Direct naar artikelinhoud

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

Edith Schippers.

• Rutte blijft grootste en kan waarschijnlijk verder
• Minstens vier partijen nodig om regering te vormen
• PvdA kiest waarschijnlijk voor oppositie, D66 ziet "verschillende smaken"
• Rutte waarschuwt voor complexe formatie: "Het gaat wel even duren"
• Verkenner Edith Schippers (VVD) start maandag

19:40 donderdag 16 maart 2017

We sluiten onze live af. Voor verdere opvolging van de Nederlandse verkiezingen kunt u terecht op onze website.

18:04 donderdag 16 maart 2017

Bij de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland, hebben woensdag in totaal 10,3 miljoen mensen een stem uitgebracht. Dat is het hoogste aantal ooit, zo meldt de Nederlandse omroep NOS. Daarmee werden ruim 500.000 stemmen meer uitgebracht dan in 2006, het vorige recordjaar.

Het opkomstpercentage van 80,4 procent was geen absoluut record. Het recordaantal stemmers is deels dus ook te verklaren door de groei van het aantal kiesgerechtigden.

16:36 donderdag 16 maart 2017

Marine Le Pen, de extreemrechtse kandidate bij de presidentsverkiezingen in Frankrijk, is "extreem positief" over de uitslag die haar ideologische bondgenoot Geert Wilders heeft neergezet bij de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland.

"Ik ben niet bijzonder ontgoocheld", zo deelde ze mee aan een journalist van het Franse persbureau AFP. "Ik zou ontgoocheld geweest zijn als hij (Wilders, nvdr.) gedaald of gestagneerd zou zijn. Maar hij is gestegen en de regeringspartijen hebben zwaar verloren", aldus Le Pen. "Dat bewijst dat de ideeën die wij delen vooruitgang boeken in verschillende Europese landen."

De belangrijkste tegenstander van Le Pen, de 39-jarige centrumkandidaat Emmanuel Macron, juicht de Nederlandse verkiezingsuitslag dan weer toe als "een overwinning voor progressieven". De uitslag toont volgens hem aan dat "een doorbraak van extreemrechts geen vaststaand gegeven is".

De PVV heeft volgens de bijna volledige resultaten twintig zetels behaald bij de stembusslag van woensdag. Dat zijn er vijf meer dan in 2012, waardoor de partij meteen de op een na grootste fractie mag vormen in de Tweede Kamer. Toch is de winst van Wilders pak kleiner dan in verschillende peilingen was voorspeld. Bovendien is ook de kloof met de VVD een pak groter dan verwacht.

'Dit bewijst dat de ideeën die wij delen vooruitgang boeken in verschillende Europese landen'
Marine Le Pen, Franse presidentskandidate (FN)
Marine Le Pen.

16:14 donderdag 16 maart 2017

Edith Schippers begint na het weekeinde pas aan haar taak om de mogelijkheden van een nieuw kabinet te verkennen. Dat zei de VVD'er vlak voor een gesprek met voorzitter Khadija Arib van de Tweede Kamer donderdag over de verkenning.

Schippers laat er een weekeinde overheen gaan op verzoek van de fractievoorzitters. Die willen even bijkomen na een intensieve campagne. Schippers begint maandag met het ontvangen van de fractievoorzitters. Ze brengt donderdag verslag uit aan de Tweede Kamer.

15:22 donderdag 16 maart 2017

Op de landelijke ledenraad van de Nederlandse sociaaldemocratische partij PvdA, zal zaterdag gestemd worden over een vertrouwensmotie over partijvoorzitter Hans Spekman. Dat melden Nederlandse media.

De PvdA-voorzitter had donderdag aangegevan dat hij niet van plan is zelf op te stappen na de historische nederlaag die zijn partij bij de Tweede Kamerverkiezingen had geleden. Het is aan de partijleden om daarover te beslissen, zo stelde hij.

Meteen daarop kwamen de partijleden al in actie. Volgens het lokale blad Tubantia heeft Laurens van de Velde, de voorzitter van de Enschedese fractie, en vertrouwensmotie ingediend. Omdat zijn tekst na een uur al de vereiste vijftig steunverklaringen kreeg, zal er zaterdag tijdens de landelijke ledenraad van de PvdA in Utrecht ook gestemd worden over de motie.

De PvdA leed bij de Tweede Kamerverkiezing van woensdag de grootste nederlaag uit de parlementaire geschiedenis in Nederland. De partij verloor maar liefst 29 van zijn 38 zetels.

Hans Spekman.

15:16 donderdag 16 maart 2017

De VVD'er Edith Schippers, ontslagnemend minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, is aangeduid als verkenner voor de regeringsformatie in Nederland. Dat werd bekend na overleg tussen alle gekozen lijsttrekkers.

De liberale partij mag als grootste partij het voortouw nemen bij de regeringsvorming. "Zij kan rekenen op een groot draagvlak: iedereen is het hier over eens en ze gaat zo snel mogelijk beginnen", verklaarde Khadija Arib (PvdA), de voorzitter van de Tweede Kamer, aan de Nederlandse media.

