Feestende en dronken studenten verpesten nachtrust in Kralingen, toch wil gemeente kamerverhuur versoepelen

"Hemeltergend werd mijn leven toen een stuk of zeven studenten boven mij kwamen wonen", vertelt de 79-jarige mevrouw Schoovers die al 40 jaar in een oude gehorige portiekwoning aan de Ramlehweg woont. Ze is naar het stadhuis gekomen om de gemeenteraad te overtuigen de regels vooral niet te versoepelen. Zij is niet de enige. Er zijn meer verontruste insprekers bij de Commissie Bouwen, Wonen en Buitenruimte van de gemeenteraad. Ook is een stapeltje bezwaarschriften binnengekomen.

Daarin is te lezen dat de voorgenomen versoepeling is ingeslagen als een bom. “Stress en misselijkheid komen weer boven”, schrijft het echtpaar Kok dat aan de Kortekade woont. "We hebben jarenlang met regelmaat wakker gelegen. Bij elke verkoop van een burenhuis hoopten we dat het niet ten prooi viel aan beleggers en er dus nog meer studenten zouden komen."

Bij mevrouw Schoovers begon de ellende in 2018. Het dubbele bovenhuis werd verkocht en opgedeeld in kamertjes. Het was vooral de studentikoze leefstijl die haar leven ondraaglijk maakte. "Herrie in de portiek. Herrie buiten. De houten trap met veel gestamp op en af. Harde muziek. Geschuif met stoelen en banken. En dat de hele nacht door.” Het drankgebruik deed een extra duit in het zakje. "De gesprekken werden zo hard gevoerd dat ik de inhoud letterlijk kon volgen."

Kralingen is in Rotterdam de wijk met de meeste studentenhuizen. Dat komt omdat de Erasmus Universiteit, Hogeschool Rotterdam en studentenverenigingen dichtbij zitten. In 10 jaar tijd is het aantal studenten op de universiteit met ruim 40 procent gegroeid naar meer dan 33 duizend. Meer studenten betekent ook dat er meer kamers nodig zijn.

"Die gevolgen kieperde de universiteit overboord", zegt Arthur ten Have van het bewonersinitiatief Stop Overlast in Kralingen (STOK). Hierin werken bewoners van zo’n dertig straten samen. “De universiteit gedraagt zich net als de tuinders in het Westland die arbeidsmigranten in Zuid dumpen.”

Studentenflats bouwen op de campus is minimaal gebeurd. Ook de gemeente deed volgens STOK nauwelijks iets aan studentenhuisvesting. De markt moest de vraag naar studentenkamers maar oplossen. In Kralingen werden meer huizen en appartementen opgekocht en opgedeeld in studentenkamers met gedeelde keuken, woonkamer, douche en toilet.

Kralingen was altijd al een studentenwijk maar inmiddels zijn hele straten studentenhuizen geworden. "Vroeger had ik vijf studentenhuizen in mijn straat, nu zijn dat er vijftig", zegt bewoonster Sanneke van Hassel uit de Adamshofstraat. "Dat is teveel om afspraken mee te maken, ook omdat de studenten steeds wisselen." Ze heeft niets tegen studenten, gunt ze hun nachtleven, begrijpt ook de kamernood, maar dit gaat zo niet langer.

In het Lusthofkwartier zijn straten waar nog maar enkele gezinnen wonen. Die hebben slapeloze nachten. "Mijn dochter kan gewoon niet meer in haar eigen kamer slapen vanwege het nachtelijke lawaai", vertelt een moeder uit de Lambertusstraat. De herrie is het ergst, maar ook is haar straat veranderd in een vuilnisbelt en fietsenstalling.

Als ze de studenten aanspreekt op hun gedrag, stuit ze op onbegrip. "Waarom bent u in godsnaam in een studentenstraat komen wonen?", zeggen ze tegen haar. "Studenten hebben echt geen idee meer dat ze in een woonwijk zijn komen wonen."

