Lees hier het liveblog over de oorlog in Oekraïne van donderdag 5 oktober terug
Dit was het belangrijkste nieuws van donderdag 5 oktober:
Bij een raketaanval op een buurtwinkel in het dorp Hroza in de Oost-Oekraïense provincie Charkiv zijn 51 doden gevallen. Volgens Oekraïne ging het om een aanval met een Russische ballistische raket.
De aftredende Slowaakse president Zuzana Čaputová heeft een nieuw militair steunpakket aan Oekraïne tegengehouden. Hoewel Čaputová altijd een groot voorstander van steun aan Oekraïne is geweest, vindt zij het niet gepast om nu nog zo’n pakket goed te keuren. Haar opvolger Robert Fico is namelijk een uitgesproken tegenstander van militaire steun aan Oekraïne.
Europese landen zijn niet in staat het gat te vullen dat de VS achterlaten als zij besluiten Oekraïne niet langer te steunen. Dat heeft Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, gezegd op de Europese top in Granada.
Meer weten over de oorlog in Oekraïne? Lees hier al onze artikelen.
Bekijk ook dit actuele overzicht met kaarten en grafieken over het verloop van de strijd in Oekraïne.
Live
Dit liveblog is gesloten
Lees hier verder in het liveblog van vrijdag 6 oktober.
Poetin: granaatscherven gevonden in vliegtuig Prigozjin
De Russische president Vladimir Poetin zegt dat er granaatscherven zijn gevonden in de lichamen aan boord van het neergestorte vliegtuig van Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin. Volgens Poetin is het ‘een vaststaand feit’ dat het vliegtuig niet met een raket is neergehaald.
De president toonde geen bewijs voor zijn beweringen over de vliegtuigcrash. Westerse inlichtingendiensten sloten eerder uit dat het vliegtuig is neergehaald met luchtafweerraketten. Prigozjins privévliegtuig stortte op 23 augustus neer bij het dorp Koezjenkino, 100 kilometer ten noorden van Moskou. Alle tien inzittenden kwamen bij de crash om het leven. Aan boord waren Jevgeni Prigozjin, twee andere Wagnerleiders, vier lijfwachten en een driekoppige bemanning.
Poetin deed de uitspraken tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Valdai-discussieclub, een conferentie waarbij vooral leden van de Russische elite aanwezig zijn die loyaal zijn aan het Kremlin. In een lange toespraak beweerde Poetin onder meer dat het Russische leger onlangs een nieuwe nucleair aangedreven kruisraket heeft getest. Ook dreigde hij, zoals vaker de afgelopen anderhalf jaar, met de inzet van kernwapens als Rusland zou worden aangevallen.
Daan de Vries
Duitsland geeft Oekraïne extra luchtverdediging, maar geen langeafstandsraketten
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft Oekraïne de levering van een extra Patriot-luchtverdedigingssysteem toegezegd. De Patriot moet nog deze winter in Oekraïne aankomen, zei Scholz bij de Europese top in Granada. De Duitse langeafstandsraketten, waar Oekraïne al geruime tijd om vraagt, komen er voorlopig niet.
Het gaat om kruisraketten van het type Taurus, met een bereik van 500 kilometer. De Taurus lijkt op de Britse Storm Shadow-raket, waarover Oekraïne sinds dit voorjaar beschikt, maar heeft een groter bereik. Scholz zou aarzelen over de levering van de raketten, omdat hij bang is dat Oekraïne ze zal gebruiken om Russisch grondgebied aan te vallen. Dat is dezelfde angst die de Amerikaanse president Joe Biden er al meer dan een jaar van weerhoudt om soortgelijke Atacms-raketten aan Oekraïne te leveren.
President Volodymyr Zelensky toonde zich op X dankbaar voor het Duitse besluit om meer Patriot-systemen te leveren. De Oekraïense luchtverdediging kan de versterking goed gebruiken. Naar verwachting zal Rusland het Oekraïense elektriciteitsnet de komende maanden opnieuw onder vuur nemen, zoals het vorig jaar ook deed. Oekraïense steden kwamen daardoor regelmatig zonder stroom te zitten. De stelselmatige Russische aanvallen op het Oekraïense stroomnet waren eind vorig jaar de reden dat Oekraïne de eerste Amerikaanse Patriot-systemen kreeg.
Daan de Vries
Lees hier meer over de Oekraïense vraag om Duitse Taurus-raketten.
Rusland trekt deel Zwarte Zeevloot terug na Oekraïense aanvallen op de Krim
Rusland heeft het grootste deel van de Zwarte Zeevloot van thuisbasis Sebastopol op de Krim naar andere havens laten varen. Die verplaatsing volgt op enkele recente Oekraïense aanvallen met westerse kruisvluchtwapens op de Krim.
