Tandartspraktijken verkopen steeds vaker 'nee' aan patiënten: 'Dieptepunt nog niet bereikt'

De grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam maar ook Groningen blijven buiten schot. "Dat heeft er vaak mee te maken dat afgestudeerde tandartsen werkzaam blijven in de stad waar ze gestudeerd hebben. Ze kunnen vaak meteen aan de slag, en kiezen er dan niet voor om uit te wijken naar de regio", stelt Bleker.

Toch is het probleem enigszins opmerkelijk te noemen, want het aantal tandartsen nam de afgelopen jaren toe. Waar Nederland in 2005 nog bijna 8000 gediplomeerde tandartsen telde, ligt dat aantal anno 2023 op bijna 9400. Dat heeft volgens de Drentse tandarts Hans Prakken te maken met een verschuiving van het arbeidsethos.

"Waar veel tandartsen er vroeger voor kozen om fulltime te gaan werken, kiezen nu steeds meer afgestudeerde tandartsen ervoor om parttime aan de slag te gaan. Bovendien is er een afname te zien in het aantal tandartsen dat we de laatste jaren opleiden in ons land."

En dus moeten tandartsen, tot hun eigen spijt, steeds vaker 'nee' verkopen. Prakken ervaarde het ook in zijn eigen praktijk in Emmen. Ik ben begonnen als zelfstandige tandarts, maar heb in de loop der jaren een praktijk opgebouwd met 26 medewerkers. Ik heb recent mijn praktijk verkocht, maar die heb ik moeten achterlaten met een patiëntenstop. Wij konden helaas niet anders."

Want een overvloed aan patiënten heeft gevolgen voor de kwaliteit van de zorg. "Zowel voor de patiënt, als voor de tandarts", stelt Prakken. "Het levert erg veel stress op voor de tandartsen als ze, tussen neus en lippen door, allerlei patiënten moeten helpen. Je kan je dan wel voorstellen dat het de kwaliteit van de zorg ook niet ten goede komt."

Prakken is naast tandarts ook bestuurslid van Het Ivoren Kruis, de Nederlandse Vereniging voor Mondgezondheid. Zowel als tandarts als bestuurslid ziet hij de trend met lede ogen aan, en maakt zich zorgen." Ik ben bang dat we het dieptepunt nog niet bereikt hebben, want het opleidingstekort hebben we niet zomaar opgelost. We maken daardoor regelmatig mee dat een patiënt tachtig kilometer moet rijden "

En dus kijkt Prakken verder dan het probleem, en richt zich met een kritische blik op zijn eigen beroepsgroep. "Wat mij betreft zijn we te lang bezig geweest met genezen in plaats van voorkomen. Mensen komen pas naar ons toe als er een probleem is met het gebit, terwijl wij aan de voorkant veel meer informatie zouden moeten geven over de preventie van gebitsproblemen. Daarbij is er ook een rol weggelegd voor de overheid. Zij hebben de afgelopen jaren veel te weinig gedaan om dat mogelijk te maken."

Er lijkt licht aan de horizon te gloren, al is het wel een oplossing voor de lange termijn. "Op dit moment ligt er een wetsvoorstel in de Eerste Kamer om de opleidingsduur te verkorten van zes naar vijf jaar", dat zou de doorstroom kunnen bevorderen volgens Prakken. Daar maakt hij wel meteen een kanttekening bij. "Het resultaat daarvan, als het al wordt doorgevoerd, zien we pas over zes á zeven jaar. Kortom, we zijn er nog lang niet."