De verkenner gaat onderzoeken welke regeringscombinaties mogelijk zijn. Alle fractievoorzitters komen bij haar langs en zullen advies geven. Na afloop van de verkenning stuurt Schippers een verslag naar de Kamer. Daarin kan zij al een of meerdere informateurs noemen. Het initiatief voor de regeringsvorming in Nederland ligt sinds 2012 volledig bij de Kamer. Koning Willem-Alexander speelt in principe dus geen rol bij dat proces.

Edith Schippers (VVD).
De lijsttrekkers zitten sinds 14 uur vanmiddag samen in Den Haag.

14:37 donderdag 16 maart 2017

Met de start van de formatie, begint ook de radiostilte. Premier Rutte zegt op het partijoverleg tegen verslaggevers dat hij niets wil zeggen over met welke partijen hij denkt een kabinet te kunnen beginnen. "We krijgen de komende weken, maanden weer de toestand dat ik, zoals u gewend bent van mij, in de formatiefase weinig vertel."

En: "Alles wat ik daar over zeg gaat de kansen op het vormen van een kabinet verkleinen."

Twitter bericht wordt geladen...

14:23 donderdag 16 maart 2017

Zeker zeventig zittende leden zullen niet terugkeren in de nieuwe Tweede Kamer en het aantal vrouwelijke leden loopt terug naar circa vijftig – al kan dit dankzij voorkeurstemmen nog iets wijzigen. Hiermee is het een ‘mannelijke’ en onervaren Kamer, meldt het Montesquie Instituut in Den Haag.

Met een zestigtal nieuwkomers wordt het record uit 2002 benaderd. Onder hen bevinden zich wel enkelen met ervaring in de Haagse politiek, onder zie Sophie Hermans bij de VVD, de voormalige persoonlijk medewerker van Mark Rutte.

In de nieuwe Kamer komen slechts vijf oud-ministers, van wie Mark Rutte (en Jeanine Hennis) ongetwijfeld weer naar het kabinet zal vertrekken.

Premier Mark Rutte en Halbe Zijlstra vierden vanmorgen op de fractie van de VVD de verkiezingsoverwinning.

14:06 donderdag 16 maart 2017

De opkomst tijdens de Tweede Kamerverkiezingen was gisteren het laagst in Heerlen. Daar ging iets meer dan 72 procent van de kiesgerechtigden stemmen, tegen een landelijk gemiddelde van ongeveer 80 procent. Schiermonnikoog noteerde een opkomst van 130 procent, door de aanwezigheid van bezoekers op het Waddeneiland.

Dat blijkt uit gegevens van de ANP Verkiezingsdienst na telling van vrijwel alle stemmen.

De grote winnaar VVD heeft de grootste achterban in Laren. Liefst 47,1 procent stemde er op de partij van premier Mark Rutte. Zijn dieptepunt beleefde hij in Urk met 1,8 procent van de stemmen. De PvdA ziet haar dieptepunt eveneens in Urk, 0,2 procent. Die plaats gaat overigens niet onverwacht met 56 procent van de stemmen naar de SGP.

De PVV heeft de meeste stemmer in Rucphen (38,9 procent) en boekte daar ook procentueel de grootste winst (11,5 procent). Het CDA heeft zijn bolwerk in Tubbergen, waar bijna 42 procent het hokje rood maakte voor de christendemocraten. Wageningen is met 23,2 procent een D66-hub, de plaats waar lijsttrekker Alexander Pechtold ooit burgemeester was. De opmars van GroenLinks kreeg de meeste glans in Utrecht, waar een op de vijf stemmers achter Jesse Klaver en zijn team ging staan.

Niets dan tevreden gezichten bij het CDA vanmorgen.
Jesse Klaver krijgt applaus bij het begin van het fractieoverleg van GroenLinks.

14:00 donderdag 16 maart 2017

Op dit moment komen de voorzitters van de partijfracties bij elkaar bij de voorzitter van de Tweede Kamer. Ze zullen overleggen en de wensen van elke partij opnemen. Volgens de NOS moeten de partijen beloven geen informatie over de regeringsvorming aan de pers te lekken, en moeten ze akkoord gaan met het feit dat de VVD een verkenner mag aanduiden.

Het is de Tweede Kamer zelf die de regeringsvorming begeleidt, en niet langer het staatshoofd. Na afloop van de bijeenkomst zal de Kamervoorzitter naar verwachting een verklaring afleggen.

Twitter bericht wordt geladen...

