Helft van vlees en melk vervangen boekt enorme klimaat- en milieuwinsten

Wereldwijd de helft van onze vlees- en melkproducten vervangen door plantaardige alternatieven levert enorme klimaat- en milieuwinsten op, zegt een nieuwe studie in Nature. De CO2-uitstoot zou met 31 procent dalen en de aantasting van bossen en natuurgebied zou grotendeels gestopt kunnen worden.

Wat zou de wereldwijde impact zijn als plantaardige vleesvervangers en melkproducten populairder worden? Met die vraag gingen wetenschappers van onder meer de Universiteit van Vermont aan de slag. Ze bouwden computermodellen die rekening hielden met de complexiteit van voedselsystemen om te kijken wat er dan gebeurt met de voedselzekerheid en het klimaat.

‘Veranderende voedingspatronen kunnen ook enorme verbeteringen opleveren voor de biodiversiteit.’

‘Inzicht in de effecten van een aangepast dieet vergroot onze mogelijkheden om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen’, zegt hoofdauteur van de studie Marta Kozicka. ‘Veranderende voedingspatronen kunnen ook enorme verbeteringen opleveren voor de biodiversiteit.’

De studie werd dinsdag gepubliceerd in het vakblad Nature Communications. De helft van onze vlees- en melkconsumptie vervangen door plantaardige alternatieven zou de volgende milieuwinsten opleveren tegen 2050:

• Vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 31 procent
• 12 procent minder grond nodig voor landbouw
• De afname van bos- en natuurgebieden zou bijna volledig gestopt worden
• Landbouwgronden zouden de helft minder stikstof moeten slikken
• De wereldwijde waterbehoefte zou met 10 procent dalen

En dat is in een scenario zonder actieve herbebossing. Indien de grond die gespaard blijft van veeteelt herbebost wordt, zijn de klimaatvoordelen nog een pak groter.

‘Vleesvervangers op plantaardige basis zijn niet zomaar een nieuwigheid in de voedingssector’, zegt Eva Wollenberg van de Universiteit van Vermont. ‘Ze bieden een cruciale kans om voedselzekerheid te bevorderen en klimaatdoelstellingen te bereiken, en tegelijkertijd verbeteringen op het vlak van volksgezondheid en biodiversiteit te realiseren.’

De studie benadrukt wel dat vee momenteel een belangrijke bron van inkomsten is voor miljoenen mensen wereldwijd. Daarom zijn er doordachte beleidsmaatregelen nodig die kleinschalige boeren ondersteunen en zorgen voor een rechtvaardige overgang naar een nieuw voedselsysteem.

‘De voedselsector produceert ruwweg een derde van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en is notoir moeilijk koolstofvrij te maken’, aldus Wollenberg. ‘Gezien de grote voordelen die we aantonen van het vervangen van vlees door plantaardige alternatieven voor wereldwijde duurzaamheid, klimaatactie en menselijke gezondheid, biedt dit onderzoek belangrijke stof tot nadenken voor consumenten, voedselproducenten en beleidsmakers.’