Nieuws
Grote zorgen over mogelijke gevolgen van komst windmolens: "Mensen gaan er kapot aan"
10 januari, 16:47 • 4 minuten leestijd
Grote zorgen bij inwoners van Overijssel over de mogelijke komst van windmolens. In een extra vergadering van de provincie spraken verschillende tegenstanders vanmiddag de politiek toe, waarbij vooral de angst voor gezondheidsschade naar voren kwam. Mede door het verzet van omwonenden en sommige gemeenten gaat Overijssel de energiedoelen voor 2030 waarschijnlijk niet meer halen.
"Stress, stress en nog eens stress. Hartkloppingen, slapeloze nachten en heel veel verdriet." Dat voert volgens een van de insprekers de boventoon in haar leven. Gezondheidsklachten, en dat terwijl er nog geen windmolen overeind staat.
Bij haar gaat het momenteel nog alleen over de plannen voor de energieopwekkende wieken. Maar de vrees voor serieuze gezondheidsschade als het aantal windmolens in de provincie straks toeneemt, blijkt groot.
Spandoeken tegen windmolens
Zo'n 60 bewoners hebben woensdagmiddag de moeite genomen om de commissievergadering bij te wonen, bijna allemaal met een vlaggetje in de hand waarop een dikke rode streep staat door een windmolen. Voor de deur van het provinciehuis hangen drie enorme spandoeken waarvan de boodschap duidelijk is: geen windmolens.
Overijssel telt momenteel ruim dertig windmolens, maar om het klimaatdoel van 'Parijs' te halen, wil de provincie dat uiterlijk in 2030 negentig windmolens draaien. Dat moet voornamelijk gebeuren in vier grote clusters, met 15 tot 30 windmolens per locatie, en in een aantal kleinere gebieden. En dat levert enorme zorgen op, voornamelijk bij inwoners die horen van plannen voor windturbines op kleine afstand van hun woning.
'Niet-stoppend geluid'
"Mijn kinderen wonen op 500 meter afstand van de plek waar straks windmolens moeten komen", houdt Karlijn Vennegoor de provinciale politiek voor. Zelf woont ze vlak bij een 'zoekgebied' voor windturbines.
"Op korte afstand wonen in totaal 50 kinderen. Hoe reageren zij op het zwiepende en niet-stoppende geluid? Dat kan concentratieproblemen opleveren, misschien zelfs diagnoses. Het is niet de vraag of we straks thuis last krijgen van slaapverstoring, de vraag is wie van ons vijven misschien nog wel een keer lekker slaapt."
Hoe reageren de 50 kinderen op het zwiepende en niet-stoppende geluid?
Huisarts
Ze krijgt steun van Anneke Bodde, huisarts en bewoner van Denekamp. Zij wijst met name op het belang van het voorzorgsbeginsel. "Dit houdt in dat de overheid beschermende maatregelen kan nemen tegen mogelijke schadelijke milieu- of gezondheidseffecten, ook als die effecten nog niet onomstotelijk zijn bewezen."
Rapporten van het RIVM en de Wereldgezondheidsorganisatie ondersteunen volgens haar de vrees voor gezondheidsrisico's door windmolens. Zeker als windmolens slaapproblemen veroorzaken. "Dat geeft een verhoogd risico op diabetes, kanker en andere ziektes."
Wantrouwen en tweespalt
Dat grote bedrijven inmiddels al de buurtschappen en dorpen intrekken om bewoners te vragen hun land beschikbaar te stellen voor turbines, maakt de spanning in gemeenschappen voelbaar. "Geld maakt macht, dat raakt mij enorm", vertelt bewoonster Ria Bruns. "Mensen hebben last van het lobbyen van energiemaatschappijen. Slapen er slecht van, het kan zorgen voor wantrouwen en tweespalt. Dat is niet wenselijk in een noaberschap."
Geëmotioneerd deed Bruns haar verhaal:
Emotie bij insprekers over windmolenplannen: "Mensen gaan er kapot aan"
Ook de gevolgen voor vogels (zoals de kraanvogel), het landschap en de natuur maken dat de insprekers de politiek oproepen een flinke pas op de plaats te maken. Maar de eigen gezondheid, dat blijft het kernpunt.
"Bij ons zit een buitenschoolse opvang op minder dan duizend meter van de mogelijke windmolens: welke gevolgen heeft dat geluid?", vraagt Joke Verhage zich af. Zij woont vlak bij het Wierdense Veld en spreekt namens Tegenwind Daarle - Hoge Hexel - Daarlerveen - Vroomshoop. "Mensen gaan hier kapot aan."
Ze stelt de vraag die ook veel andere insprekers hadden: "Kunt u ons garanderen dat er geen gezondheidsrisico's zullen ontstaan?"
Geen antwoord
Vragen over mogelijke gezondheidsrisico's worden vandaag niet beantwoord. Aanleiding voor de extra vergadering is de nieuwe aanpak van de provincie, door het instellen van vier zoekgebieden, en het instellen van verplichte clustering van minimaal vier windmolens in de gebieden daarbuiten.
Dat heeft ook gevolgen voor de snelheid, erkent gedeputeerde De Bree. "Het lijkt er nu op dat het ons niet gaan lukken om het doel voor 2030 te realiseren."
'Geen duidelijk verband gezondheidsproblemen en windturbines'
Huisartsen stellen niet vaker gezondheidsproblemen vast bij mensen die dicht bij windturbines wonen, dan bij mensen die verderop wonen. Dat concludeerde onderzoeksbureau Nivel onlangs, na onderzoek over de periode van 2012 tot en met 2021. Ook als er hogere geluidsniveaus worden gemeten, is er geen toename van van vastgestelde gezondheidsproblemen door huisartsen.
Huisartsen stellen niet vaker gezondheidsproblemen vast bij mensen die dicht bij windturbines wonen, dan bij mensen die verderop wonen. Dat concludeerde onderzoeksbureau Nivel onlangs, na onderzoek over de periode van 2012 tot en met 2021. Ook als er hogere geluidsniveaus worden gemeten, is er geen toename van van vastgestelde gezondheidsproblemen door huisartsen.
Nivel koppelde gegevens uit elektronische patiëntendossiers aan de Atlas Leefomgeving van het RIVM, over een periode van 10 jaar. Dat besloeg zo’n 350.000 tot 560.000 mensen die binnen 5 kilometer van een windturbine wonen.
Het bedroeg een verkennend onderzoek, en de resultaten moeten volgens Nivel “voorzichtig geïnterpreteerd worden”. Het is een verkennende studie met als doel om mogelijke risico's voor de gezondheid te monitoren gebruik makend van het oordeel van de huisarts over de aangeboden gezondheidsproblemen. Onderzoek Nivel