13:52 donderdag 16 maart 2017

Omstuwd door microfoons heeft Geert Wilders (PVV) premier Rutte (VVD) gefeliciteerd met zijn verkiezingsuitslag. De PVV-leider hamert er minutenlang op dat hij wel degelijk een van de winnaars is van de voorbije verkiezingen. "Ik ga niet mee met het beeld van u dat wij tegenvallend zijn. Had ik op meer gehoopt? Jazeker, maar we hebben deze verkiezingen ook gewonnen en ik ben klaar om - als dat nodig is - de nieuwe Nederlandse regering het vuur aan de schenen te leggen vanuit de oppositie"

13:45 donderdag 16 maart 2017

Het historisch grote verlies van de sociaaldemocratische partij PvdA is niet alleen te verklaren door de winst van GroenLinks en D66. Dat blijkt uit een studie van het onderzoeksbureau Ipsos waarover NOS bericht. De partij blijkt er ook onvoldoende in te zijn geslaagd om zijn kiezers uit 2012 opnieuw te mobiliseren.

Net als in Vlaanderen blijken de sociaaldemocratische en de groene partijen ook in Nederland communicerende vaten te zijn. Van de 29 zetels die PvdA verloor, zijn er volgens het onderzoeksbureau Ipsos namelijk 6 tot 7 naar GroenLinks gegaan. Er gingen ook 5 zetels naar het linksliberale D66 en 4 naar de socialistische SP. Naar de PVV gingen 2 zetels, ongeveer 7 naar de andere partijen.

Opvallend is dat de partij, ondanks de grote opkomst, heel wat stemmen zou verloren hebben door PvdA-kiezers uit 2012 die deze keer niet zijn opgedaagd. Dat zou de partij van Asscher nog eens 4 tot 5 zetels hebben gekost.

Het verlies van de andere regeringspartij, het liberale VVD, was dan weer vooral goed nieuws voor het christendemocratische CDA, dat daar 2 tot 3 zetels wist weg te kapen. De PVV en D66 snoepten er elk nog eens twee weg.

Het onderzoek van Ipsos brengt geen grote verrassingen aan het licht over de winnaars van de voorbije verkiezingen. Zo blijkt CDA vooral zetels te hebben gewonnen bij VVD (2 tot 3 zetels) en PvdA (1 tot 2). Ook de winst van D66 ging voornamelijk ten koste van PvdA (5 zetels) en VVD (2), terwijl GroenLinks dus in de eerste plaats bij de sociaaldemocraten stemmen weghaalde.

Opvallend is ook het grote verloop bij SP. Ondanks een relatief stabiele uitslag (van 15 naar 14 zetels), is meer dan de helft van de kiezers uit 2012 naar een andere partij overgestapt. De ChristenUnie en de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) hebben dan weer de trouwste achterban. Dat blijkt ook uit de cijfers: 82 procent van de kiezers die in 2012 op deze partijen stemde, deed dat nu weer.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner
Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

13:31 donderdag 16 maart 2017

Naast Denk en het Forum voor Democratie, die wél in de Tweede Kamer komen, stonden er nog veel meer nieuwe partijen op het stembiljet. Maar zij staan - volgens de prognose - met lege handen.

Zoals Jan Roos, lijsttrekker van PVV-afsplitsing VNL. Roos reageerde via Twitter: "Na maanden campagne met lege handen blijven staan, geeft een flinke kater. Dat is de realiteit. Nu bijkomen en weer opstaan."

Vergelijkbare reacties konden we noteren bij andere nieuwe partijen. Jan Dijkgraaf, die namens Geenpeil als een soort levend stemkastje in de Kamer wilde gaan opereren, zei tegen Omroep Friesland: "Wij hadden te weinig mensen, te weinig geld en te weinig tijd om het goed te doen. En dan kun je hopen dat je in een soort flow komt, maar dat is gewoon niet gelukt."

PvdA-verlater Jacques Monasch hield het namens zijn partij Nieuwe Wegen op een kort tweetje: "Helaas teleurstellend resultaat voor Nieuwe Wegen. Felicitaties aan de winnaars."

Twitter bericht wordt geladen...

Twitter bericht wordt geladen...

Twitter bericht wordt geladen...

13:16 donderdag 16 maart 2017

Premier Mark Rutte is blij met de verkiezingswinst van zijn VVD. "Het is mooier dan we dachten", aldus Rutte, die er wel bij aantekende dat zijn partij acht zetels heeft verloren.

"Ik ben trots, maar het is ook een grote verplichting", zei Rutte voorafgaand aan de fractievergadering van de VVD. Hij stipte aan dat de VVD momenteel de op een na kleinste verkiezingswinnaar uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis is. "Maar ik heb ook de kleinste uit de geschiedenis geleid, dat was in 2010", voegde hij eraan toe.

De liberalen verliezen naar het zich laat aanzien acht zetels en komen daarmee uit op 33, maar blijven wel ruim de grootste. De stemming in de fractie was dan ook opperbest. Rutte werd met een staande ovatie onthaald.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner
Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner
Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

12:30 donderdag 16 maart 2017

Over een ding lijken de politieke partijen in Den Haag het vanmiddag, een halve dag na de verkiezingen, eens te zijn: het initiatief voor de vorming van een nieuw kabinet ligt bij de VVD.

