Boeren bezorgd over oogst: 'Hele inkomen zit nog in de grond'

'Het is een drama', zucht Henk Nieboer, boer in Zuidbroek. Door de vele regenval is zijn land getransformeerd tot een akker vol blubber. 'Vanaf half oktober heeft het alleen maar geregend, met deze modderboel als resultaat. In al die jaren dat ik boer ben, heb ik dit nog niet zo extreem meegemaakt.'

Nieboer doet er alles aan om de oogst van zijn aardappelen nog te redden. 'Maar sowieso de helft die nog in de grond zit kun je als verloren beschouwen.' Als voorbeeld haalt hij even een paar aardappelen uit de grond. 'De bovenste zijn nog goed, maar de aardappelen op waterniveau zijn aangetast en verrot. Die kun je weggooien.'

'Daarnaast staat de grond helemaal op z'n kop nu, daar gaan we in het nieuwe jaar ook nog last van hebben.' Naast aardappelen zitten er ook nog suikerbieten in de grond. 'Ik schat in dat ik nu nog voor ruim honderdduizend euro bruto in de grond heb zitten. Dat wil ik er natuurlijk graag uit hebben en proberen op m'n bankrekening te krijgen.'

Alleen met speciale machines kunnen de aardappelen momenteel worden gerooid. 'Met m'n eigen materiaal lukte dat echt niet. Daarom heb ik een loonwerker met een machine op rupsbanden ingehuurd, maar dat kost natuurlijk veel geld. Ik weet niet precies hoeveel, maar dat gaat al snel richting de vijfhonderd euro per uur. En dat voor een halve oogst...'

Peter Berghuis uit Kloosterburen is bestuurder bij Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO). Hij leeft mee met de boeren die het zwaar hebben. 'Het is heel vervelend, maar wij kunnen het weer helaas ook niet veranderen. We willen wel proberen te zorgen dat boeren voortaan een regeling kunnen treffen met de belastingdienst, zodat ze zich kunnen indekken tegen extreme weersomstandigheden.'

'Boeren kunnen dan in een goede periode een bepaald deel van de omzet fiscaal reserveren', vervolgt Berghuis. 'Dat bedrag zet je opzij en daar hoef je vervolgens geen belasting over te betalen. In een minder jaar kun je dat geld dan gebruiken om tegenvallers op te vangen. Op die manier heb je in elk geval een buffer achter de hand.'

Nieboer is blij dat LTO meedenkt met de boeren. 'Dat is zeker positief, hopelijk komt die regeling er. Je weet als ondernemer natuurlijk dat je een bepaald risico loopt, dat hoort bij het ondernemerschap. Maar je moet het wel kunnen dragen. Ik vind het best zorgwekkend, want het is wel je inkomen dat in de grond zit.'

'Ik denk dat we er ook naartoe moeten dat het groeiseizoen van de aardappel korter wordt. Want het zal in de toekomst wel vaker voorkomen dat we zo'n extreem nat seizoen krijgen. Maar 2023 is sowieso een jaar om snel te vergeten.'