Yesilgöz laat er geen twijfel over bestaan. Asiel en immigratie wordt, zoals uit het verkiezingsprogramma al bleek, het belangrijkste campagnethema wat haar betreft.
"We kunnen niet doorgaan zoals we de afgelopen jaren hebben gedaan", zei Yesilgöz in de Rotterdamse Van Nellefabriek over het asielbeleid. "Voor waterige compromissen hebben we simpelweg geen tijd meer." Het was haar eerste toespraak als partijleider voor het VVD-congres.
Met waterig compromis bedoelt Yesilgöz het mislukte asieloverleg, waar het kabinet deze zomer over viel. "We konden niet nog jaren blijven aanmodderen met migratie", hield ze de partijleden voor.
Heel precies vult Yesilgöz niet in wat zij hiermee bedoelt. "We moeten ons richten op het beperken van de instroom en ervoor zorgen dat minder mensen ons land binnenkomen." Dat is volgens haar geen harde opstelling, maar effectief.
Volg de VVD
'Er zijn al zo veel problemen in Nederland'
Het is ook een boodschap richting de mogelijke formatietafel. Wie er ook tegenover de VVD'er zit, er moeten stevige afspraken over asiel en immigratie worden gemaakt.
Het is een terugkerende belofte van de liberalen tijdens verkiezingscampagnes. Tegelijkertijd is er geen enkele partij geweest die de afgelopen jaren zo nauw betrokken is geweest bij het asielbeleid. De VVD levert sinds 2010 de bewindspersonen op dit departement.
Toch vindt Yesilgöz niet dat de VVD als enige schuld heeft aan de asielcrisis. "We hebben altijd in coalities gezeten", zei ze een dag eerder in het televisieprogramma College Tour. De aflevering met de VVD-leider moet nog worden uitgezonden.
Volg dit onderwerp
Yesilgöz zei in haar toespraak de "terechte zorgen" over het grote aantal immigranten dat naar Nederland komt, te begrijpen. "Er zijn al zo veel problemen in Nederland. Is het eerlijk voor mensen die al jaren op een wachtlijst staan voor een woning?"
"Is het eerlijk voor echte vluchtelingen voor wie straks geen plek of draagvlak meer is? Is het realistisch om als klein land iedereen op te vangen?"
In de verlenging van deze discussie wordt er ook gekeken naar een mogelijke samenwerking met de PVV van Geert Wilders. Die deur zit niet langer potdicht wat Yesilgöz betreft.
Wilders pakte die handreiking de afgelopen dagen maar wat graag aan. Zijn partij pleit zoals gebruikelijk voor een asielstop, maar hij kan inmiddels ook leven met een "forse daling".
Voor het eerst had Rutte geen hoofdrol
De stevige opstelling van Yesilgöz ten opzichte van het compromis op dit punt lijkt een breuk met haar voorganger Mark Rutte. De afzwaaiend partijleider was bereid om bij zo'n beetje alle onderwerpen water bij de wijn te doen. Hij wist als geen ander dat regeren om het sluiten van compromissen draait.
Begin juni, toen Rutte zijn vertrek uit de politiek nog niet had aangekondigd, had hij nog hoop dat de oude coalitie er zelfs op dit punt nog uit zou komen. "Wij laten niet onverantwoord een kabinet vallen", zei Rutte op het partijcongres.
Yesilgöz wilde zich in ieder geval niet in woord afzetten van Rutte. Op de vraag wat zij anders zal doen dan haar voorganger, is het korte antwoord: "Dat zal moeten blijken."
Het was voor het eerst in jaren dat Rutte zelf geen hoofdrol speelde bij een VVD-congres. Normaal is zijn toespraak de hoofdact.
Yesilgöz zette Rutte nog wel even in het middelpunt. "Wat heeft Nederland toch ontzettend veel aan je te danken", zei ze. "In crisis stond Rutte er altijd, dag en nacht." Dat konden de VVD'ers waarderen. Applaus en een staande ovatie volgden.
NUjij: Uitgelichte reacties