Nieuws

Bier en cola duurder en telefoonverbod in de klas: dit is er vanaf vandaag anders

Dit verandert er vanaf vandaag
© ANP / Koen van Weel
Een verbod op plastic wegwerpbekertjes, meer ondersteuning voor visueel beperkten en de nieuwe lijst met zoogdiersoorten die gehouden mogen worden als huis- en hobbydier treedt in werking. Het is vandaag 1 januari en dus verandert er weer het nodige. Dit zijn de meest in het oog springende veranderingen.
Het minimumloon gaat omhoog en dus stijgen er ook meerdere uitkeringen mee. Daarnaast stijgt de huurtoeslag. Ouders krijgen ook hogere vergoedingen als bijdrage in de kosten voor kinderen. Het gaat om de kinderbijslag, kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget.
Daar gaat een aantal belastingen op de schop, waardoor met name de lagere inkomens en zzp'ers erop vooruit gaan. De pensioenleeftijd gaat overigens ook iets omhoog, met twee maanden naar 67 jaar.

Duurder

Maar er wordt dit jaar ook het nodige duurder. Zoals, sigaretten, frisdrank en bier. Het kabinet voert een extra accijns door op bier, bovenop de accijnsverhoging van alcohol. Het gaat om een verhoging van 16,2 procent.
Ook gaat het rentepercentage over studieschulden omhoog. Hierdoor gaan (oud-)studenten meer rente betalen over hun studieschuld. Het rentepercentage is het hoogst in veertien jaar tijd en gaat van 0,46 naar 2,56 procent. De stijging komt voort uit de gestegen rente die de overheid zelf moet betalen om geld te lenen. Veel oud-studenten, vooral de zogenoemde 'pechgeneratie' die geen studiefinanciering kreeg en dus veel geld moest lenen, klagen over de verhoging en de onduidelijkheid daarover in de contracten.
Daarnaast eindigt het prijsplafond. Vanaf vandaag betaal je het tarief dat in je energiecontract staat. Het prijsplafond was een tijdelijke maatregel vanwege de hoge energieprijzen.

Geen tabakverkoop in supermarkt

Sigaretten en andere tabak zijn vanaf vandaag niet meer te koop bij de Albert Heijn. Dat is een halfjaar eerder dan het landelijke verbod dat het kabinet voor supermarkten instelt.
Het online kopen van tabak is al enige tijd niet meer mogelijk bij keten.

Verbod op plastic wegwerpbekers

Festivals, horecazaken en andere bedrijven moeten stoppen met het gebruik van plastic wegwerpbekers en plastic maaltijdverpakkingen. De nieuwe wet moet de hoeveelheid plasticafval verminderen en burgers stimuleren vaker herbruikbaar servies te gebruiken. Er geldt een uitzondering voor zorginstellingen.
Wel laat de overheid weten dat er voorlopig niet wordt gehandhaafd. Daar gaat een nieuw kabinet over.

Doxing-wet

Het delen van persoonsgegevens van een ander met als doel diegene te intimideren, wordt strafbaar. Dit fenomeen wordt ook wel doxing genoemd.
Doxing komt veel voor, bijvoorbeeld bij politici en politieagenten. Persoonlijke gegevens, zoals adressen en telefoonnummers, maar ook privé-informatie over gezinsleden, worden verspreid in appgroepen zodat deze kunnen worden gebruikt om iemand angst aan te jagen. Dit heeft een grote impact op de mensen die op deze wijze belaagd worden.
Doxing was eerder lastig in de praktijk aan te pakken, omdat er bijvoorbeeld geen sprake is van bedreiging met een ernstig misdrijf of stelselmatige inbreuk op iemands persoonlijke levenssfeer. Met de nieuwe wet hebben politie en het Openbaar Ministerie meer mogelijkheden om op te treden tegen doxing.

Verbod mobiele telefoons middelbare scholen

Het gebruik van mobiele telefoons, tablets en smartwatches is niet meer toegestaan op middelbare scholen. Alleen als de gadgets noodzakelijk zijn voor de inhoud van de les of als de leerling er redelijkerwijs afhankelijk van is, mogen ze gebruikt worden. Bijvoorbeeld om medische redenen of een beperking. De maatregel wordt ingevoerd omdat telefoons zouden afleiden in de les en ervoor zouden zorgen dat leerlingen slechter presteren.
Scholen moeten zelf met leraren, leerlingen en ouders afspraken maken over hoe zij deze maatregel doorvoeren in de klas. Op een later moment zal worden geëvalueerd of de maatregel en het zelf doorvoeren ervan door scholen het gewenste effect heeft, of dat er toch een wettelijk verbod nodig is.