Lees hier het hele nieuwsbericht van datajournalist Pieter Sabel.
Dodental raketaanval op buurtwinkel loopt op tot 51
Het dodental van de raketaanval in het Oost-Oekraïense dorp Hroza is opgelopen tot 51. Op basis van de eerste onderzoeken lijkt de aanval te zijn uitgevoerd met een Iskander-korteafstandsraket, meldt de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Ihor Klymenko op Telegram. Om welke aanwijzingen het gaat, vermeldt Klymenko niet.
Het provinciebestuur van Charkiv meldt dat het de dodelijkste aanval in de provincie is sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne. Hroza had op het moment van de aanval rond de driehonderd inwoners.
Daan de Vries
Een brandweerman in de restanten van de buurtwinkel in het Oost-Oekraïense dorp Hroza.Beeld via Reuters Oekraïnes vrees wordt werkelijkheid: Slowakije houdt nieuwe militaire steun tegen
De aftredende Slowaakse president Zuzana Čaputová heeft een nieuw militair steunpakket aan Oekraïne tegengehouden. Hoewel Čaputová altijd een groot voorstander van steun aan Oekraïne is geweest, vindt zij het niet gepast om nu nog zo’n pakket goed te keuren. Haar opvolger Robert Fico is namelijk een uitgesproken tegenstander van militaire steun aan Oekraïne.
Met dit besluit wordt Oekraïnes vrees werkelijkheid: het land lijkt een belangrijke bondgenoot te verliezen. Dit voorjaar was Slowakije nog een van de eerste landen die besloot het Oekraïense leger van extra gevechtsvliegtuigen te voorzien. Het land stuurde toen vier MiG-29’s naar Oekraïne, een model waarmee de Oekraïense luchtmacht al ervaring had.
Het presidentiële bureau van Slowakije meldt in een verklaring dat Čaputová’s standpunt over steun aan Oekraïne niet veranderd is. Volgens Čaputová zou een wapenlevering door de demissionaire regering echter ‘een riskant precedent scheppen voor de machtswisseling na eventuele toekomstige verkiezingen’. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Koeleba, zei maandag dat zijn land de ‘keuze respecteert’ van kiezers in Slowakije.
Pepijn de Lange
Zelensky: 49 doden bij Russische aanval op buurtwinkel
Bij een Russische raketaanval op een buurtwinkel in de Oost-Oekraïense provincie Charkiv zijn zeker 49 doden gevallen, meldt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. De aanval vond plaats rond 13.25 uur in het dorp Hroza, ongeveer 30 kilometer ten westen van de stad Koepjansk. Zeker zeven mensen raakten gewond.
Volgens de Oekraïense oorlogscorrespondent Andri Tsaplijenko hadden dorpsbewoners zich vanmiddag in het café bij de buurtwinkel verzameld voor een herdenkingsmaaltijd, en waren er daarom zo veel mensen aanwezig op het moment van de raketinslag.
Of het inderdaad om een Russische raket gaat, is niet onafhankelijk vastgesteld. Begin september wees Oekraïne naar Rusland toen er zeventien doden vielen bij een raketinslag op een markt in de stad Kostjantynivka. Uit onderzoek van The New York Times bleek later echter dat het vermoedelijk ging om een Oekraïense luchtdoelraket, die mogelijk uit koers raakte door een technisch probleem of een beschadiging.
Daan de Vries
Reddingswerkers zoeken naar overlevenden in het dorp Hroza.Beeld Oekraïens presidentieel kantoor via Reuters Rutte trapt op de rem bij EU-uitbreiding: ‘De vraag is niet wanneer ze klaar zijn, maar óf ze klaar zijn’
Demissionair premier Rutte wijst een snelle uitbreiding van de Europese Unie met landen op de Balkan en Oekraïne af. Hij zal zijn EU-collega’s morgen voorhouden dat het noemen van een startdatum – zoals EU-president Charles Michel onlangs deed – de verkeerde weg is.
‘We moeten er de tijd voor nemen’, zei Rutte vandaag in Granada bij aanvang van een tweedaags overleg met zijn EU-collega’s over onder meer de uitbreiding van de EU. Volgens hem is die tijd er ook, omdat kandidaat-landen als Oekraïne, Moldavië, Albanië, Bosnië-Herzegovina en Servië aan ‘honderden, duizenden voorwaarden’ moeten voldoen, voordat ze lid kunnen worden.
Lees hier het volledige nieuwsbericht van EU-correspondent Marc Peeperkorn.
EU-buitenlandchef: Europa kan Amerikaanse steun aan Oekraïne niet vervangen
Europese landen zijn niet in staat het gat te vullen dat de VS achterlaten als zij besluiten Oekraïne niet langer te steunen. Dat heeft Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, gezegd op de Europese top in Granada.
