‘De schaapskleren hebben de Tweede Kamer op succesvolle wijze het zicht op de wolf ontnomen’

Getuigenis

Op Gerard Reves honderdste geboortedag is Martin Bosma verkozen tot voorzitter van de Tweede Kamer. ‘Dat kan geen toeval zijn’, concludeerde Bosma, waarna hij de vergadering sloot met het voordragen van Dagsluiting, een van Reves meest persoonlijke gedichten. Bosma neemt zich voor om komend jaar iedere vergadering te openen met een ‘mooi gedicht’.

Misschien kan Bosma de volgende vergadering beginnen met Getuigenis, een gedicht van Reve dat wat meer op z’n lijf lijkt geschreven. Het hart van dat gedicht bestaat uit de volgende regels:

Ik moet de wijken van het volk in
en mijn oor te luisteren leggen:
zo hoor je nog eens wat.
Wat wil het volk?
Niet veel goeds, dat is zeker.
Jan Bos, Badhoevedorp

Nepparlement

Met Martin Bosma als Kamervoorzitter krijgt het nepparlement de voorzitter die het verdient.
Gerard Mensink, Zeist

Terugverlangen

Met de verkiezing van Martin Bosma tot voorzitter van de Tweede Kamer, en de niet denkbeeldige kans dat Geert Wilders in het Torentje komt, worden Nederland en de Nederlanders potentieel in de nabije toekomst op het hoogste niveau vertegenwoordigd door twee heren die voor elkaar niet onder doen in onrechtsstatelijkheid, beledigen en discrimineren.

Met dit vooruitzicht zou je bijna, hoewel niet mijn partij, weer terug verlangen naar het VVD-duo Van Miltenburg/Rutte.

Hoe hebben de afgelopen decennia gevestigde, zogenaamde ‘bestuurderspartijen’, het zover kunnen laten komen?
Jan Lantink, Nijmegen

Toon is gezet

Martin Bosma bekroonde zijn overwinning bij de stemming voor de nieuwe Kamervoorzitter met een speech. Deze was kort, vals euforisch en onbeschroomd. In de paar zinnen die Bosma uitsprak, zette hij zich neer als de anti-verbinder. Van enige terughoudendheid was in zijn speech weinig te bespeuren. Helaas. En dat wekt woede. Onnodige woede. Het geeft zuurstof aan de splijtzwam die de PVV in de samenleving al jaren is. Het vindt zijn apotheose in het treiteren van de verliezers door de loftrompet te steken over de heer Wilders en al die PVV’ers die de afgelopen twintig jaar ‘geleden hebben’.

En zijn ultieme schoffering, zijn kers op de taart: ‘Wie niet op mij gestemd heeft, zal dit merken aan zijn spreektijd’. ‘Grapje’, voegde Bosma er meteen aan toe. Droevig genoeg is hiermee door de Kamervoorzitter een statement gemaakt, dat niet meer uit te wissen valt. Het kan niet meer ongedaan worden gemaakt. De toon is gezet, die van ‘past u voortaan op uw woorden’. Nederland, o Nederland, waar zijn wij terecht gekomen? Mij is het bang te moede…
Geert Tomassen, Doetinchem

Dankwoord

Martin Bosman had in zijn dankwoord beter de Nederlandse belastingbetaler kunnen bedanken. Die draait al jaren op voor de beveiliging van Geert Wilders, omdat deze zo nodig van moslimhaat zijn verdienmodel moest maken.
Sjak Rutten, Den Haag

Uitspraken

Hoe is het mogelijk dat in een drie pagina’s groot portret van Martin Bosma, ‘een man met twee gezichten’, geen ruimte werd gevonden voor twee van zijn smerigste uitspraken.

Ten tijde van het Oekraïne-referendum verspreidde hij de antisemitische leugen dat de miljardair George Soros, die veel progressieve doelen financieel steunt, ‘tijdens de oorlog de nazi’s enthousiast’ zou hebben geholpen. Soros is joods en was negen jaar oud toen de Tweede Wereldoorlog begon.

En dit onderdeel van een PVV-verkiezingsprogramma kwam ongetwijfeld uit Bosma’s koker: ‘Op 4 mei gedenken we de slachtoffers van het (nationaal-)socialisme.’

Zo iemand is nu voorzitter van de Tweede Kamer?
Bert Vuijsje, Amsterdam

Pestkop

Ruim 45 jaar lang stelde ik me als leerkracht, schooldirecteur en bestuurder te weer tegen pesten op school. Dat is me nooit geheel gelukt. Nu begrijp ik beter waarom. Nederland kiest de partij van een vooraanstaande pestkop als grootste partij en de volksvertegenwoordiging stemt op een pestkop als Kamervoorzitter. Zo blijft het water naar de zee dragen.
Fred Teunissen, Lekkerkerk

Denemarken

De keuze voor Martin Bosma als Kamervoorzitter zet de komende informatieronde wel in een ander perspectief. Nederland kiest Denemarken als voorbeeld. Kunnen de toekomstige regeringspartijen gelijk even kijken naar het onderwijssysteem daar, dat toch echt beter functioneert dan het onze.
Jan Riesthuis, Culemborg

Zure gezichten

Wat is de linkse kerk een vreselijk slecht verliezer in de Kamer! Wilde eigenlijk niet klappen voor Martin Bosma! Bosma is excellent voor de Kamer en dat weten zij ook. En toch die zure gezichten. Bosma zal een links staatshoofd of Islamitisch staatshoofd even vriendelijk begroeten en dat is het grote verschil met links: rechts blijft altijd aardig en trekt nooit zure gezichten. Kijk, dat is het waar het om gaat mensen.
Ruud Kraan, Amstelveen

Fictie

In de media wordt veel gesproken over Martin Bosma, de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer. Dat hij aimabel is en vergaderingen kundig en neutraal leidt, wordt regelmatig benoemd. Zijn polariserende uitspraken en opmerkelijke opvattingen over de democratie, worden minder breed uitgelicht.

Ik denk vaak aan de aflevering ‘The Drumhead’ uit 1991 van mijn favoriete sciencefictionserie Star Trek, waarin een alom gerespecteerde en ogenschijnlijk capabele openbaar aanklager uit naam van de democratie een heksenjacht blijkt te leiden tegen onschuldige verdachten, vaak op basis van hun achtergrond.

Als aan het eind iemand aan kapitein Picard vraagt hoe zij zo lang ongestoord haar gang kon gaan, en de rechtsstaat daarmee in gevaar bracht, antwoordt hij: ‘Villains who twirl their moustaches are easy to spot. Those who clothe themselves in good deeds are well camouflaged… She, or someone like her, will always be with us, waiting for the right climate in which to flourish, spreading fear in the name of righteousness. Vigilance (…) that is the price we have to continually pay.’

Ik hoop dat alle Tweede Kamerleden waakzaam blijven, en dat sciencefiction uit de jaren ’90 nog lang fictie blijft.
Martin Evers, ‘s-Hertogenbosch

Schaapskleren

De schaapskleren hebben de Tweede Kamer op succesvolle wijze het zicht op de wolf ontnomen. Verbijsterend.
Michaël Vork, Malden