De 25 beste games van 2023

Dit artikel wordt mede mogelijk gemaakt door Lenovo Legion, lees hier wat dat betekent. De lijst is volledig onafhankelijk opgesteld door de redactie van Gamer.nl.

Een aantal huishoudelijke mededelingen vooraf: de lijst die je hieronder ziet is geen exacte wetenschap. Het is dus niet zo dat je een opsomming gaat vinden van de 25 hoogst scorende games op Gamer.nl.

Het cijfer dat tegenwoordig onderaan de recensie staat weegt uiteraard mee, maar biedt verder geen garantie. Er heeft eerst een stemronde plaatsgevonden waaraan alle redactieleden van Gamer.nl mee konden doen. Hier kwam een ruwe rangschikking uitgerold, die we daarna nog uitgebreid hebben gepolijst.

Alleen games die dit jaar zijn verschenen, dongen mee voor een plek in de lijst. Early access-games en heruitgaven vielen af. Ook hebben we een aantal laatkomers niet mee kunnen nemen, omdat de lijst toen al was opgesteld. Sorry Avatar: Frontiers of Pandora!

Laat vooral in de reacties weten wat jouw favoriete games van dit jaar waren. Daar zijn we uiteraard erg benieuwd naar. Als je het niet eens bent met onze keuzes, mag je dat uiteraard ook kenbaar maken. Maar houd het netjes!

25. Turbo Overkill

Ontwikkelaar: Trigger Happy Interactive | Platforms: pc, PS5, PS4, Switch, Xbox Series X/S, Xbox One

Misschien ken je de hekkensluiter van deze lijst niet. Je bent niet de enige: zelfs op de redactie van Gamer.nl hadden veel mensen nog nooit gehoord van Turbo Overkill. En dat is uiterst zonde. Er zijn dit jaar veel games ondergesneeuwd, maar als je kijkt naar ‘de cijfertjes’ voelt dat bij Turbo Overkill extra zuur. De game staat op een 91 op Metacritic en wordt op Steam de hemel in geprezen door spelers.

Turbo Overkill is een snelle shooter die is gemaakt door mensen die graag snelle shooters spelen. De game doet denken aan Doom Eternal in een cyberpunksetting, maar telt veel meer spelsystemen in dienst van dat typische fps-ritme. Je been is een kettingzaag, waarmee je onbeperkt over de vloer kan sliden om je tegenstanders om te zagen. Combineer dat met een wall run, grapple hook en triple jump, en je begrijpt het idee. Deze game flowt.

Het is knap dat Turbo Overkill zo lang leuk blijft. De levels en setting zijn ontzettend creatief, de eindbazen zijn lekker pittig en door de pulserende muziek begin je de vele neonkleuren haast te proeven. Je beschikt bovendien over de nodige upgrades, waardoor je bijvoorbeeld aan de muur kunt blijven plakken of clusterbommen kunt inzetten. Maar ja, toch hebben weinig spelers dat dit jaar ervaren. Turbo Overkill is in die zin de Boomerang X van 2023: een game die draait om momentum, maar daar zelf ironisch genoeg te weinig van had.

24. F-Zero 99

Ontwikkelaar: Nintendo Software Technology | Platforms: Switch

We hebben 99 ideeën voor welke spellenreeks de volgende ‘battle royale’-behandeling zou krijgen van Nintendo, maar F-Zero ain’t one. En toch geschiedde het. Hoewel het geen volgend deel is in deze verwaarloosde maar blijkbaar niet vergeten serie, voelt het wel als een compleet nieuw spel – ook al worden de circuits en het uiterlijk van de eerste F-Zero gebruikt. Doordat je altijd met 98 andere racers over de baan raast, ligt de nadruk meer dan ooit op het wegbeuken van tegenstanders.

Je moet tenslotte alles op alles zetten om niet achterop te raken, want na iedere ronde vallen de langzaamste racers automatisch af. Het is nog steeds een race, maar vooral ook een overlevingsstrijd. Je bent continu bezig met het managen van je positie en je hoeveelheid energie. Een goed getimede zwiep opzij kan zomaar korte metten maken met je directe concurrent, maar is dat het risico waard?

Is je energie op, dan ontploft je auto en lig je voorgoed uit de race. Onder de bloedstollende snelheid van F-Zero heeft altijd al een tactische laag gelegen, maar die is nu naar de voorgrond gehaald. Wij vinden de tijd nog steeds rijp voor een ‘echt’ nieuw deel, maar tot die tijd gaan we voor de felbegeerde eerste plek in F-Zero 99.

23. Starfield

Ontwikkelaar: Bethesda Game Studios | Platforms: pc, Xbox Series X/S

Bethesda maakt geen games, ze maken werelden, zo wordt wel eens gezegd. Of anders zeggen we het bij deze. Met Starfield heeft de ontwikkelaar een heel universum gemaakt. Je kunt van alles zeggen over de deels willekeurige planeten in de game, maar het is ontzagwekkend hoe groot dit sci-fi-avontuur is, zowel qua oppervlakte als qua diepgang.