De grote 'winnaar', de VVD, is opvallend genoeg ook de grote afwezige vanochtend. In tegenstelling tot alle andere partijen komen de liberalen pas aan het begin van de middag bij elkaar. De VVD kwam als grootste uit de bus, maar verliest waarschijnlijk wel acht zetels.

Bij de PvdA, die keldert naar slechts negen zetels, was de verslagenheid groot. "Het is nu aan de grootste partij", zei lijsttrekker Lodewijk Asscher over de VVD. Een rol voor zijn partij in de formatie ziet Asscher niet.

SP-leider Emile Roemer, die een van zijn vijftien zetels verliest, concludeert met tegenzin dat de door hem gedroomde linkse coalitie er waarschijnlijk niet in zit en dat de bal nu bij de VVD ligt. "Dat is de harde realiteit."

Gert-Jan Segers van de ChristenUnie vindt dat de VVD eerst met de grote winnaars van de verkiezingen moet praten, waaronder GroenLinks. "Wij zijn voorlopig niet aan zet", aldus Segers.

Een uitgelaten Sybrand Buma erkent dat de kans groot is dat zijn CDA gaat regeren, maar benadrukt dat hij niet "de stopverf" in een kabinet wil zijn. De idealen van het CDA moeten wat Buma betreft duidelijk worden weerspiegeld in een eventuele coalitie.

Volgens D66-leider Alexander Pechtold zijn er verschillende coalities mogelijk, maar is wel duidelijk dat de VVD als grootste het voortouw mag nemen. Een kabinet van VVD, D66 en CDA kan worden aangevuld met GroenLinks of de ChristenUnie, opperde Pechtold.

De lijsttrekkers overleggen vanaf 14 uur met Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib over de vorming van een regering. Arib (PvdA) heeft de lijsttrekkers uitgenodigd van alle partijen die volgens de voorlopige uitslag zijn verkozen.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner
Premier Mark Rutte (VVD) een Alexander Pechtold van D66. Zullen zij de liberale as vormen in de toekomstige regering-Rutte III?
Taart bij D66...
... en bij het CDA.
PvdA-kopman Lodewijk Asscher bij het begin van het fractieoverleg.

12:29 donderdag 16 maart 2017

De positie van het CDA is na de verkiezingen "enorm sterk". Dat zei partijleider Sybrand van Haersma Buma vlak voor de eerste fractievergadering. Daarin kwam de partij volgens voorlopige cijfers uit op negentien zetels, een winst van zes.

"Ik voel dat er een verantwoordelijkheid voor ons is. De kans is groot dat zoiets regeren is", voegde hij eraan toe. Hij maakte wel duidelijk dat hij dan de idealen van het CDA goed wil terugzien in zo'n kabinet. Hij wil niet de "stopverf" van de nieuwe regering zijn. Hij beloofde het vertrouwen van de kiezer niet te zullen beschamen.

Rutte heeft eerder aangegeven het CDA en D66 als natuurlijke partners te zien voor de vorming van een nieuw kabinet. Daarbij is afgaande op de voorlopige uitslag een vierde partij nodig. Voor de christendemocraten is de ChristenUnie dan de eerste keuze.

Deze combinatie van deze vier partijen zou bij deze uitslag uitkomen op 76 zetels in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer is er ook een meerderheid van 38 zetels. De basis van zo'n coalitie is niet te smal. "Je hebt een meerderheid of geen meerderheid", aldus een CDA-woordvoerder.

Sybrand Buma.

12:06 donderdag 16 maart 2017

GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver ziet nog steeds mogelijkheden voor "groene en linkse combinaties" voor de vorming van een nieuwe regering. Dat heeft hij gezegd kort voor de eerste vergadering met de nieuwe, veel grotere GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer.

"Het politieke landschap ziet er heel ingewikkeld uit, constateerde Klaver. Als "grootste winnaar" van de verkiezingen heeft GroenLinks een grote verantwoordelijkheid om verantwoordelijkheid op zich te nemen, vindt hij. De GroenLinks-leider legt zich in de kabinetsformatie niet zomaar neer bij "de rechtse combinaties waarover nu veel gesproken wordt". Klaver doelde waarschijnlijk op een kabinet van VVD, CDA en D66 dat GroenLinks aan een meerderheid zou kunnen helpen.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner
Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

11:39 donderdag 16 maart 2017

Het ligt voor de hand dat de Partij van de Arbeid in de oppositie belandt, na de historische verkiezingsnederlaag. Dat heeft PvdA-leider Lodewijk Asscher gezegd.

Asscher zei dat kiezers hebben laten zien dat ze boos zijn op de PvdA. "Het was een ongekende dreun van de kiezers. Iedereen was gister 'dizzy' van de klap." Maar, voegde hij eraan toe, "de PvdA heeft Nederland veel te bieden".

Of een of meer kopstukken van de partij het veld zullen moeten ruimen kon Asscher nog niet zeggen. "Dat weet ik niet. Ik denk dat we iedereen nodig hebben. De komende weken moeten we hier met de leden en kiezers over praten."

