Campagnestrateeg waarschuwt kiezer: ‘Partijen willen tweestrijd creëren’

De campagne gaat pas in de laatste week voor de Tweede Kamerverkiezingen echt van start, zegt campagnestrateeg Henri Kruithof in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “De peilingen moet je met een grote schep zout nemen.” Ook moeten kiezers waken voor de uitspraken van campagneleiders. “Je moet alles in het licht zien van de campagne.”

Uit onderzoek blijkt dat kiezers pas in de laatste week voor de stembusgang bepalen op welke partij ze stemmen, zegt Kruithof. “De campagne is nog niet echt begonnen. In de voorlaatste week maar met name in de laatste week zul je een enorme toename van activiteit zien.”

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug. 

Ook de campagneploegen zijn volgens Kruithof op dit moment meer bezig met de laatste week voor de verkiezingen, dan met het moment van nu. “Wel wordt de actualiteit voortdurend in de gaten gehouden.”

‘Partijen willen tweestrijd’

Zondag werd de campagne afgetrapt met het eerste verkiezingsdebat, in College Tour. Lijsttrekkers Dilan Yeşilgöz (VVD), Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA), Caroline van der Plas (BBB) en Pieter Omtzigt (NSC) gaven antwoord op vragen van studenten en konden over de antwoorden kort met elkaar in gesprek. Knetteren deed het allerminst, zag Kruithof. “Maar het gaat nog hard tegen hard, dat gaat onvermijdelijk gebeuren.”

Sterker nog: partijen hebben baat bij een stevig debat. “Ze proberen een tweestrijd te creëren. Niks is zo mooi om als lijsttrekker tegenover iemand te staan die diametraal tegenover je staat. Daar heb je geen kiezersuitwisseling mee. De VVD tegen de SP bijvoorbeeld, die kunnen heel hard naar elkaar uithalen, omdat er nauwelijks punten zijn waar ze overeenstemming over hebben.”

Volgens de peilingen stevenen de verkiezingen af op een driestrijd tussen VVD, Nieuw Sociaal Contract en GroenLinks-PvdA. Kruithof: “Die drie zullen het wel worden, maar het kan heel goed zijn dat één van de drie nog gaat afvallen. De meeste politieke partijen willen ook een tweestrijd. Dan zuig je strategische stemmen weg bij andere partijen. Mensen die van plan waren om op een wat kleinere partij te stemmen, denken: mijn stem heeft het meeste invloed als ik kan bepalen wie de grootste wordt.”

Dilan Yeşilgöz waarschuwde in Trouw voor ‘risico’s op halfbakken oplossingen’ in een coalitie met linkse partijen. “Dat is voorsorteren op de tweestrijd. Ze wil heel graag dat er een tweestrijd komt, bij voorkeur met Timmermans, omdat in de laatste weken heel hard naar elkaar kunnen uithalen. Dat gaan we ook zien.”

De debatten die worden gehouden, hebben overigens weinig effect op de kiezer, zegt Kruithof. “Debatten zelf spelen niet zo’n heel grote rol. De manier waarop wij erover praten nadat de debatten geweest zijn, dat is wat invloed heeft.”

Tekst gaat verder onder X.

Volgens @HenriKruithof is de campagne nog niet echt begonnen en wordt pas in de laatste week het hardst campagne gevoerd. Hij stelt dat kiezers in die week vaak pas beslissen op wie ze gaan stemmen. Alle peilingen mogen we wat hem betreft "met een enorme schep zout nemen". #WNL pic.twitter.com/YEsvlATfHd

— WNL Vandaag (@WNLVandaag) October 25, 2023

‘Alles in licht zien van campagne’

Op dit moment heeft 80 procent van de kiezers nog geen partij gekozen. “Binnen bepaalde blokken is enorm veel verschuiving van de kiezers”, zegt Kruifhof. “Ze hebben wel voorkeuren, maar ze twijfelen tussen twee of drie partijen. Een campagne kan dan op het laatste moment de kiezer nog heel erg beïnvloeden.”

Alles wat nu gebeurt, moeten kiezers volgens de campagnestrateeg zien in het licht van de campagne. “Campagne is oorlog en campagneleiders – dat is iemand anders dan de lijsttrekker – zijn een soort generaals die commando’s geven binnen die partijen. Die commando’s moeten worden opgevolgd, intern wordt er ook geen discussie meer gevoerd over de campagne. Pas na de campagnetijd mag je weer kritiek hebben op elkaar.”

Lees ook: 

Politiek commentator Wouter de Winther: ‘Financiële onderbouwing NSC rammelt’

Door: Peter Visser