Je kunt praktisch alles, maar dan wel op de Bethesda-manier. Je duikt veel in menu’s, leest halve boeken en zeult de hele tijd met een ruimtevloot aan spullen. Het is vooral een kwestie van zelf uitzoeken wat je leuk vindt om te doen. Ontwerp je liever urenlang je eigen ruimteschip, of wil je juist zo snel mogelijk het luchtruim in om daar de ruimtepiraat uit te hangen? Of misschien vind je het wel prima om urenlang in New Atlantis rond te struinen en daarna de game weg te leggen. Ook dat is een manier om Starfield te spelen, want het is jouw manier.

In Starfield is het echt aan jezelf om de activiteiten te zoeken die aansluiten bij je gamebehoeften. Het spel is daarom zeker niet voor iedereen weggelegd, maar wie een ontdekkingsreiziger in zich heeft, kan hier honderden uren in verdwijnen.

22. Sea of Stars

Ontwikkelaar: Sabotage Studio | Platforms: pc, PS5, PS4, Switch, Xbox Series X/S, Xbox One

We zien een mooie toekomst tegemoet voor het ontwikkelmodel van Sabotage Studio: niet steeds dezelfde soort retrogame maken, maar juist telkens een moderne take op een vervlogen genre. Bij hun vorige spel The Messenger was de inspiratiebron overduidelijk Ninja Gaiden, maar dan wel met een flinke scheut metroidvania erbij. Met Sea of Stars eren de makers Chrono Trigger, Paper Mario en de Super Mario RPG die recentelijk een remake heeft gekregen.

Dat je laatstgenoemde game niet in onze lijst vindt, maar Sea of Stars wel, geeft maar aan hoe geslaagd de hommage van Sabotage is. De gevechten in deze rpg zijn turn-based, maar kennen dus ook een actief element. Door op het goede moment op de actieknop te drukken, versterk je het effect van een aanval of magische spreuk. Als je slim met je beurten omspringt is het zelfs mogelijk om de spreuken van vijanden te onderbreken.

Sea of Stars doet verder weinig revolutionairs, maar het weet wel echt dat typische rpg-gevoel van vroeger naar de tegenwoordige tijd te vertalen. Zoveel klassiekers binnen dit genre zijn er nou ook weer niet, dus er is nog meer dan genoeg ruimte voor ‘a good one of those’. En om de nostalgie compleet te maken heeft Chrono Trigger-componist Yasunori Mitsuda zelfs nog wat nummers voor de soundtrack geschreven. Garl’s Theme, de grootste banger, dan weer niet trouwens. Het laat maar weer zien dat Sea of Stars meer is dan alleen een geslaagd eerbetoon. 

21. Venba

Ontwikkelaar: Visai Games| Platforms: pc, PS5, PS4, Switch, Xbox Series X/S, Xbox One

De uitspraak ‘van een andere cultuur proeven’ is zelden zo relevant geweest. Maar Venba is niet alleen een kookgame. Ondanks dat het spel maar anderhalf uur duurt, krijg je een heel goed beeld van wat het betekent om in een ander land te leven, weg van je oorspronkelijke cultuur. Het verhaal gaat over hoe je die band met je geboorteland kwijtraakt en weer terugvindt, in dit geval via de Indiase keuken.

Je speelt als Venba, die samen met haar man het zuiden van India verlaat om een nieuw bestaan op te bouwen in Canada. Ze krijgen daar ook een zoon samen, die vanzelfsprekend minder binding heeft met de Indiase cultuur, en specifiek die van de deelstaat waar ze geboren zijn, Tamil Nadu. Aan de hand van gerechten die ze uit het kookboek van haar moeder haalt, probeert Venba haar zoon toch wat van zijn herkomst mee te geven. Als speler moet je de recepten hiervoor zien te ontrafelen, want het kookboek is met de jaren flink beschadigd geraakt.

De liefde die de ontwikkelaars in Venba hebben gestopt kun je bijna proeven. Games als deze zijn bij uitstek een manier om meer te leren over een andere taal, een andere cultuur, en in dit geval ook een andere keuken. Dankzij de interactiviteit snap je het beter en sneller. Wel een waarschuwing: je krijgt er ontzettende trek van.  

20. Octopath Traveler 2

Ontwikkelaar: Square Enix, Acquire | Platforms: pc, PS5, PS4, Switch, Xbox Series X/S, Xbox One

In ieder genre zijn er dit jaar games die ondersneeuwen, en bij de turn-based rpg is dat waarschijnlijk Octopath Traveler 2. Eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat we ‘m zelf ook bijna vergeten waren. En dat is zonde, want dit tweede deel doet veel goed en weinig fout. Het eerste spel struikelde soms over zijn eigen ambitieuze ideeën – wat wil je ook met acht hoofdpersonages – maar het vervolg staat een stuk steviger in zijn schoenen.

De opzet van gevechten is grotendeels hetzelfde gebleven. Gelukkig maar ook, want het opsparen van bonusacties om op een cruciaal moment in te zetten blijft een slim gevonden systeem. Verzwak je tegenstander genoeg en je kunt genadeloos toeslaan met alles wat je hebt. Maar reken verkeerd en je staat met lege handen wanneer het telt.