11:22 donderdag 16 maart 2017

"Ik ben redelijk goed in rekenen, maar het zijn ingewikkelde sommen", aldus D66-voorman Alexander Pechtold over alle mogelijkheden voor een nieuw kabinet.

Pechtold zei meerdere mogelijkheden te zien dan een groot blok van VVD, CDA en D66, aangevuld met een andere partij. Hij zei "meer dan twee smaken" te zien. Overduidelijk is dat de VVD als grootste partij nu de leiding mag nemen bij de formatie, aldus Pechtold.

Champagne en taart bij D66 om de goede uitslag te vieren.
Nederlands premier Mark Rutte mag hopen op een derde ambtstermijn.

Twitter bericht wordt geladen...

11:18 donderdag 16 maart 2017

Bijna alle stemmen zijn geteld in Nederland. Dit zijn de uitslagen van de grootste gemeenten.

GroenLinks is de grootste partij geworden in Amsterdam, met 19,3 procent van de stemmen. Het sociaaldemocratische PvdA, bij de vorige verkiezingen nog de grootste met 35,8 procent, kreeg nu slechts 8,4 procent van de stemmen. Het linksliberale D66 is de tweede partij geworden in de Nederlandse hoofdstad, met 18,2 procent. De liberale partij VVD komt op 15,2 procent.

Ook in Rotterdam krijgt de PvdA klappen: van de eerste plaats in 2012 (32 procent) tuimelt ze naar de zevende plaats met 6,4 procent, net onder nieuwkomer DENK. De VVD is nu nipt de grootste partij in de havenstad (16,4 procent), net voor de PVV (16,1 procent).

Den Haag, het centrum van de Nederlandse politiek, toont ongeveer hetzelfde beeld: fors verlies voor de PvdA, van 29,2 procent naar 6,5 procent, terwijl de VVD kan standhouden: van 25,5 procent naar 20,6 procent. De PVV is ook hier de tweede partij met 15,5 procent.

In Utrecht, hoofdstad van de gelijknamige provincie, zijn het de links-liberalen van D66 die de eerste plaats bezetten met 22,2 procent, gevolgd door GroenLinks (20,2 procent). De VVD haalt 16,8 procent.

Eindhoven tot slot, dicht bij de Belgische grens in Noord-Brabant, stemde vooral voor de VVD (18,8 procent), D66 (15,8 procent) en PVV (12,3 procent).

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

11:04 donderdag 16 maart 2017

Bij het begin van de fractievergaderingen van de Nederlandse partijen geven een aantal lijsttrekkers al de eerste hints over een mogelijke coalitie.

Voor de SP is het uitzicht op een links kabinet verdwenen. "Dat is de harde realiteit", aldus kopman Emile Roemer. De bal ligt in het kamp van de VVD.

Ook de ChristenUnie vindt dat de VVD bij de kabinetsformatie het voortouw moet krijgen, maar dat ze dan eerst moet praten met de grootste winnaars bij de verkiezingen: CDA, D66 en GroenLinks. "Wij zijn voorlopig niet aan zet", zei partijleider Gert-Jan Segers. Volgens de laatste prognose komen VVD, CDA en D66 vijf zetels tekort voor een meerderheid in de nieuwe Tweede Kamer. De ChristenUnie zou die kunnen leveren.

Emile Roemer gisterenavond.

Twitter bericht wordt geladen...

11:01 donderdag 16 maart 2017

Partijprominent Rob Oudkerk heeft vanochtend voor de microfoon van Radio Noord gehint op opheffing van de PvdA. Hij noemt de nederlaag van de sociaal-democraten "historisch, maar totaal niet onverwacht". "De SDAP is vroeger ook opgeheven en daar kwam de PvdA uit voort. Misschien komt er een nieuwe sociaaldemocratische beweging, die mensen aan zich weet te binden."

Rob Oudkerk.

10:47 donderdag 16 maart 2017

Inmiddels is 98 procent van de stemmen geteld. Dat maakt geen verschil met de laatste uitslag: de VVD komt nog altijd uit op 33 zetels, PVV op 20, CDA op 19, D66 op 19, GroenLinks op 14 en de PvdA op 9.

De laatste stemmen worden nu nog geteld. Het gaat om de briefstemmers, de stemmers in Caribisch Nederland en enkele kleine gemeenten ontbreken nog.

10:40 donderdag 16 maart 2017

Een stem voor Europa of tegen het populisme? En is Mark Rutte een held of eerder een politicus die blij mag zijn met een overwinningsnederlaag? Commentatoren uit binnen- en buitenland geraken het (nog) niet eens. Lees hun reacties hier.

10:23 donderdag 16 maart 2017

“Waauw!”, is de reactie van de verschillende cafégasten in de Rotterdamse wijk Kralingen op het moment dat de exitpoll op een nogal chaotische manier wordt bekendgemaakt. Maar de 'waauws' hebben allemaal een andere betekenis.

Onze reporter volgde gisteren de eerste resultaten samen met stamgasten in 'gezelligste buurt' van Rotterdam (+).



