Opinie: ‘De lhbtq-gemeenschap moet afwijkende meningen, zoals die van de PVV-kiezer, ook accepteren’

Hoe houden we de lhbtq-gemeenschap precies bij elkaar? Hoort daar niet ook bij dat afwijkende meningen worden geaccepteerd? En dat de PVV-kiezer binnen de lhbtq-gemeenschap wordt gezien?

Op 9 december schreef Rick van der Made – oud-hoofdredacteur van de GayKrant – in Het Parool dat de PVV onder homo’s al jarenlang de grootste partij is. Hij maakt zich zorgen: kan de gemeenschap één blijven? Die zorgen worden gedeeld, gezien het thema van Pride 2024. Dat is ‘Together’. De organisatie zegt: ‘In een polariserende samenleving komt de lhbtiqa+-community regelmatig onbedoeld tegenover elkaar te staan, in plaats van naast elkaar.’

Dit geluid hoor je steeds vaker en luider, maar over de oplossing zie ik niet veel. Hoe bereik je verdraagzaamheid? Samen zijn we sterker. Maar voor veel mensen uit de lhbtq-gemeenschap is de PVV-kiezer buitengesloten.

Boomers en neoliberalen

Hoezo staan mensen ‘onbedoeld’ tegenover elkaar? De redenering is dan: zij sluiten mensen uit, en dus sluiten wij hen uit. Zo komen we nooit dichter tot elkaar. Alleen door in gesprek te blijven en gemeenschappelijke punten te vinden, kom je vooruit. Dat denken in goed en fout en zwart en wit maakt dat de gemeenschap uit elkaar dreigt te vallen.

Cancelen heeft geen zin en maakt alleen maar dat mensen zich nog dieper in hun standpunt ingraven. Daar is binnen de gemeenschap al snel sprake van: verkies je bijvoorbeeld de oude vlag boven de nieuwere varianten? Dan ben je niet inclusief. Vind je gender en het gebruik van voornaamwoorden lastig? Boomer! Vind je die commerciële boten prima, omdat je weet dat daar heel wat moeite voor nodig is? Neoliberaal! Kapitalist! Word je verkeerd aangesproken? Snowflake! Ga je niet mee met een bepaalde intersectionele zienswijze? Wit conservatief!

Het ruimt lekker op, dat geef ik toe. En de emancipatie kan niet hard genoeg gaan, maar dat betekent toch ook dat je iedereen mee moet krijgen.

Goed voor de likes

Men heeft er een handje van mensen uit de gemeenschap af te schrijven als ‘homonationalist’ of de mening van een ‘witte cis-gender homoman’ te relativeren. Daarmee stoot je mensen alleen maar verder af. Zoiets werkt goed voor de likes op X, maar iemand overtuigen buiten je eigen kring doe je niet. Tot zover jouw bijdrage aan de sociale verandering.

Ook de zogenaamde ‘oppression Olympics’ is mij een doorn in het oog. Wie heeft het meeste geleden? Voor wie was het leven het zwaarst? Dat is een objectieve benadering van iets – veelal – subjectiefs. Daarmee zeg ik niet dat een lhbtq-vluchteling uit Oeganda of een dakloze lhbtq-jongere het niet zoveel zwaarder heeft. Ik zeg wel dat er geen meetlat bestaat voor bepaalde ervaringen. Dat er expliciet aandacht wordt gevraagd voor achtergestelde posities is heel begrijpelijk, maar het rangschikken van ervaringen drijft mensen juist uit elkaar. Iedereen heeft zo een eigen verhaal.

Het COC was ‘geschokt’ door de verkiezingen, noemde de uitslag ‘uiterst zorgelijk’ en riep alle andere politieke partijen op hun rug recht te houden. Maar het COC is dezelfde belangengroep waarvan een significant deel van de doelgroep op de PVV moet hebben gestemd, volgens de peilingen die Van der Made aanhaalt. En dus gaat het ergens verkeerd in het verenigen van de groepen. Want hebben al die stemmers het nu werkelijk slecht voor met de gemeenschap waar zij zelf toe behoren? Ik had gehoopt dat de belangenvereniging zich pragmatischer had opgesteld en de PVV in elk geval aan tafel had gevraagd. Gaan we nu vier jaar lang toekijken, elkaar vasthoudende?

Onbegrip ombuigen

Ik ga er overigens van uit dat het COC er al alles aan heeft gedaan om die toenadering te bewerkstelligen. Maar ook ‘alles’ hoeft niet uitputtend te zijn. Misschien moeten we juist het potentieel van die kiezersgroep binnen de gemeenschap zien, en dat positief inzetten? Als zo’n groot deel van de doelgroep PVV stemt moet er een mogelijkheid zijn om de PVV op bepaalde onderwerpen mee te krijgen. Bij de PVV is daarvoor maar één lid nodig, met 36 Kamerleden die potentieel zouden kunnen overtuigen.

Ligt de sleutel niet bij vrijheid? Wil één van hen niet het gesprek aangaan over wat vrijheid voor hem of haar betekent en hoe wij die vrijheid mogen ervaren? Mensen voor wie verandering nu te snel gaat, binnen en buiten de gemeenschap, zijn nodig voor de toekomst. Het onbegrip waar we nu vaak op stuiten, het gevoel dat verandering wordt opgedrongen, kunnen we ombuigen naar een andere gedachte: wat fijn dat we hier allemaal zo vrij kunnen zijn. Als iemand weet hoe het is om níét vrij te zijn, is het Wilders met zijn beveiliging.

Laat het thema ‘Together’ vooral een aanmoediging zijn, om na deze verkiezingen samen dingen te blijven bewerkstelligen. Jouw strijd hoeft niet de strijd van de ander te worden, maar iemand kan er wel begrip voor krijgen. Daar hoort wel het accepteren van een gesprekspartner bij. Ik denk dat zoiets alleen kan worden bereikt als mensen hun eigen trots opzij zetten en zich verdiepen in de beweegredenen van de ander.

Tjibbe Valkenburg is cybersecurity-expert en kunsthandelaar.