Octopath Traveler 2 vertelt overigens een compleet nieuw verhaal, dus laat je niet afschrikken door die ‘2’ in de naam: je kunt prima bij dit deel instappen. We staan er bijna op, want er is veel om van te houden. Een fenomenale soundtrack, sterk schrijfwerk, veel variatie in je partysamenstelling en een wereld vol geheimen om te ontdekken.

19. Dave the Diver

Ontwikkelaar: Mintrocket | Platforms: pc, Switch

Dave the Diver vist in een vijver waar het eigenlijk niet thuishoort: die van de indiegames. Het voelt als een indiegame, het ziet er ook zeker uit als een indiegame, en de naam Mintrocket klinkt zonder twijfel als een indie-ontwikkelaar, maar het is toch echt van het beursgenoteerde bedrijf Nexon, dat ruim zevenduizend medewerkers telt. Dat doet overigens niets af aan hoe charmant Dave the Diver is.

Het begint simpel: overdag vang je vissen, ’s avonds werk je in een sushirestaurant. Leuk bedacht, maar verder niet per se langdurig interessant. Maar daar blijft het niet bij. Als je de game als een grote pan ziet, dan worden er naarmate deze langer op het vuur staat steeds meer ingrediënten toegevoegd. Op een gegeven moment sta je ook je zelf verbouwde rijst te oogsten.

An sich zijn al deze elementen niet boeiend genoeg, maar smijt het op een grote hoop en je hebt een heerlijke mengelmoes. Gooi er nog wat aandoenlijke personages bij, besprenkel het geheel met een absurd verhaal en serveer het af met bizarre tussenfilmpjes.

18. Resident Evil 4 Remake

Ontwikkelaar: Capcom | Platforms: pc, PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One

Het oorspronkelijke Resident Evil 4 veroorzaakte in 2005 schokgolven die de industrie nog steeds voelt. We kunnen ons voorstellen dat de remake lang niet zo revolutionair is, maar dat is enkel omdat praktisch iedere andere third-person actiegame sinds RE4 gebaseerd is op de fundering die Capcom bijna twintig jaar geleden heeft gelegd.

Was de remake van deel 4 nodig? Absoluut niet. Het origineel heeft over de jaren talloze HD-remasters en heruitgaves gekregen, waaronder een vr-versie, en is ondanks ietwat verouderde graphics prima oud geworden. Daarom is het extra knap dat Capcom toch raak wist te schieten met de remake. De beklemmende actie van het origineel blijft behouden, ook al kun je nu lopen en schieten tegelijk. Het pareren met je mes voegt een extra dimensie toe en de verbeterde verlichting maakt het allemaal net wat enger.

Misschien wel het grootste wapenfeit is dat damsel in distress Ashley niet langer een lekker stuk vleesgeworden escortmissie is. Ze heeft daadwerkelijk een persoonlijkheid, is gevat en maakt het spel nog beter dan het al was. Toegegeven, bepaalde iconische momenten misten we wel echt in de remake, maar die zijn inmiddels vrijwel allemaal in ere hersteld via de Separate Ways-dlc waarin je met Ada speelt.

17. Diablo 4

Ontwikkelaar: Blizzard Entertainment | Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

Het nieuwste deel in deze dungeon crawler kampt met een interessant ‘probleem’. Zijn voorganger kreeg nogal wat kritiek te verduren vanwege zijn te kleurrijke voorkomen, dus is Diablo 4 donkerder en duisterder dan ooit. Tegelijkertijd heeft alle negativiteit rondom Diablo 3 van die game een ontzettend uitgebreide en gepolijste ervaring gemaakt die mensen letterlijk tien jaar later nog steeds spelen. Deel vier begint in essentie vanaf nul en kan onmogelijk opboksen tegen al die jaren aan content en verfijning.

Eigenlijk kunnen we pas over een jaar of vijf zeggen hoe goed Diablo 4 echt is, maar dat is te laat voor deze top 25. Het fundament is in ieder geval goed gelegd en biedt weer talloze uren bloederig vermaak. Het edgy randje is niet de enige verandering; het vierde deel is ook veel meer een online game. Coöp zat er natuurlijk altijd al in, maar dit keer wordt de open spelwereld standaard bevolkt door andere spelers. Dit maakt dat Diablo 4 wat socialer voelt, ook als je alleen speelt.

Ontwikkelaar Blizzard heeft daarnaast een aantal slimme aanpassingen gemaakt aan hoe random je beloningen zijn. Je ziet niet ineens precies wat je krijgt, maar bij bepaalde dungeons staat wel aangegeven wat voor soort loot je mag verwachten, en voor welke klasse. Dat moet ook wel als je om de zoveel meter weer een kerker of grot kunt verkennen. Diablo 4 is groots opgezet en wordt met de jaren waarschijnlijk alleen maar grootser en beter.

16. Marvel’s Spider-Man 2

Ontwikkelaar: Insomniac Games | Platforms: PS5

Marvel’s Spider-Man 2 is een absolute blockbuster met een hoofdletter B. De setting is nog steeds New York, maar wel veel mooier en aanzienlijk uitgebreid in vergelijking met voorgaande games. Het slingeren is net zo fenomenaal vloeiend, maar dankzij het naadloze wisselen tussen twee spinnenmannen en wingsuits dynamischer dan ooit. En met de pure grafische pracht bewijst Insomniac de PlayStation 5-hardware volledig onder de knie te hebben. Toch zijn het vooral de personages die Spider-Man 2 wellicht als Insomniac Games’ fijnste game tot op heden kronen.