10:12 donderdag 16 maart 2017

Er is geen verschil tussen tussen de liberale partij van Mark Rutte en de "fascist" Geert Wilders. Dat heeft de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu gezegd in reactie op de verkiezingen in Nederland.

Volgens de minister van Buitenlandse Zaken hebben beide partijen dezelfde mentaliteit. Cavusoglu viel ook uit tegen de Europese leiders in het algemeen: "Waar gaat u heen, waarheen leidt u Europa? U bent begonnen met het te laten desintegreren en het naar de afgrond te leiden. Weldra zullen er religieuze oorlogen uitbreken in Europa."

De relaties tussen Turkije en Nederland zitten ver beneden het vriespunt sinds onze noorderburen twee ministers de toegang tot het grondgebied hebben geweigerd omdat ze campagne kwamen voeren voor het referendum in Turkije.

'Er is geen verschil tussen tussen de liberale partij van Mark Rutte en de fascist Geert Wilders'
Mevlüt Cavusoglu
Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

10:03 donderdag 16 maart 2017

Het staat nog vers in het Belgische geheugen gegrift: na de parlementsverkiezingen in¿2010¿duurde het maar liefst 541 dagen om een regering te vormen. Moet Nederland, na de versplintering van het politieke landschap, voor eenzelfde scenario vrezen?

Lees hier hoe de coalitiegesprekken zullen verlopen (+).

09:57 donderdag 16 maart 2017

Dit is de uitslag van de Nederlandse verkiezingen in procenten, met 373 van de 388 gemeenten geteld.

09:55 donderdag 16 maart 2017

"Door regeringsdeelname was het wantrouwen zó groot, daar was niet tegenop te knokken." Met diee woorden heeft PvdA-voorzitter Hans Spekman gereageerd op de enorme nederlaag van zijn partij, die van 38 zetels in 2012 naar 9 zetels wegzakte - de grootste verkiezingsnederlaag voor een partij in de politieke geschiedenis.

Het is de vraag of Spekman met de dramatische uitslag voor zijn partij zijn koers voort kan zetten. "Ik stap op als leden dat willen", zei hij daarover.

09:51 donderdag 16 maart 2017

Klein incident gisteren in de voetbalkantine van R.K.S.V. EMOS uit Enschede, waar een stembureau was ingericht. Tijdens het tellen van de stemmen was er op het grote scherm een wel erg pikante scène te zien. "Voetbalhumor", zeggen de aanstichters die het droge stemmen wat wilden opfleuren, maar de voorzitter kan er niet mee lachen.

Twitter bericht wordt geladen...

09:40 donderdag 16 maart 2017

De opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen is net iets boven de 80 procent uitgekomen (80,2 procent). Dat blijkt uit cijfers van de Verkiezingsdienst van het ANP, na telling van 96,2 procent van de stemmen.

Bij de vorige Kamerverkiezingen in 2012 lag de opkomst op een kleine 74,6 procent.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

09:22 donderdag 16 maart 2017

Vanuit verschillende Europese landen komen lyrische reacties op de winst van de VVD in de Tweede Kamerverkiezingen, en vooral vanwege het gegeven dat PVV niet de grootste partij lijkt te worden. Ook in ons land reageren politici opgelucht.

Wat zeggen politci als Gwendolyn Rutten, Geert Bourgeois, Wouter Beke en Guy Verhofstadt over de uitslag? Lees het hier.

09:18 donderdag 16 maart 2017

De aandelenbeurs in Amsterdam is met winst geopend, net als de beurzen elders in Europa. Beleggers verwerken de renteverhoging van de Federal Reserve en de uitslag van de Nederlandse parlementsverkiezingen.

De VVD is met afstand de grootste partij van Nederland geworden. Daarmee werden de zorgen op de financiële markten over een mogelijke overwinning van de PVV van Geert Wilders weggenomen. De waarde van de euro ten opzichte van de dollar liep stevig op na het Fed-besluit en de verkiezingsuitslag. De euro stond vanochtend op 1,0720 dollar, tegen 1,0635 dollar bij het slot van de Europese beurzen gisteren.

Herlezen - Edith Schippers (VVD) is aangeduid als verkenner

09:10 donderdag 16 maart 2017

Veel Nederlanders zaten voor de televisie om de verkiezingsuitslagen te zien. Het NOS-programma "Nederland Kiest: De Uitslagen" trok ruim 1,9 miljoen kijkers. Het NOS-journaal van 20 uur, dat aan het uitslagenprogramma voorafging, trok bijna 2,7 miljoen kijkers.

De Uitslagenavond op RTL4 werd gezien door 941.000 mensen.

Bijna 687.000 kijkers in Nederland zagen dan weer de Champions League-wedstrijd tussen AS Monaco en Manchester City (3-1), die werd uitgezonden door Veronica.

08:38 donderdag 16 maart 2017

Vandaag worden er nog volop stemmen geteld: 20 gemeenten hebben nog geen uitslagen doorgegeven, en het handmatig stemmen kost tijd, ook door de hoge opkomst.

