Daarbij denkt AWVN aan het verhogen van de arbeidsproductiviteit en het tegengaan van ziekteverzuim en het personeelstekort. Volgens directeur Raymond Puts zijn dit grote uitdagingen waar bedrijven momenteel mee te maken hebben, maar zijn hier afgelopen jaar amper afspraken over gemaakt in cao's.
"De focus lag met name op het loon, waardoor de gemiddelde loonafspraak op recordhoogte is uitgekomen", zegt Puts. "Ook werden vergoedingen, zoals voor reizen en thuiswerken, verhoogd en zijn er meer en hogere eenmalige uitkeringen afgesproken."
Gezien de hoge inflatie van de voorbije twee jaar is dat ook logisch, zegt hij. Zo stegen prijzen soms meer dan 10 procent in één jaar. Samen met het aanhoudende personeelstekort zorgde dat voor een sterke uitgangspositie voor de vakbonden, die stevige verhogingen hebben geëist en daarbij stakingen niet schuwden.
Ondanks de verharding zijn er dit jaar toch 439 overeenkomsten gesloten voor in totaal 3,7 miljoen werkenden. Onder meer voor de horeca en het onderwijs zijn flinke verhogingen afgesproken. In sommige maanden kwam de gemiddelde loonsverhoging zelfs uit rond of boven de 8 procent.
Personeelstekort is groot probleem
"De focus op de korte termijn is ten koste gegaan van afspraken voor de lange termijn, terwijl er grote uitdagingen zijn op de arbeidsmarkt", zegt Puts. "Denk aan het personeelstekort, het hoge ziekteverzuim en de arbeidsproductiviteit die al geruime tijd niet of nauwelijks groeit. Daarover zijn in cao's nauwelijks afspraken gemaakt."
En dat is wel nodig, vindt de AWVN-voorman. "Hogere productiviteit zorgt dat bedrijven nieuwe loonstijgingen kunnen betalen en is vaak de motor van welvaartsgroei. Ook is het van belang vanwege het grote tekort aan personeel."
"Bedrijven lopen al geruime tijd tegen de grenzen van de arbeidsmarkt aan. Het aantal vacatures is groter dan het aantal werkzoekenden, waardoor veel vacatures moeilijk in te vullen zijn. De verwachting is dat we de komende decennia meer werk met minder mensen moeten doen vanwege vergrijzing van de beroepsbevolking. Dit vraagt om een andere benadering van werk."
Puts denkt aan afspraken om het werk anders te organiseren, bijvoorbeeld door te zorgen voor meer ondersteuning of betere roosters. Ook investeren in extra opleiding kan daarbij helpen. "Maar doordat veel geld opgaat aan hogere lonen, blijft er minder over om te investeren in andere zaken die het werk prettiger maken."
Ziekteverzuim kost 24 miljard euro per jaar
Verder hebben veel bedrijven te kampen met een hoog ziekteverzuim. Volgens AWVN zorgt dit jaarlijks voor een kostenpost van 24 miljard euro. "Ook zorgt het voor meer stress bij degenen die nog wel aan het werk zijn", zegt Puts "waardoor het verzuim nog verder kan stijgen." Het verlagen van ziekte en andere uitval onder personeel zou daarom een van de speerpunten moeten zijn bij onderhandelingen over nieuwe cao's.
"Geef personeel meer regie over hun werk, bijvoorbeeld door ze meer te laten thuiswerken. Daardoor ontstaat een betere balans tussen werk en privé. Zorg ook dat de competenties van medewerkers aansluiten bij het werk dat ze doen en biedt hen mogelijkheden om beter te worden in hun werk. Alleen door te investeren in de werknemers en hoe je werk organiseert, kunnen we ons welvaartsniveau op peil houden."
NUjij: Uitgelichte reacties