In dit opzichzelfstaande Marvel-universum wandelen Miles en Peter inmiddels rond met aanzienlijk wat emotionele bagage, en de schrijvers verkennen dat op een verrassend menselijke manier. Miles worstelt met wraakgevoelens vanwege de moord op zijn vader en Peter ziet een kans om de wereld op een andere manier te beteren. Tussen alle ijzingwekkende actiescènes en stripboekwaardige verrassingen zijn de moment waarop de maskers afgaan het meest indrukwekkend. Iedereen kan Spider-Man zijn, dus soms is het oké als jij een stapje terug doet.

15. Street Fighter 6

Ontwikkelaar: Capcom| Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

‘Wat is de essentie van een Street Fighter-game?’, moet Capcom zich na de tegenvallende ontvangst van Street Fighter 5 afgevraagd hebben. We weten niet precies hoe die meeting is verlopen, maar de uitkomst is bekend: blijkbaar is de kern van deze serie dat je iedereen op straat een klap moet kunnen verkopen, inclusief oude omaatjes. Dat is wat de verhalende World Tour-modus belooft en ook waarmaakt. Hierin boetseer je een eigen personage, naar je eigen evenbeeld of dat van iemand die waarschijnlijk beter kan vechten.

In deze singleplayermodus kun je op je eigen tempo ontdekken wat voor soort vechter je bent, maar leer je ook de voor- en nadelen van andere speelstijlen. Zo’n voorbereiding is hard nodig, want online gaat het er veel harder en sneller aan toe. Gelukkig heeft Capcom ook qua besturing aan nieuwkomers gedacht. Je kunt in deel zes kiezen tussen de ‘Modern’ en ‘Classic’ bediening. De moderne variant brengt moeilijke combinaties terug tot een druk op de knop.

Omdat je niet eerst het spiergeheugen hoeft te ontwikkelen om al die speciale moves er überhaupt uit te gooien, krijg je veel sneller een feel voor de personages, de timing, de meta: alle nuances die diepgang geven aan een vechtgame zo goed als Street Fighter 6.

14. Lies of P

Ontwikkelaar: Neowiz | Platforms: pc, PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One

Deze eerste grote game van Koreaanse ontwikkelaars Round 8 Studio en Neowiz Games had beter verdiend. En hoger vooral. We zeggen het niet graag, maar ook wij (en vooral ondergetekende) hebben hier helaas aan bijgedragen. Lies of P leek voorafgaand aan de release op een zeer degelijke Bloodborne-kloon, maar het is zoveel meer dan dat. Uiteraard borduurt het voort op het meesterwerk van Fromsoftware, dat valt niet te ontkennen. Dit vormt echter het geraamte voor een geheel eigen smoel en verhaal.

Dit is eigenlijk geen soulslike meer, dit is gewoon een Souls-game, zij het van een andere ontwikkelaar. Op nagenoeg ieder vlak kan Lies of P zich meten met zijn inspiratiebronnen. We durven zelfs te stellen dat het vechtsysteem misschien wel dat van Bloodborne overstijgt. Iedere confrontatie is een soort dans, of je nu vooral ontwijkt of liever blockt. Een agressieve speelstijl loont zich, maar met goed getimed pareren kun je ook heel defensief spelen. Vaak is een combinatie van de twee de sleutel tot de overwinning.

Veel soulslikes blinken uit in één aspect, maar Lies of P slaagt op vrijwel alle fronten. Gevarieerd leveldesign, memorabele bazen, prachtige muziek, interessante lore, ruimte voor verschillende speelstijlen, de lijst gaat nog wel even door. Als Fromsoftware deze game had gemaakt, stak de loftrompet nu nog steeds. Dat is de waarheid, wij hebben het ook niet verzonnen.

13. Pizza Tower

Ontwikkelaar: Tour De Pizza | Platforms: pc

Stel, je hoofdpersonage heet Peppino Spaghetti, je game speelt als een opgevoerde versie van Wario Land en het ziet eruit als een aflevering van Ren & Stimpy. Wat valt er dan nog te zeggen wat niet al gezegd is? Heb je een Windows-pc of een Steam Deck? Stop dan met lezen en ga deze verborgen parel meteen spelen!

Pizza Tower, ontwikkeld door Tour De Pizza, laat je door twintig levels glijden, springen, sprinten, beuken en bonken. Heb je het einde bereikt, dan gaat er een timer lopen en moet je zo snel mogelijk weer naar het begin. Onderweg kom je een hoop obstakels en vijanden tegen, maar je gaat niet af als je hierdoor geraakt wordt. Het remt je hooguit af, al is dat stiekem een ergere straf. Stilstaan is erger dan doodgaan in deze knotsgekke pizzaplatformer.