Rond 11 uur komen de meeste fracties bij elkaar om de uitslag te bespreken, en bij de ene zal dat met wat meer luister gebeuren dan bij de andere.

Later op de middag komen de fractieleiders bij elkaar bij de voorzitter van de Tweede Kamer. Volgens de NOS wordt er dan al een verkenner aangeduid, die als eerste de mogelijkheden voor een coalitie zal onderzoeken. Het is in Nederland sinds 2012 trouwens niet meer de koning die de regeringsvorming begeleidt.

Pas volgende week dinsdag zal de officiële uitslag bekend zijn, omdat alle stemmen handmatig geteld en gecontroleerd worden. Op woensdag wordt de Tweede Kamer ontbonden, zodat de nieuwe Kamerleden een dag later voor het eerst bij elkaar kunnen komen.

Daarna is het de beurt aan een (in)formateur. Vorige keer duurde de formatie 54 dagen, deze keer zal het waarschijnlijk langer duren doordat er meer partijen nodig zijn voor een meerderheid.

Het Binnenhof in Den Haag, het zenuwcentrum van de Nederlandse politiek.

08:31 donderdag 16 maart 2017

De gemeenten Urk en Amersfoort springen eruit als zijnde meest afwijkende en meest gelijklopende uitslag en vergelijking met de landelijke cijfers. In Urk heeft maar liefst 56,1 procent op de SGP gestemd (landelijk 2,1 procent). Daarna volgen het CDA (14,2 procent) en de ChristenUnie (11,6 procent).

In Amersfoort eindigt de VVD bovenaan (met 21,2 procent van de stemmen, terwijl de partij landelijk 21,3 procent haalt), gevolgd door D66 (15,3 procent), GroenLinks (12 procent) en het CDA (9,8 procent).

08:26 donderdag 16 maart 2017

Premier Mark Rutte waarschuwt dat de vorming van een nieuwe regering nog wel even op zich kan laten wachten. "Het gaat wel even duren denk ik", zei hij vanochtend tegen Radio 538. "Het kan best wel eens een complexe formatie zijn. Dan zul je voor een aantal weken partijen bij elkaar zien zitten."

Rutte, wiens VVD weliswaar verliest maar toch ruimschoots de grootste partij blijft, maakt aanspraak op het voortouw in de kabinetsformatie. "Maar dat moet de rest ons ook gunnen, dus dat gaan we ook weer zien."

Op de Nederlandse Radio 1 zei Rutte dat het logisch is dat zijn partij het voortouw neemt. "Maar enige bescheidenheid past ons ook", voegde hij eraan toe, verwijzend naar het verlies van acht zetels voor de liberalen.

'Het kan best wel eens een complexe formatie zijn. Dan zul je voor een aantal weken partijen bij elkaar zien zitten'
Mark Rutte

08:14 donderdag 16 maart 2017

In Den Haag is het rekenen onmiddellijk begonnen: wie kan met wie regeren? De VVD is als grootste partij als eerste aan zet en zal een verkenner aanwijzen om de informatie-onderhandelingen voor te bereiden.

Rutte maakt er geen geheim van dat hij liefst met CDA en D66 regeert, partijen die programmatisch tamelijk dichtbij de VVD liggen. Partijen bovendien die allebei zetels wonnen en graag willen regeren.

Lees hier welke coalities mogelijk zijn.

08:02 donderdag 16 maart 2017

Geert Wilders van de extreemrechtse partij PVV in Nederland ziet de toekomst voor zijn partij rooskleurig in. Bij de volgende verkiezingen, voorzien in 2021, belooft hij dat de PVV de grootste partij van Nederland zal worden.

Vanochtend herhaalde Wilders op Twitter dat zijn partij bij de verkiezingen de tweede grootste partij is geworden met twintig zetels, bij 95 procent van de stemmen geteld. "We waren de derde partij van Nederland", aldus Wilders. "We zijn nu de tweede partij van Nederland. En de volgende keer worden we nummer 1."

"Het zijn niet de dertig zetels waarop ik had gehoopt. Maar ik behoor tot de winnaars", had Geert Wilders eerder al gereageerd op de voorlopig verkiezingsuitslag.

Twitter bericht wordt geladen...

07:50 donderdag 16 maart 2017

"Eens de roes is uitgeslapen, zal Rutte snel beseffen dat de draak nog niet is verslagen", schrijft Bart Eeckhout in het standpunt. "Wilders is niet weg, en de impact van zijn vertoog van xenofobie en polarisering blijft sowieso nazinderen in de verdeelde Nederlandse samenleving. De echo's van zijn discours in de gespierde taal van liberalen en christen-democraten is er een illustratie van."

Lees hier het volledige commentaar.

07:35 donderdag 16 maart 2017

De Franse president François Hollande heeft premier Mark Rutte gefeliciteerd met de Nederlandse verkiezingsuitslag, die zo goed als vaststaat. Hollande spreekt van een "duidelijke overwinning op het extremisme".

