moleculen die de chromosomen stabiliseren. Na verloop van tijd vallen ze eraf – met leeftijdgerelateerde klachten als gevolg.

DNA zit om eiwitten gewikkeld
© Claus Lunau

DNA zit om eiwitten gewikkeld

Elk van je chromosomen bevat één lange streng DNA (lichtblauw). De streng kan centimeters lang zijn als hij wordt uitgerekt, maar neemt veel minder ruimte in omdat het DNA om bepaalde eiwitten zit: histonen (donkerblauw).

Kleine moleculen versterken het chromosoom
© Claus Lunau

Kleine moleculen versterken het chromosoom

In jonge, gezonde cellen zijn de DNA-streng en histonen bedekt met methyl- en acetylgroepen (groen). Deze moleculen laten de histonen samenklonteren, waardoor het chromosoom sterk wordt en schadelijke genen op het DNA worden geweerd.

Verzwakte chromosomen verouderen het lichaam
© Claus Lunau

Verzwakte chromosomen verouderen het lichaam

Naarmate de cel ouder wordt, neemt het aantal methyl- en acetylgroepen af en laten de histonen elkaar los. Daardoor wordt het chromosoom instabiel, wat genen de kans geeft ontstekingen te veroorzaken of de stofwisseling te verstoren.

Bovendien leken de effecten van de injectie nog lang na te werken.

De wetenschappers zelf deinzen niet terug voor grote woorden.

‘Als we het aan oude muizen geven, verjongen ze,’ zegt hoofdonderzoeker Corina Amor Vegas tegen New Atlas.

‘Als we het aan jonge muizen geven, verouderen ze langzamer. Geen enkele andere behandeling op dit moment kan dat,’ zegt ze.

De experimenten zijn tot nu toe echter alleen op muizen uitgevoerd, dus de onderzoekers weten nog niet of ze op mensen kunnen worden toegepast.

De volgende stap is om te onderzoeken of de immunotherapie ook de levensduur van de knaagdieren verlengt.

Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Aging.