12. Pikmin 4

Ontwikkelaar: Nintendo EPD, Eighting | Platforms: Switch

Je zou het bijna vergeten, maar Nintendo bracht dit jaar naast Zelda: Tears of the Kingdom en Super Mario Bros. Wonder ook nog Metroid Prime Remastered, Super Mario RPG en Pikmin 4 uit (en Wario Ware: Move It!, maar daar hebben we het niet meer over). In waarschijnlijk het laatste jaar voordat de opvolger van de Switch verschijnt, laat de Japanse uitgever nog maar eens zien wat voor powerhouse z’n ontwikkelafdeling is geworden nu ze niet meer hun aandacht tussen een handheld en console hoeven te verdelen. Want ook Pikmin 4 is eigenlijk veel beter dan het had hoeven zijn.

Dit vierde deel verenigt de beste elementen van de voorgaande spellen en voegt uiteraard ook genoeg nieuws toe, zoals extra soorten pikmin en de hond Oatchi, die je zelfs kunt upgraden om een nog betere boy te worden dan hij al is. Verder is het vooral de Pikmin-gameplay die je al kent. Overdag probeer je de omgeving uit te kammen en zoveel mogelijk onderdelen te vinden voor je ruimteschip. ’s Nachts zijn er op bepaalde maps speciale Night Time Expeditions om nog meer spullen te verzamelen.

Het vierde deel biedt bovenal een totaalpakket. Nadat je het verhaal uitspeelt is er nog genoeg te doen. Een extra uitdagende modus bijvoorbeeld, of de Dandori Battles met of tegen een vriend. Je kunt sowieso de hele game doorspelen in coöp. Wat wil je nog meer? Pikmin 4 is dit jaar een beetje vergeten, maar kan zich zeker meten met de grote games van 2023.

11. Chants of Sennaar

Ontwikkelaar: Rundisc | Platforms: pc, PS4, Switch, Xbox One

Ben je het beu dat die uil van Duolingo je er continu aan herinnert dat je een nieuwe taal wilde leren? Wij hebben een beter alternatief: Chants of Sennaar. Als je dan toch niet echt een taal leert, dan kun je net zo goed een taal leren die niet echt is.

Nee, even serieus: Chants of Sennaar is een ontzettend bijzondere, slim gevonden indiegame. In het spel moet je in een soort grote toren de weg naar boven vinden. Eén probleem: je spreekt de taal niet, en op iedere verdieping wordt weer een andere taal gesproken. Het zijn ook geen talen met een alfabet zoals wij dat kennen, maar met talloze tekens die ieder voor een woord of bepaald begrip staan. In een notitieboek houd je de tekens bij en kun je aangeven (of raden) wat ze betekenen. Heb je genoeg van de taal geleerd, dan kun je door naar de volgende verdieping.

Chants of Senaar is tamelijk uniek. Dit is een game die je ontzettend slim kan laten voelen, maar verwacht alsjeblieft geen actie (al moet je soms wel wat sluipen). Als je het interessant vindt om al spelend wijzer te worden, dan is dit voor jou gemaakt. Alles beter dan die actief-agressieve uil…

10. Remnant 2

Ontwikkelaar: Gunfire Games | Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

Remnant 2 is de live-service game die geen live-service game is. Je schiet jezelf door willekeurig gegenereerde werelden, alleen of met maximaal twee vrienden, en iedere speelsessie is weer anders. Het verhaal hangt met plakband aan elkaar en dat stelt ontwikkelaar Gunfire Games in staat om je steeds weer totaal verschillende omgevingen, vijanden en verhalen voor te schotelen. Het is een potpourri van fantasy, sci-fi en al het andere wat je maar kunt bedenken.

De hoeveelheid willekeur maakt dat het lang leuk blijft om Remnant 2 opnieuw te spelen. Er is genoeg loot voor vier of vijf games en dankzij meer dan tien archetypes kun je ook echt een eigen speelstijl ontwikkelen. Om die vervolgens weer overhoop te gooien wanneer je een beter geweer vindt.

Hoe random alles ook voelt, overal is over nagedacht. In Remnant 2 schuilt een van de best spelende en voelende third-person shooters van het moment. Ook dat maakt dat dit een heerlijke game is om zo af en toe weer eens op te pakken. De kans is groot dat je weer wat nieuws vrijspeelt of ontdekt. En dat zonder Battle Pass.   

9. Armored Core 6: Fires of Rubicon

Ontwikkelaar: Fromsoftware | Platforms: pc, PS5, PS4, Xbox Series X/S, Xbox One

Wat een geniale zet was het van Fromsoftware om de afgelopen tien jaar de ene na de andere briljante game uit te brengen. Daardoor waren we ineens allemaal geïnteresseerd in het zesde deel van een reeks die al tien jaar in de ijskast lag en ook daarvoor nooit ‘echt’ populair was. En dus speelden we dit jaar ‘massaal’ Armored Core 6: Fires of Rubicon, een onmiskenbaar vervolg, maar vooral ook een direct gevolg. Een gevolg van wat Fromsoftware allemaal geleerd heeft sinds Dark Souls, Bloodborne, Elden Ring en Sekiro.

Toch is het ook heel erg Armored Core. Voor je het weet heb je een hele middag besteed aan het finetunen van je mech. Er zijn tientallen wapens en onderdelen om te kopen of vinden, en je kunt ze allemaal naar hartenlust combineren. Misschien is het niet ’t beste idee om twee granaatwerpers mee te zeulen met kippenpootjes als onderstel, maar in theorie kan het wel. Dat maakt van Armored Core een heel ander soort spel.