Verbod op asbestdaken

Het verbod op asbestdaken gaat in. Reden van het verbod is dat mensen die in aanraking komen met asbest ernstig ziek kunnen worden. Zo kan asbest longkanker veroorzaken. Asbest werd vroeger veel gebruikt als bouwmateriaal in daken. Sinds 1993 is het gebruik van asbest in nieuwe producten verboden.
De nieuwe wet is onderdeel van de Omgevingswet, die vandaag ook in werking treedt.

E-sigaretten met smaakjes verboden

E-sigaretten met een smaakje mogen niet meer worden verkocht. In Nederland geldt een verbod op vapes en e-liquids met smaakjes als cola, perzik, suikerspin en mango. Alleen de smaak van tabak is nog toegestaan.
Er geldt al sinds een jaar een verbod op de e-sigaret met een smaakje, maar bestaande voorraden mochten wel nog verkocht worden. Nu moet het product definitief uit het schap verdwijnen.

Mogelijkheid dubbele achternaam voor kinderen

Kinderen kunnen een gecombineerde achternaam krijgen. Als overgangsregeling kunnen ook kinderen geboren na 1 januari 2016 een gecombineerde achternaam krijgen, indien het oudste kind van het gezin na die datum geboren is.
Als ouders niet getrouwd of geregistreerd partners zijn en geen keuze maken over de naam, krijgt het kind de achternaam van de moeder. Zijn ze dat wel, dan krijgt het kind de achternaam van de vader.

Stevigere aanpak dierenmishandeling

Dierenmishandeling en dierenverwaarlozing wordt steviger aangepakt. Zo kunnen bedrijven worden gesloten als het welzijn van dieren wordt bedreigd en worden de maximale straffen voor mishandeling en verwaarlozing verhoogd naar vijf jaar.
Ook kan in ernstige zaken een dierenhoudverbod aan een verdachte worden opgelegd.

Betere ondersteuning visueel beperkten

Mensen met een visuele beperking kunnen terecht bij het UWV voor speciale hulpmiddelen en werkvoorzieningen, zoals voorleeshulp. Tot vandaag waren gemeenten daarvoor verantwoordelijk. De regeling is voor mensen die onder de Participatiewet vallen.
Twee op de drie mensen met een visuele beperking hebben op dit moment geen betaald werk. De nieuwe wet moet zorgen voor een betere positie op de arbeidsmarkt voor blinden en slechtzienden.

Nadeelcompensatie

Als burgers of bedrijven buitensporig worden benadeeld door overheidshandelen, krijgen ze de extra schade gecompenseerd. Voorbeelden hiervan zijn bouwplannen en langdurige wegopbrekingen.
Burgers en ondernemers moeten in de basis zelf de schade betalen, tenzij ze dus ongelijk hard worden getroffen. De schade door de overheid wordt dan betaald in de vorm van een nadeelcompensatie.

Omgevingswet

Het werd meerdere keren uitgesteld en de meningen zijn verdeeld, maar vanaf vandaag gaat de Omgevingswet in. De Omgevingswet bundelt 26 wetten en tientallen regelingen voor ruimtelijke ordening. Hierdoor moet het makkelijker worden om bijvoorbeeld ergens een vergunning voor te krijgen.
De Eerste Kamer stemde in maart vorig jaar in met de invoering. Hieraan ging een langslepend traject vooraf. De wet werd al in 2016 aangenomen, maar de invoering werd meerdere keren uitgesteld. Als redenen hiervoor werden onder meer de complexiteit van de wet, de coronacrisis en ICT-problemen genoemd.
Meerdere provincies hebben aangegeven nog steeds te vrezen voor problemen bij de invoering van de Omgevingswet. Zo is het digitale loket, waarin alle informatie staat, volgens Overijssel nog niet af. Ook zou het niet gebruiksvriendelijk zijn.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.