Agenten proberen plunderingen te voorkomen, worden belaagd met cobra's: 'Zelden meegemaakt'

Het begon op oudjaarsavond allemaal met een brandmelding bij de Lidl-supermarkt aan de Griegstraat, tegenover de flat. Brand bleek er niet te zijn, maar de deur van de supermarkt was opgeblazen met een brandbom en stond open. Die moest bewaakt worden om plunderingen te voorkomen.

Jongeren uit de buurt hadden de politie al snel in de gaten en begonnen vrijwel direct met het gooien van zwaar vuurwerk. 'We hoorden via de mobilofoon dat de sfeer meteen erg slecht was, dus er zijn al snel versterkingen gestuurd. Daar hoorde ik bij', vertelt agente Joyce.

De aanvallen op de politie verlopen in 'golfbewegingen', legt Joyce uit. 'Ik heb geen idee met hoeveel ze waren, maar ze kwamen telkens opnieuw en waren in ieder geval met een stuk meer dan wij. Wij waren met een man of dertig.'

'We zagen de hele groep van de Debussyflat richting ons lopen', gaat Cornelis verder. 'Dan hoor je gejoel, geschreeuw, zie je telefoontjes waarvan de lichten van de camera 's aan gaan. Vervolgens zie je dat er een projectiel op de grond gelegd wordt dat met grote vaart op ons af komt en explodeert. Dat blijkt dan achteraf een 'shell' (een mortierbom, de zwaarste vuurwerksoort, red.) te zijn. Wat er dan gebeurt is dat je secondenlang alleen maar vuurstrepen en vonken langs je ziet gaan.'

'De communicatie onderling is erg lastig op zo'n avond', legt Joyce uit. 'We hebben allemaal oordoppen in om ons gehoor te beschermen tegen de harde knallen. Daar zit de mobilofoon wel ingebouwd, maar je verstaat elkaar toch amper.'

'Wanneer je dus weer vuurwerk op je af ziet komen kun je alleen maar keihard naar elkaar schreeuwen, handgebaren maken of een collega wegduwen om die te beschermen. Een grote vuurpijl suisde vlak langs mijn hoofd. Ik ben voor het eerst in twintig jaar bijna geraakt door zwaar vuurwerk. Ik was er echt van onder de indruk.'

'Je ziet gedurende de avond de moed en het lef toenemen in de groep aanvallers. Er komen er geen tien, maar wel dertig naar voren. Ze komen veel dichterbij ook. Ze zijn dominant en dat voelen ze. Het besef dat ze doelbewust op jouw veiligheid, jouw gezondheid inbreuk maken, maakte dat - voor zover ik me daar een voorstelling bij kan maken - dat het een soort oorlogsgevoel gaf. Dat is naar, heel naar! Je wordt aangevallen en moet wegduiken', zegt Cornelis over de tweede aanvalsgolf.

Toch was dat niet het moment dat hij bang was die avond. Dat kwam pas toen er ook vanuit de flat vuurwerk en explosieven gegooid werden. 'Dan zie je dat je op zoveel dingen tegelijk moet focussen dat je het overzicht kwijt raakt. Je kunt niet meer overal op anticiperen en loopt achter de feiten aan. Toen werd er iets gegooid naast me wat ook direct ontplofte, toen dacht ik wel... oh help. Ik sta hier onveilig en kwam er angst omhoog. We moeten hier niet te lang blijven staan.'

In de veertien jaar dat Cornelis nu bij de politie zit heeft hij een verandering gezien in de vorm van het geweld dat gebruikt wordt. Niet alleen tijdens de jaarwisseling, maar ook gedurende de rest van het jaar.

Waar het eerst willekeurig was en vooral gericht op materiele zaken, ziet hij nu dat personen vaker het doelwit zijn. 'Ik zie ook dat steeds jongere jongens zich bezighouden met het geweld. Dat is niet alleen met oud en nieuw, maar het hele jaar. Het lijkt wel of geweld geromantiseerd wordt. Tegen personen, tegen de politie, tegen hulpverleners.'

Bij de actie in Delft raakten geen agenten gewond, maar dat maakt de impact niet veel minder. Voor de verwerking praten ze met elkaar over wat ze meegemaakt hebben en is er vanuit de politie ondersteuning. 'Dat is top geregeld', vindt Cornelis. 'We hebben voor de opsporing ook allemaal een uitgebreid proces-verbaal moeten schrijven. Ik heb vijf kantjes vol getypt, dat helpt ook bij de verwerking, ik heb het van me afgeschreven.'

Afgelopen jaar legde een agent die vorige jaarwisseling een champagnefles in zijn gezicht kreeg gegooid zijn werk neer, maar van baan wisselen is geen optie voor Joyce. 'Ik heb nooit overwogen te stoppen met het politiewerk. Misschien was dat wel anders geweest als die vuurpijl niet net langs me was gegaan, maar in mijn gezicht ontploft', besluit Joyce.

En datzelfde geldt voor Cornelis: 'Soms vraag je je wel eens of of het dit allemaal waard is, maar hiervoor ben je politieagent geworden. Wij zijn er ook voor al die andere mensen uit de flat, die hun afschuw hebben uitgesproken over wat er gebeurd is en ons dankbaar zijn dat het niet verder geëscaleerd is. Dat motiveert enorm!'