De uitdaging zit ‘m meer in leren experimenteren. Word je genadeloos afgestraft in een bepaalde missie of tijdens een baasgevecht? De kans is aanwezig dat het niet aan jou ligt, maar aan je build. Pas deze aan en je zult zien dat het beter gaat (informatie op deze website is geen advies). Maar zelfs als het niet lukt, moet je toegeven hoe spectaculair lekker Armored Core 6 oogt, klinkt en voelt. Tenzij je voor de honderdste keer van Balteus verliest.

8. Jusant

Ontwikkelaar: Dontnod Entertainment | Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

Deze klimgame van ontwikkelaar Dontnod is all rise. Je hebt een duidelijk doel - de top van een gigantische berg bereiken - maar verder mag je het vooral zelf uitzoeken. De route is weliswaar vrij lineair, de weg er naartoe voelt verrassend vrij. Dat komt doordat je steeds zelf bepaalt waar je jouw linker- en rechterhand plaatst. Ook kun je zelf klimhaken plaatsen om zo een ankerpunt te creëren van waaruit je naar een hoger gelegen rots of rand slingert.

Het klimmen is eigenlijk nooit frustrerend, maar toch steeds uitdagend genoeg. In de pakweg vijf uur dat Jusant je bezighoudt, worden precies op de goede momenten nieuwe klimtechnieken geïntroduceerd. Onderweg naar de top word je gegrepen door het verhaal dat de omgeving vertelt. Ooit was er regen in overvloed, maar tegenwoordig is alles uitgedroogd. De nederzettingen aan de bergwand zijn daarom stuk voor stuk uitgestorven. Zonder water geen leven.

De vele briefjes die je op je klimroute tegenkomt zijn misschien wat lang van stof, dus bij deze de cliff notes: we moeten als mensen de natuur respecteren en eerlijk delen in de rijkdom die onze wereld biedt. Dat is geen belerende boodschap, het is de enige conclusie die je kunt trekken na het spelen van Jusant. 

7. Cocoon

Ontwikkelaar: Geometric Interactive | Platforms: pc, PS5, PS4, Switch, Xbox Series X/S, Xbox One

Puzzelgames zijn vaak leuk, totdat ze niet meer leuk zijn. Een goede puzzel zet je aan het denken en houdt dat een tijdje zo, totdat je de oplossing ziet. Als dat moment niet komt, is de lol er snel vanaf, maar als je het wel ziet, voel je jezelf briljant. Cocoon lijkt die koorddans als geen ander puzzelspel te begrijpen. Wij snapten er zelf soms de ballen van, maar dat lag nooit aan de game zelf. Het was altijd een kwestie van onze denkhorizon nog verder verbreden.

De ontwikkelaars leggen niets expliciet uit, maar toch snap je tegen het einde alle spelregels. Ra ra, hoe kan dat? Het doel in Cocoon is altijd duidelijk, hoe mysterieus de wereld ook blijft. Heb je eenmaal de weg voorwaarts gevonden, dan is er niet veel tijd om van je eurekamoment te genieten. Geen enkele puzzel wordt hergebruikt en je hebt de net verworven kennis meteen weer nodig voor de volgende breinbreker. Cocoon bouwt laag op laag op laag zonder te complex te worden.

Je kunt je afvragen waarom het ontwikkelen van een paar uur durende game de ontwikkelaar zeven jaar heeft gekost, maar dan denk je verkeerd. Cocoon is compact met een reden. Het is de perfecte distillatie van de vorige games waar director Jeppe Carlsen aan heeft gewerkt, Limbo en Inside. Hierdoor blijft enkel de stof tot nadenken over.

6. Hi-Fi Rush

Ontwikkelaar: Tango Gameworks | Platforms: pc, Xbox Series X/S

Om maar aan te geven hoe hoog de lat dit gamejaar lag: eind januari hadden we al de eerste ‘perfecte’ titel te pakken met Hi-Fi Rush. Deze ritmegame kwam uit het niets. Ontwikkelaar Tango Gameworks deed ‘een Beyonce’ en bracht Hi-Fi Rush nog dezelfde dag dat ze ‘m aankondigden uit.

Maar zelfs al hadden ze de onthulling ver van tevoren gedaan, was het nog een donderslag bij heldere hemel geweest. De regisseur van Hi-Fi Rush maakte hiervoor namelijk The Evil Within 2. He’s got the range, zou een muzikant eventueel kunnen zeggen.

Hi-Fi Rush is een viering van muziek, van cartoons, van alles wat beweegt en geluid maakt. Het verhaal is leuk gevonden, de personages zijn charmant, de muziek is top en de baasgevechten zijn vooral over the top. Iedere actiegame volgt in zekere zin een ritme, maar in Hi-Fi Rush zet de maat van de muziek de toon. Dat is een knap stukje entertainment, maar het is stiekem ook heel educatief. Je leert zo beter het tempo van alle verschillende combo’s begrijpen, een vaardigheid die ongetwijfeld ook in andere games binnen het genre van pas komt. Als een oorwurm dringt die kennis je brein binnen, dankzij een game om nooit meer te vergeten.