Eerder liet de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Marc Ayrault al weten blij te zijn met uitslag van de Nederlandse verkiezingen. Hij feliciteert de Nederlanders "met het stuiten van de opmars van extreemrechts" en zegt te willen werken aan "een sterker Europa".

07:22 donderdag 16 maart 2017

Journalist Maarten Rabaey was er gisteren bij in Den Haag, toen VVD-lijsttrekker Mark Rutte zijn aanhang toespraak. De sfeer was euforisch, en de opluchting dat het 'fatsoenlijke alternatief' voor de PVV het had gehaald, was groot.

Lees hier het volledige verslag: "Nederland heeft 'ho!' gezegd tegen het verkeerde soort populisme"

07:06 donderdag 16 maart 2017

De voorlopige uitslag van de Nederlandse verkiezingen wordt door buitenlandse media omschreven als een nederlaag voor het populisme. Rutte is "een avond lang de held van Europa", kopte de Duitse krant Die Welt.

Rutte dankt die heldenstatus volgens de krant aan het feit dat hij PVV-leider Geert Wilders voorbleef. "Rutte is op dit moment niet alleen de held van zijn aanhangers. Hij is de held van Europa", schrijft Die Welt.

CNN concludeert dat het extreemrechts populisme heeft gefaald voor een eerste test in Europa, nu de PVV ruim achter de VVD lijkt te zijn geëindigd. "Populism takes a hit", concludeerde de nieuwszender.

Ook de Britse BBC had vooral oog voor de politieke tweestrijd tussen Rutte en de PVV-leider. "Premier Rutte viert 'afwijzing van het populisme'", kopte de Britse omroep boven een foto van een breed lachende VVD-leider.

The Guardian wees ondertussen GroenLinks aan als grootste winnaar van de verkiezingen. De partij van Jesse Klaver, "door zijn enthousiaste aanhangers omschreven als The Jessiah", wordt voor het eerst de grootste partij op links, berichtte de Britse krant.

Ook in Turkije zijn de verkiezingen met belangstelling gevolgd. Daily Sabah schreef op basis van de exitpolls over een "onverwacht teleurstellende prestatie'' van Wilders, die door de krant wordt bestempeld als "islamofoob" en "xenofoob".

Volgens Daily Sabah is de voorlopige uitslag opvallend, omdat Wilders naar verwachting aan steun zou winnen vanwege de diplomatieke rel met Turkije.

Mark Rutte gisteren bij aankomst in het VVD-hoofdkwartier.
Ook Jesse Klaver van GroenLinks mag zich tot de overwinnaars van de verkiezingen rekenen.

06:49 donderdag 16 maart 2017

Met meer dan 93 procent van de stemmen geteld, worden de prognoses over de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen 2017 steeds sterker. Dit is wat we weten.

De VVD van premier Mark Rutte behaalt een verkiezingszege, de derde op rij met 33 zetels. De PVV van Geert Wilders lijkt tweede te worden met 20 zetels. Het CDA van Sybrand Buma en D66 van Alexander Pechtold zijn in een nek-aan-nekrace verwikkeld om plek drie. Ze staan beide op negentien zetels.

De PvdA lijdt grote verliezen en komt op 9 zetels uit, terwijl de partij nu nog 38 zetels heeft. GroenLinks boekt op links juist grote winst en gaat van 4 naar 14 zetels.

De SP zakt een zetel van 15 naar 14. De ChristenUnie blijft op 5 zetels, de Partij voor de Dieren gaat van 2 naar 5. Winst is er ook voor 50PLUS, een verdubbeling van 2 naar 4. De SGP blijft op 3 zetels. Nieuwkomer DENK verovert 3 zetels, en Forum voor Democratie komt uit het niets op 2. Artikel1 van Sylvana Simons, de Piraten Partij, Nieuwe Wegen en Voor Nederland halen geen zetels.

06:30 donderdag 16 maart 2017

Goedemorgen. Ondanks een historische afstraffing van zijn tweede kabinet, mag VVD-leider Mark Rutte waarschijnlijk door als premier. Na het tellen van ruim 93 procent van de stemmen verloor zijn VVD vannacht 8 zetels in de Tweede Kamer, maar overstijgt alle prognoses en torent hoog uit boven alle anderen.

De vaak voorspelde opmars voor Geert Wilders' PVV blijft uit: hij werd nipt groter dan CDA en D66 en reageert ontgoocheld. "Nederland heeft 'ho' gezegd tegen het verkeerde soort populisme", maakte Rutte zich in Den Haag gisteren sterk.

Rutte kan uitkijken naar zijn derde kabinet, maar het formeren van een coalitie gaat een complexe puzzel worden, met de VVD op 33 zetels, gevolgd door de PVV (20) en het CDA (19) en D66 (19). Het verlies van de Partij van de Arbeid is nog nooit zo groot geweest, de partij keldert van 38 naar 9 zetels. De uiteindelijke uitslag kan nog enkele zetels fluctueren.