De bloembollensector staat aan de vooravond van een grootschalige transitie.
Ed Olivier 15-10-2023
Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen moet drastisch omlaag om de Kaderrichtlijn Water (2027) en de Green Deal (2030) te halen. De branche zoekt koortsachtig naar oplossingen via andere teeltwijzen en biologische of groene middelen. In deze aflevering de risico’s voor mens en milieu, de cijfers en het onderzoek.
Martina Vijver, hoogleraar ecotoxicologie aan de Leidse Universiteit en wetenschappelijk directeur van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) is niet per se tegen bestrijdingsmiddelen, maar wel tegen de vrolijke marketing die de chemische industrie en de brancheorganisaties erop loslaten: „Ik bedoel, we kunnen toch niet met droge ogen verkopen dat het goed gaat met de waterkwaliteit van Nederland.”
De Leidse hoogleraar werd in 2017 bekend met het Living Lab dat ze door middel van crowdfunding uit de grond wist te stampen. Of eigenlijk ìn de grond: zesendertig echte proefsloten, in verbinding met open water. Met assistent-professor Henrik Barmentlo toonde Vijver een gapende kloof aan tussen laboratoriumonderzoek en veldstudies. De watervlo – het behulpzaamste onderzoekdiertje aller tijden – bleek in combinatie met gewone voedingsstoffen in slootwater 2.500 keer gevoeliger te zijn voor moderne insecticiden dan in het laboratorium. Een tweede schokkende ontdekking: wat er in het milieu gebeurt met een combinatie van twee bestrijdingsmiddelen is nog redelijk te voorspellen aan de hand van wetenschappelijke modellen. Maar als er drie of meer chemische middelen worden gebruikt – wat in de gangbare bollenteelt al snel gebeurt – tast iedereen in het duister.
Lees ook: ’Wat goed is voor de bollen, is goed voor ons’ | Over gif in de bollenteelt door de jaren heen
Bestrijdingsmiddelenatlas
Jaren eerder, in 2004 introduceerde het instituut CML de online bestrijdingsmiddelenatlas met meetgegevens over 700 actieve stoffen die teruggaan tot 1997. Iedereen kan nog steeds precies zien waar bestrijdingsmiddelen het oppervlaktewater vervuilen. Op het lijstje van normoverschrijdende teelten staat de bloembollenteelt op de derde plek, direct achter de glastuinbouw en de boomkwekerij.
De hoogleraar bekijkt de bestrijdingsmiddelenatlas en ziet in de Bollenstreek nog flinke doses Imidacloprid, hoewel het middel wegens bijensterfte voor de meeste toepassingen verboden is. „We hebben zelf ook boter op ons hoofd”, zegt ze. „Met een vingerhoedje Imidacloprid kun je een kanaal van twee meter diep, vier meter breed en een kilometer lang verontreinigen. Dezelfde hoeveelheid werkzame stof zit ook in een vlooienband voor de hond, die iedereen koopt. De teler weet hoe hij met bestrijdingsmiddelen om moet gaan; volgt daar ook nog elk jaar een herhalingscursus voor. En die hondenbezitter wordt niet in de krant afgezeken, maar die teler wel. En dan zetten we ook nog mierenlokdozen neer met hetzelfde spul. In de keuken, nota bene!”
Noordhollands Dagblad
0 reacties :
Een reactie posten