5. Final Fantasy 16

Ontwikkelaar: Square Enix, Creative Business Unit 3 | Platforms: pc, PS5

De meeste Final Fantasy-games zijn niet langer turn-based, maar de ontwikkeling ervan nog wel. Verschillende vooraanstaande Square Enix-ontwikkelaars doen afwisselend een poging om originele verhalen te blijven vertellen binnen deze langlopende serie, en daarmee ook weer een nieuwe standaard te zetten. Bij Final Fantasy 16 was het de beurt aan Naoki Yoshida en Hiroshi Takai, bekend van hun werk aan mmorpg Final Fantasy 14.

Het nieuwste deel moest een duistere fantasiegame met volwassen thema’s worden. Nou, dat is zonder twijfel gelukt. De uitwerking laat soms wat te wensen en ontspoort nogal tegen het einde, maar de pure ambitie en productiewaarde dwingen respect af. Final Fantasy 16 heeft hart en gaat hard. Het verhaal beslaat meerdere generaties, landen en zelfs continenten. Die grootste opzet gaat gepaard met een spectaculair vechtsysteem en kolossale gevechten. Hoewel het rpg-gedeelte van deze actie-rpg soms ver te zoeken is, voelt het onmiskenbaar als Final Fantasy qua bombast en schaal.

Toch zijn het vooral de kleinere karakterontwikkelingen die ons het meest bij zullen blijven. Clive en Joshua die elkaar plagen, Clive en Cid die de diepste krochten van hun ziel aan elkaar blootgeven, Clive en Torgal die voor elkaar door het vuur gaan, Clive en de twee miezerige touwtjes die zijn pulserende borstspieren voor de wereld verborgen houden. Clive. Het is misschien niet helemaal wat je van een Final Fantasy verwacht, maar de ultieme fantasie biedt het zonder meer.

4. Alan Wake 2

Ontwikkelaar: Remedy Entertainment | Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

Laten we het Finse Remedy Games en studiohoofd Sam Lake alsjeblieft voor altijd koesteren. Dit jaar werd gekenmerkt door guur kapitalisme, maar er waaide ook een frisse noordenwind door het gamelandschap dankzij Alan Wake 2. Zelden zagen we een game van dit kaliber met zoveel karakter. En met zoveel Finse cultuur erin verweven.  En dan vertelt het ook nog een verhaal dat de eerste Alan Wake, Control, Max Payne en zelfs een beetje Quantum Break met elkaar verbindt, zonder dat je de draad kwijtraakt en nooit meer terugvindt.

Alan Wake 2 voelt als de Alan Wake-game die Remedy ooit wilde maken, niet bleek te kunnen maken, toen niet meer mocht maken, maar na Control wel moest maken. Kwart FMV, kwart horror, kwart detective en dan nog een kwartje. Er is een hoop geschreven en gezongen over wat deze Alan Wake zo bijzonder maakt, terwijl Remedy in deel twee juist lijkt te willen vertellen dat hij geen lof verdient. Alan is een washed-up schrijver die iedereen om hem heen meesleurt in zijn neerwaartse spiraal.

De gameplay van Alan Wake 2 is niet altijd om over naar een huis aan het meer te schrijven, maar ook dat voelt haast als metacommentaar. Het is een wonder dat zo’n nodeloos complex verhaal zo goed overeind blijft, en hoe authentiek het aan blijft voelen ondanks alle referenties en absurde uitstapjes naar andere mediavormen. Door de ogen van sympathieke FBI-agente Saga Anderson raak je steeds verder verstrikt in haar toenemende obsessie met Alan Wake. She brought the heart, Remedy showed us the terror.   

3. The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom

Ontwikkelaar: Nintendo EPD | Platforms: Switch

Als je Tears of the Kingdom voor de aankondiging zou omschrijven zonder de namen van Link, Zelda of Ganondorf te noemen, zou je dan ooit raden dat het om het nieuwste deel in Nintendo’s iconische serie gaat? Dit vervolg op Breath of the Wild voelt eerder aan als Minecraft meets Garry’s Mod. Hoe kan zo’n gigantische gamefranchise toch zo experimenteel zijn?

Het antwoord ligt in het vertrouwen dat Tears of the Kingdom in zijn spelers legt. Games uit de stal van de Japanse uitgever en ontwikkelaar worden helaas nog te vaak kinderachtig genoemd, maar Nintendo heeft juist enorm veel respect voor ‘spelen’ als vorm van vermaak. In deze nieuwe Zelda komt dat tot een apotheose. Je krijgt als speler elke mogelijkheid en vrijheid aangereikt. De wetten van de zwaartekracht en energie zijn er voor jou om naar je Ultrahand te zetten.

Omdat Tears of the Kingdom je laat terugkeren naar het Hyrule uit Breath of the Wild, vindt er ook een dialoog tussen de twee games plaats. Herkenningspunten zorgen voor een bekend gevoel, maar je kunt er ook weer niet blind op vertrouwen. Het landoppervlakte oogt misschien grotendeels hetzelfde, de grote verschillen zijn dieper gelegen. Nintendo paaide ons in het marketingtraject met een luchtruim om te verkennen en toch waren het de Depths die ons naar ongekende hoogtepunten brachten.

