Eén overduidelijk klimaatprobleem in de snikhete Emiraten: al die airco’s en hun uitstoot

Op de klimaattop in Dubai is het bijna nergens stil. Zelfs niet in kleine vergaderzaaltjes waar regeringsdelegaties of ngo’s zwijgend en geconcentreerd aan hun laptops zitten te werken. Eén geluid hoor je overal, niet alleen op het gigantische Expo-conferentieterrein, maar ook in gebouwen in de hypermoderne woestijnstad. Het gezoem of geblaas van airco’s, die moeten voorkomen dat bij onderhandelaars en afgevaardigden de zweetdruppels over het hoofd lopen. Grote kans overigens dat het zweet ze soms toch uitbreekt, want tijdens wandelingetjes van het ene paviljoen naar het andere valt aan de snikhete zon niet te ontkomen.

Al die airco’s zijn in een land als de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), waar het op zomerdagen 50 graden kan worden, net zo hard nodig als verwarming dat in Nederland in de winter is. Maar al die airco’s leggen ook een onderbelicht probleem voor het klimaat bloot, stellen de Verenigde Naties (VN) vandaag in een nieuw rapport. De vraag naar verkoeling groeit wereldwijd namelijk razendsnel, door de groeiende wereldbevolking, steeds hogere inkomens en stijgende temperaturen.

Een vijfde van het wereldwijde energieverbruik gaat naar verkoeling

Verkoeling is ‘essentieel’ voor duurzame ontwikkeling – denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om voedsel te koelen in een koelkast of medicijnen te bewaren. Maar steeds meer stroomvretende airco’s en koelkasten storten de wereld in die vicieuze cirkel. Steeds meer uitstoot, steeds meer opwarming, en dus meer noodzaak voor verkoeling.

Meer dan zestig landen zeggen vandaag in Dubai voor het eerst toe om de uitstoot van al die verkoeling de komende decennia drastisch in te perken. Zo’n twintig procent van het wereldwijde elektriciteitsgebruik gaat nu naar verkoeling. Als landen op deze koers doorgaan, zal de uitstoot van al die airco’s en koelcellen volgens de VN meer dan verdubbelen in 2050.

Koeling kan duurzamer

Oplossingen zijn beschikbaar, zegt Inger Andersen, baas van de milieutak van de VN. “Als we energie efficiënt gebruiken, kan duurzame koeling de opwarming van de aarde remmen, de levens van honderden miljoenen mensen verbeteren, en gigantisch veel geld besparen.” In totaal is zeker 60 procent van de extra uitstoot door verkoeling in 2050 terug te dringen. Duurzamer koelen zou over al die jaren gerekend ook nog eens 1 biljoen dollar voor eindgebruikers besparen, en tot 5 biljoen voor stroomopwekkers.

De VAE zijn de kartrekker van de collectieve toezegging om de uitstoot van verkoeling met ruim 60 procent omlaag te brengen, ook de VS en Nederland horen bij de landen die meedoen. Eén manier waarop de landen dit willen doen, is via hogere eisen aan bijvoorbeeld airco’s en koelkasten. Wereldwijd groeit de vraag naar verkoelende apparatuur vooral in Afrika en Azië, waar ook veel goedkope, slechte apparaten verkocht worden, die veel stroom vreten. Als die massaal naar een soort energielabel A of B gaan, zorgt dat volgens de VN voor 30 procent uitstootbesparing in 2050. Daarnaast willen landen veel meer inzetten op ‘passief koelen’, dus zonder apparaten. Denk aan bomen die schaduw geven, gebouwen die licht weerkaatsen of betere ventilatie.

Amsterdam is geen Dubai, maar ook in Nederland groeit de vraag naar airco’s de laatste jaren flink. Deels komt dat door de hetere zomers, en deels doordat veel airco’s ook warmtepompen zijn die in de winter juist efficiënt kunnen verwarmen.

Lees ook:

Nederland is ineens een internationale pleitbezorger van kernenergie. Is dat verrassend?

Wereldwijd moet de hoeveelheid kernenergie in 2050 verdrievoudigd zijn, stelt Nederland op de klimaattop in Dubai. Veel landen denken daar anders over.

Het gastland van de klimaattop beweert een groene koploper te zijn, maar schroeft de olieproductie flink op

De 28ste klimaattop begint deze week, in de Verenigde Arabische Emiraten. Is het gastland de klimaatkampioen die het beweert te zijn? Worden de snikhete emiraten zelf bedreigd door de gevolgen van de klimaatcrisis?