Sinds afgelopen weekeinde staat de Amerikaanse steun aan Oekraïne voor in elk geval 45 dagen op losse schroeven. Het Amerikaanse Congres voorkwam zaterdag ternauwernood een shutdown van de overheid door op het laatste moment een tijdelijke financieringswet aan te nemen. Voor steun aan Oekraïne was in die wet echter geen ruimte. Oekraïne moet daarom zeker anderhalve maand wachten op de goedkeuring van nieuwe militaire en financiële bijstand vanuit de VS.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die ook in Granada aanwezig is, benadrukte dat Europa momenteel vooral de eenheid moet bewaren. Na de Russische inval schaarde de EU zich als een blok achter Oekraïne, maar de laatste tijd lijken er scheurtjes in de eensgezindheid te ontstaan. Zo won in Slowakije afgelopen weekeinde de pro-Russische Robert Fico de parlementsverkiezingen.
Pepijn de Lange
Lees ook deze analyse van diplomatieverslaggever Arnout Brouwers over de gevolgen van de recente gebeurtenissen in de Verenigde Staten en Slowakije: De Russische oorlog tegen Oekraïne is een praktijkexamen voor Europa – en de tijd begint te dringen.
Ruim 26 duizend Oekraïners vermist sinds begin van de Russische invasie, meldt Oekraïense viceminister
Sinds het begin van de Russische invasie zijn ruim 26 duizend Oekraïners vermist geraakt. Dat heeft de Oekraïense viceminister van Binnenlandse Zaken, Leonid Tymtsjenko, op televisie gezegd. Volgens Tymtsjenko gaat het om ongeveer 11 duizend burgers en 15 duizend militairen. Over de kans dat deze mensen nog in leven zijn, maakte Tymtsjenko niets bekend.
Oekraïne geeft zelden informatie over de menselijke verliezen die het tot dusver in de oorlog met Rusland heeft geleden. Vorige maand meldde The New York Times op basis van informatie van anonieme Amerikaanse overheidsfunctionarissen dat aan Oekraïense zijde tot dusver 70 duizend soldaten zouden zijn omgekomen. De Verenigde Naties schatten het aantal Oekraïense burgerdoden op bijna tienduizend, onder wie ruim vijfhonderd kinderen.
Aan Russische zijde lijken de verliezen nog een stuk groter, al zijn betrouwbare cijfers ook hierbij schaars. Volgens The New York Times zouden tot dusver 120 duizend Russische soldaten zijn gesneuveld. De laatste keer dat Rusland publiekelijk over het aantal doden rapporteerde, was vorig najaar. Toen sprak het Russische ministerie van Defensie van iets meer dan zesduizend gesneuvelde soldaten.
Pepijn de Lange
Twee doden bij Russische beschietingen op Cherson
In de Zuid-Oekraïense stad Cherson zijn twee mensen om het leven gekomen door Russische beschietingen. Dat meldt de stafchef van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, Andri Jermak, op Telegram. Volgens Jermak was een van de dodelijke slachtoffers bezig bomen te snoeien.
Cherson heeft vrijwel dagelijks te maken met beschietingen of luchtaanvallen door het Russische leger. Tot vorig najaar hadden de Russen de stad in handen, maar in november wisten de Oekraïners de Russen te verdrijven. Sindsdien vormt de rivier de Dnipro, waar Cherson aan ligt, een natuurlijke barrière tussen het Oekraïense en Russische leger. Vanaf de overzijde voeren de Russen beschietingen uit.
Pepijn de Lange
Lees ook deze reportage die buitenlandverslaggever Tom Vennink in juni in Cherson maakte, kort na de doorbraak van de Nova Kachovkadam.
Zelensky sluit toch aan bij Europese top in Granada
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is in Granada aangekomen om deel te nemen aan de derde bijeenkomst van de Europese Politieke Gemeenschap (EPG). Eerder werd gemeld dat Oekraïne enkel zijn premier zou sturen, maar Zelensky meldt vanochtend op X dat hij toch is afgereisd naar de Zuid-Spaanse stad.
Twitter bericht wordt geladen...
Op de top van de Europese Unie praten meer dan veertig Europese staatshoofden de komende dagen over een uitbreiding. Op dit moment bestaat de EU uit 27 lidstaten, maar verschillende landen, waaronder Oekraïne, kloppen aan de deur. De vraag lijkt niet langer óf, maar wanneer en op welke wijze de EU meer landen toelaat.
