Plannen voor meerdere azc’s in de regio om gesleep met vluchtelingen te stoppen

In het kort:

Bijna alle gemeenten in de regio Rijnmond doen iets aan tijdelijke noodopvang, in totaal voor 2200 asielzoekers. Tijdelijk betekent: vier maanden tot twee jaar. Alleen de gemeente Hardinxveld-Giessendam doet niets. Daar zijn ze wel aan het onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor een kleinschalige noodopvang. Alblasserdam en Vlaardingen vangen geen asielzoekers op, omdat ze meer Oekraïners opvangen dan de rest. Zo heeft Vlaardingen een hele woonwijk voor duizend Oekraïners gebouwd. Vorig jaar vingen Voorne aan Zee en Albrandswaard ook voor een paar maanden asielzoekers op, dit jaar zijn er nog geen plannen.

Zwijndrecht biedt geen noodopvang, de gemeente wil dit voorjaar wel een asielzoekerscentrum voor 300 personen openen in een hotel. Dat is eind vorige week bekendgemaakt. De opvang is voor drie jaar. “Er is gezocht naar een locatie die geen extra druk geeft op de woningmarkt, geen extra geld kost voor de gemeente en kwetsbare buurten niet verder belast”, schrijft de gemeente op haar website.

Omwonenden zijn overrompeld. Bewoners vrezen voor een ‘tweede Ter Apel’. Daar moeten alle asielzoekers zich aanmelden en de opvang daar zit overvol. Een bewoner in Zwijndrecht mailt onze redactie: “De gemeente beroept zich op barmhartigheid, maar feitelijk vangen ze zo weer wat geld om uit de rode cijfers te komen.”

Dordrecht heeft tot juli vorig jaar 150 asielzoekers tijdelijk opgevangen in een pand van het Leger des Heils. Dit jaar wil Dordrecht een asielzoekerscentrum openen voor tien jaar voor 580 personen. Dat azc moet op het bedrijventerrein Dordtse Kil III komen. Ook daar vrezen omwonenden voor overlast. Ze proberen de komst van het azc via de rechter tegen te houden.

Ook in Sliedrecht zijn er zorgen over de komst van een asielzoekerscentrum voor maximaal 250 personen. Toen de gemeenteraad daar vorig jaar over debatteerde, was PVV-leider Geert Wilders aanwezig om bewoners te steunen. De opvang is voor vijf jaar en moet nog gebouwd worden.

Gorinchem is bezig met een kleinschalige opvang voor 150 asielzoekers. Die moet eind dit jaar openen en is voor een periode van 10 jaar.

Rotterdam opent eind januari een kleinschalige asielopvang voor 35 minderjarige vluchtelingen tussen de 15 en 17 jaar. Ze komen te wonen in het voormalige pension voor thuisloze jongeren in Rotterdam-Noord. Het is voorlopig voor drie jaar, maar kan langer worden.

Staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) van asielzaken vindt dat veel te mager voor een grote stad als Rotterdam. Tijdens het debat in de Eerste Kamer merkte hij op dat het huidige Rotterdamse college van Leefbaar, VVD, D66 en Denk geen asielzoekers langdurig wil opvangen, maar wel aan duizenden Oekraïners onderdak verleent.

Van der Burg is wel erg tevreden over Vlaardingen en Dordrecht. "Vlaardingen heeft duizend mensen onderdak gegeven. Echt heel erg goed gedaan. Ik leverde net wat kritiek op Rotterdam. Binnen Zuid-Holland zie je enorme verschillen. Ook Dordrecht en Leiden doen het heel erg goed. Maar er zijn ook gebieden in Zuid-Holland die nog wat kunnen leren van hun buren."

Opvallend is dat de meeste asielzoekers in onze regio op slaapboten, asielschepen en riviercruiseboten worden opgevangen. Dat gebeurt in acht gemeenten: Rotterdam, Schiedam, Maassluis, Krimpen aan den IJssel, Ridderkerk, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht en Goeree-Overflakkee. In Schiedam gebeurt dat tot half maart dit jaar. De meeste gemeenten hebben de noodopvang op boten met een jaar verlengd. In Papendrecht verhuizen de asielzoekers van de boot naar een voormalige politiebureau aan de Poldermolen.

Het contrast met de opvang van Oekraïense vluchtelingen is groot. Alle 23 gemeenten verlenen onderdak aan meer dan 10 duizend Oekraïners. De gemeenten zorgen voor ruim 7500 opvangplekken. Particulieren vangen nog eens ruim 2600 Oekraïners op.

Staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) wil meer rust, stabiliteit en een eerlijkere verdeling in de asielopvang. Hij hoopt dat met de Spreidingswet voor elkaar te krijgen.

In de asielopvang zijn ongeveer 55.000 plekken nodig. Nu zijn er 15.000 langdurige plekken beschikbaar. Als dat er meer worden, kan het gesleep met asielzoekers van tijdelijke plek naar tijdelijke plek afnemen. Het verlicht ook de druk bij het overvolle aanmeldcentrum in het Groningse Ter Apel.

De regionale omroep RTV Noord heeft uitgezocht welke gemeenten in Nederland geen asielzoekers opvangen. Die gemeenten liggen vooral in de provincies Utrecht, Noord-Holland en Brabant. Een eerlijkere verdeling betekent dat ook deze gemeenten moeten gaan helpen bij de asielopvang. Daarvoor komt er een verdeelsleutel op basis van het aantal inwoners van een gemeente. Het is niet zo dat iedere gemeente verplicht wordt om asielzoekers op te vangen. Daar kunnen gemeenten binnen een provincie onderlinge afspraken over maken.

De huisvesting van statushouders – dat zijn vluchtelingen die in Nederland mogen blijven – gebeurt al op basis van een verdeelsleutel. In 2023 moest onze regio bijna 4000 statushouders huisvesten en dat is voor 88 procent gelukt. Voor 3500 statushouders is er een sociale huurwoning gevonden. Zes gemeenten – te weten Capelle aan den IJssel, Hendrik-Ido-Ambacht, Maassluis, Nissewaard, Rotterdam en Schiedam – zijn voor 100 procent geslaagd.

In Rotterdam-West ligt sinds afgelopen zomer een groot cruiseschip waarop 1500 statushouders verblijven in afwachting van een woning. Dit wordt een doorstroomlocatie genoemd, waardoor de druk in de asielopvang vermindert en statushouders alvast kunnen starten met integreren.