Sinds 2022 probeert de gemeente de studentenoverlast terug te dringen. Onder meer met de invoering van de opkoopbescherming, zelfbewoningsplicht en een stop op kamerverhuur aan drie en meer studenten. Nieuwe vergunningen worden in Kralingen niet meer verleend en de huidige 700 kamerverhuurders kunnen hun vergunning kwijtraken bij voortdurende overlast.

Volgens bewoners wordt met deze maatregelen voorzichtig vooruitgang geboekt. Al zijn er ook ontsnappingsroutes. Zo mogen ouders voor hun studerende kinderen wel een huis kopen en die kan er dan gaan wonen met vrienden. Ook kennen bewoners voorbeelden waar op papier twee studenten wonen – wat mag – maar het er in de praktijk meer zijn.

Een appartementencomplex aan de Vredenoordlaan wordt inmiddels voor 75 procent verhuurd. "De voormalige eigenaren zijn weggevlucht", vertelt meneer Konijnenburg. Ook hij is naar het stadhuis gekomen. "Er staat er weer één te koop van een bewoner die zegt dat hij het niet meer trekt." Er is niet alleen sprake van overlast, ook het onderhoud van het pand holt achteruit. "Het verdienmodel van die kamerverhuurders staat voorop, ze investeren geen geld in onderhoud. We hebben inmiddels een ongezonde VvE."

Bewoners zijn verbijsterd dat de gemeente zo snel alweer afstapt van de stop op kamerverhuur terwijl het nieuwe instrument nog maar net is ingevoerd. Bewoners uit Kralingen waren zelfs uitgenodigd op het stadhuis voor de officiële aftrap. "Jojo-beleid", zeggen ze nu.

Straks hoeft een verhuurder pas een vergunning te hebben vanaf vier en meer studenten. Dat betekent in Kralingen dat ruim de helft van de zevenhonderd geregistreerde studentenhuizen vergunningsvrij wordt. Bij stelselmatige overlast kan de vergunning dus niet meer worden ingetrokken. Volgens de gemeente wordt de meeste overlast veroorzaakt door grote studentenhuizen. De versoepeling zou niet veel uitmaken. Bovendien is er een schreeuwend tekort aan studentenkamers in Rotterdam.

Dat vindt ook huisbaas Smelter die kamers verhuurt aan tweehonderd studenten. Hij heeft radeloze jongeren aan de telefoon die woonruimte zoeken. “Het is een bizarre situatie en ik kan ze alleen maar op een wachtlijst zetten.” Door de versoepeling kan hij drie in plaats van twee studenten onderbrengen in zijn appartementen.

Veel bewoners ervaren juist ook veel overlast van kleine studentenhuizen. Zij sporen de gemeente aan door te gaan met de ingezette koers en serieus te gaan handhaven. Ook andere wijken in West en Zuid willen geen versoepeling van de kamerverhuur. In Lombardijen uit vrees voor nog meer arbeidsmigranten op een kluitje in een huis.

Mevrouw Schoovers heeft de politie en wijkagent ingeschakeld. Uiteindelijk zijn de studenten 'uit zichzelf' vertrokken. De bovenwoning wordt nu verhuurd aan een gezin.

Meerdere raadsleden zijn geraakt door de ‘aangrijpende’ verhalen. "Ik vond het zielig om te horen. Hier moeten we iets mee. Binnen de coalitie ligt dit moeilijk", reageert Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin. "Je fiets in een boom aantreffen na een dronkenmansactie is verdrietig, frustrerend en onacceptabel", zegt VVD-raadslid Erik Verweij. "Dus we moeten goed nadenken over te grote concentraties van studentenhuizen en een gerichte aanpak van overlast. Tegelijk gunnen we studenten een kamer in Rotterdam." Op initiatief van hun coalitiepartner D66 is de versoepeling in gang gezet.

De gemeenteraad moet nog een standpunt innemen over het coalitieplan van Leefbaar, D66, VVD en Denk. In maart wordt de knoop doorgehakt.