2. Baldur’s Gate 3

Ontwikkelaar: Larian Studios | Platforms: pc, PS5, Xbox Series X/S

We voelen ons niet heel schuldig dat Baldur’s Gate 3 niet onze lijst aanvoert dit jaar, want Belgische ontwikkelaar Larian Studios krijgt al de lof die het verdient. In vrijwel alle opzichten is dit derde deel in de Baldur’s Gate-serie een succesverhaal. Onafhankelijk ontwikkeld, jarenlang succesvol in early access geweest en toch nog een gigantische officiële launch. De ondersteuning van de game aan de hand van patches en updates maakt dat Baldur’s Gate 3 in 2024 waarschijnlijk een nog betere game wordt dan het al is.

En wat is het al een goede game! Larian Studios heeft niet alleen het stokje van Bioware overgenomen wat betreft de ontwikkeling van Baldur’s Gate-games, ze zijn ook de facto koning van de zogeheten crpg geworden. Dankzij de Dungeons & Dragons-licentie hebben ze natuurlijk een hele bibliotheek aan bronmateriaal om zich op te beroepen, maar het is alsnog indrukwekkend hoe er zoveel van wat D&D zo interessant maakt in Baldur’s Gate 3 zit.

Vrijwel alles wat je doet (of niet doet) heeft gevolgen, zonder dat je steeds een game-over scherm voorgeschoteld krijgt. Misschien is de quest over, of het leven van een van je metgezellen, maar het verhaal en daarmee het spel gaan ‘vrolijk’ door. Het is bijna niet te bevatten met hoeveel variabelen en mogelijke uitkomsten Larian rekening heeft gehouden. En dat in een game van honderden uren, met uiteenlopende omgevingen, kleurrijke personages en onvergetelijk stemwerk. Baldur’s Gate 3 een natural 20 noemen zou te weinig eer zijn. Deze game is het resultaat van jarenlange ervaring en passie voor het roleplaying-genre.

1. Super Mario Bros. Wonder

Ontwikkelaar: Nintendo EPD | Platforms: Switch

Een kleine twintig jaar geleden ging Nintendo met zijn wereldberoemde loodgieter terug naar 2D in New Super Mario Bros. Helaas kon die nieuwe reeks oude tijden amper doen herleven. Het waren zeker geen slechte games, maar het gevoel van verwondering ontbrak. Dat is des te meer terug in Super Mario Bros. Wonder. Zonder het ‘New’ in de naam voelt deze nieuwe Mario frisser dan ooit.

Kan een spel te veel ideeën hebben? Zeker, maar Wonder maakt hier juist zijn centrale spelmechaniek van. Ieder level bevat een unieke ‘gimmick’, al kun je het eigenlijk niet zo noemen wanneer praktisch de hele game draait om dit concept. Vind de Wonder Flower en de wereld om je heen komt plotseling tot leven, of Mario verandert zelf in allerlei vormen. Pijpen gaan dansen, piranhaplanten zingen, rotsblokken breken het level open, je kunt het zo gek niet bedenken of Nintendo heeft het waarschijnlijk zelf al bedacht en in Super Mario Bros. Wonder gestopt.

De nieuwste Mario zal misschien niet zoveel langdurige impact hebben als een Tears of the Kingdom of Baldur’s Gate 3, maar de hoeveelheid puur spelplezier die je aan Wonder beleeft is ongeëvenaard. Onze hoop dat er voor de Switch nog een direct vervolg op Super Mario Odyssey (onze nummer 1 van 2017) verschijnt, is wel een beetje vervlogen. Toch zijn we daar niet heel rouwig om. Dit is meer dan waar we van durfden te dromen. Mario is nooit weggeweest en toch is hij terug! Met een nieuwe stem, maar weer net zo koddig en kwiek als vroeger.

De top 25 van 2023 wordt mede mogelijk gemaakt door Lenovo Legion. Voor enkele games raadt Lenovo één van drie onderstaande modellen aan. Het advies is gebaseerd op systeemverseisten of een geïnformeerde schatting.

Lenovo Legion 9 83AG002MMH

Lenovo’s huidige vlaggenschip verscheen in september dit jaar en biedt zo’n beetje de best mogelijke game-ervaring van nu. De laptop bevat een Geforce 4090 (met ondersteuning voor path tracing), een i9 van de nieuwste generatie, 64 GB-werkgeheugen en een mini-ledscherm met een resolutie van 3200x2000 pixels. Kortom: uitstekend geschikt voor de zwaarste games van 2023 en 2024.

Lenovo Legion Slim 5 16APH8 82Y9008NMH

De Legion Slim 5 is ook relatief nieuw en bedoeld voor goede prestaties in een compactere behuizing. De laptop bevat een Geforce 4070, een AMD Ryzen 7-processor, 16 GB-werkgeheugen en een 165Hz-scherm van 2560x1600 pixels. Voor de meeste games is de Slim 5 een uitstekende keuze.

Lenovo LOQ 16IRH8 82XW006WMH

Speel je vooral indiegames of games op iets lagere settings, dan raadt Lenovo de LOQ aan. De laptop beschikt over een Geforce RTX 4050, een dertiende generatie -7-processor, 16 GB-werkgeheugen en een 144Hz-scherm met 1920x1200 pixels.