Zelensky wil in Granada niet alleen het EU-lidmaatschap voor Oekraïne dichterbij brengen, hij wil ook extra steun voor de Oekraïense luchtverdediging binnenslepen. Nu Rusland aankomende winter mogelijk opnieuw het Oekraïense energienetwerk wil bestoken, is dit voor Oekraïne volgens Zelensky ‘de belangrijkste prioriteit’. Daarnaast wil Zelensky praten over manieren om de Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee veilig te stellen.
Pepijn de Lange
Lees ook deze analyse van EU-correspondent Marc Peeperkorn over de Europese top in Granada: De groeispurt van de Europese Unie bezorgt de regeringsleiders hoofdpijn.
Oekraïne slaat droneaanval op het zuiden af
Het Oekraïense leger zegt afgelopen nacht opnieuw een grote Russische aanval met kamikazedrones te hebben afgeslagen. De luchtverdediging heeft volgens een verklaring van de legerleiding 24 van de 29 drones neergehaald.
De drones werden onderschept boven de zuidelijke regio’s Odesa en Mykolajiv, en Kirohovrad in Centraal-Oekraïne. De meeste drones, vijftien stuks, werden in het zuiden neergeschoten. Doelwit waren voornamelijk havenfaciliteiten en andere infrastructurele doelen. In Kirohovrad brak een grote brand uit nadat drones insloegen. Het is nog onduidelijk of hierbij slachtoffers zijn gevallen.
Volgens de Oekraïense luchtmacht werden de Shahed-drones van Iraanse makelij gelanceerd vanaf een basis op de Krim. Oekraïne is erin geslaagd, mede dankzij de westerse luchtverdedigingswapens die het heeft gekregen, om de Russische droneaanvallen grotendeels af te slaan. De meeste drones worden neergehaald, maar een klein aantal weet steeds doel te treffen.
Stieven Ramdharie
VK: Rusland dreigt Oekraïense graanschepen in ‘humanitaire corridor’ met mijnen tot zinken te brengen
Rusland wil mogelijk zeemijnen inzetten om civiele graanschepen in de Oekraïense ‘humanitaire corridor’ op de Zwarte Zee aan te vallen. Daarvoor waarschuwt het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken. Door mijnen in plaats van bijvoorbeeld raketten te gebruiken, zou Rusland eenvoudiger Oekraïne de schuld in de schoenen kunnen schuiven.
De inzet van zeemijnen zou een volgende stap zijn in de Russische pogingen om de Oekraïense export van graan en andere landbouwproducten te ontregelen. Na de grootschalige invasie blokkeerde Rusland maandenlang de Zwarte Zeehavens van Oekraïne. Door bemiddeling van Turkije en de Verenigde Naties ging Rusland vorige zomer akkoord met een graanakkoord, waardoor Oekraïne weer mondjesmaat graan kon verschepen. In juli weigerde Rusland echter dat akkoord te verlengen.
Om de havenblokkades te omzeilen nam Oekraïne medio augustus een ‘humanitaire corridor’ in gebruik. Via deze route dicht langs de kust hebben sindsdien al meer dan tien vrachtschepen de Oekraïense wateren verlaten. Het Verenigd Koninkrijk zegt nu over inlichtingen te beschikken dat Rusland juist langs deze corridor mijnen wil plaatsen.
Het zou niet voor het eerst zijn dat Rusland geweld gebruikt om de Oekraïense graanexport te stuiten. Na het aflopen van het graanakkoord hebben de Russen veelvuldig Oekraïense havens met drones en raketten bestookt. Volgens de Britten zijn daarbij zeker 130 gebouwen en andere faciliteiten beschadigd. In totaal werd bij de aanvallen bijna 300 duizend ton graan vernietigd, voldoende om ruim 1,3 miljoen mensen een jaar lang te voeden, aldus het VK.
Pepijn de Lange
Welkom in het liveblog van donderdag 5 oktober
Dit was het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne van woensdag 4 oktober:
• De Oekraïense president Volodymyr Zelensky waarschuwt dat Rusland wil dat het front ‘bevriest’, wat nadelig zou zijn voor Oekraïne. De president wil dat Europese leiders meer luchtafweer naar Oekraïne te sturen.
• Oekraïne heeft bij een droneaanval op de West-Russische provincie Belgorod een S-400-luchtverdedigingssysteem en de bijbehorende radar uitgeschakeld, meldt een bron van de Oekraïense geheime dienst tegenover persbureau Reuters.
• De voormalige journalist bij de Russische staatstelevisie Marina Ovsjannikova is bij verstek veroordeeld tot 8,5 jaar cel. Ze werd wereldberoemd toen ze kort na de Russische inval in Oekraïne tijdens een nieuwsuitzending een boodschap tegen de oorlog in beeld hield.
Lees hier het volledige liveblog van woensdag terug.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
