De RDW wil zo snel mogelijk een digitaal rijbewijs

Vanaf het moment dat een bestuurder zijn eerste rijbewijs ophaalt, tot aan het parkeren bij een parkeerautomaat is de RDW betrokken. De RDW gaat in al deze zaken mee in de snelle technologische en maatschappelijke ontwikkelingen en werkt met ruim 350 IT-professionals aan de digitalisering van bijvoorbeeld het parkeersysteem en een digitaal rijbewijs.

Vanuit Groningen werkt de IT-Divisie van de RDW aan nieuwe en bestaande systemen die dagelijks worden gebruikt door onder andere burgers, gemeenten en de politie. Een van de nieuwe ontwikkelingen waar de RDW aan werkt, is het digitale rijbewijs. Deze komt in een digitale wallet. Deze wallet moet voldoen aan Europese eisen, waar momenteel nog aan wordt gewerkt door de Europese Commissie. Ondertussen probeert de RDW al wel eerste stappen te zetten om inzage van rijbewijsgegevens op een smartphone, de zogenaamde Mobiele Inzage Gegevens (MIG), mogelijk te maken.

Digitaal rijbewijs op de smartphone

De RDW wil graag dat het rijbewijs straks op een smartphone kan worden opgeslagen. Een ambitieus project, omdat in Nederland het rijbewijs ook een identiteitsbewijs is. Volgens divisiemanager Gert-Jan Theuwissen is dat nog niet zo makkelijk: "Doordat het rijbewijs ook als identiteitsbewijs geldt, kan dit niet zomaar worden uitgerold. Aan een identiteitsbewijs zijn strenge regels verbonden, daarom mag dit document niet zomaar digitaal worden uitgevraagd. In Europa wordt gewerkt aan de kaders van mobiele rijbewijzen. Naast Europese regelgeving wordt er dus ook gewerkt aan de kaders voor een digital wallet. Dit is een digitale portemonnee op je smartphone waarin het rijbewijs en andere data over een persoon veilig kunnen worden opgeborgen en gebruikt.

Voordat de wetgeving en de kaders in Europa zijn vastgesteld, werkt de RDW samen met verschillende partners om te kijken hoe rijbewijsgegevens er op de mobiele telefoon uit moeten komen te zien in de toekomst. Zo is er bijvoorbeeld een nauwe samenwerking met Logius, dat ook verantwoordelijk is voor "Je bent echt aan het pionieren"veilig inloggen met een DigiD. De internationale afhankelijkheid maakt het traject onzeker, maar daardoor ook erg leuk volgens developer Raymund Simileer: “We ontwikkelen hier technologie die nog niet eerder is gemaakt. Dat brengt een bijzondere dynamiek met zich mee, erg leuk om mee te maken. Je bent echt aan het pionieren.” Hij werkt in het team dat zich bezighoudt met rijbewijzen; het digitaal rijbewijs is een van hun speerpunten de komende jaren.

Daarin boekt de RDW ook al resultaten, al zijn die voorlopig nog niet toegankelijk voor het publiek. Raymund: “We hebben al een pilotversie draaien waar een selecte testgroep, waaronder ikzelf, gebruik van kan maken. Nu ik dus over een testversie van een mobiel rijbewijs beschik, is mijn werk tastbaarder geworden.” Dit is een eerste stap in de ontwikkeling van digitale documenten. We pakken het stap voor stap op, zegt Gert-Jan: “We werken in sprints en kijken wat we nu al wél kunnen opleveren.”

Ondanks de agile manier van werken, moet ook de RDW wachten op regelgeving om uiteindelijk een product op te leveren waar de burger gebruik van kan maken. Natuurlijk moet de organisatie zich houden aan de strenge eisen die worden gesteld door de Nederlandse overheid en de Europese Unie. Volgens Raymund is de rode draad hierin security: “Het moet allemaal erg goed beveiligd worden. Logisch ook, want je moet er niet aan denken dat een hacker er met je ID vandoor kan gaan. Het digitaal rijbewijs is dus nog in ontwikkeling. De techniek erachter testen we nu al wel. In de vorm van een proef kunnen we al de gegevens van het dronevliegbewijs digitaal aanbieden. Dit vliegbewijs is verplicht wanneer men vliegt met een drone die zwaarder weegt dan 250 gram. Dat is een officieel document dat wel digitaal wordt uitgegeven op mobiel, want dat is geen identiteitsbewijs en het heeft daardoor minder strenge eisen dan het rijbewijs.”

Van code naar de praktijk

De RDW ontwikkelt niet alleen nieuwe applicaties, maar zorgt ook voor de doorontwikkeling van bestaande systemen zoals het Nationaal Parkeerregister (NPR). Het IT-team ‘Parkeren’ houdt zich bezig met applicaties die communiceren met het NPR. Dit register wordt gebruikt door gemeenten voor het reguleren van parkeren. Met apps van parkeerproviders kunnen parkeerders bijvoorbeeld digitaal parkeergeld betalen. Elke gemeente heeft eigen regelingen en prijzen; dat maakt het systeem complexer dan Robert Monden, een van de jonge developers binnen het IT-team ‘parkeren’ van tevoren had gedacht. Robert: “We moeten zorgen dat elke gemeente haar eigen tarieven en zones kan instellen, maar ook specifieke regelingen kan toepassen. Zo heeft gemeente Rotterdam bijvoorbeeld een speciale regeling als Feyenoord moet spelen in de Kuip. Daarom moeten wij het systeem zo flexibel mogelijk inrichten.”

De RDW legt sinds 2010 parkeerrechten vast voor gemeenten. Het vastleggen van parkeerrecht gaat in grote volumes. In 2022 werd het miljardste parkeerrecht vergeven door de RDW, dat het parkeerrecht sinds 2010 vastlegt voor gemeenten. Het werken met deze volumes zorgt ervoor dat je anders moet nadenken, vertelt Robert: “Het was eerder bijvoorbeeld gebruikelijk om bij het schrijven van SQL-queries, query voor query af te vuren, dat is niet heel efficiënt. Dat merk je niet met een of twee transacties per uur, maar wel met tien transacties per seconde. Daarom gebruiken we nu joins.”

De RDW kan snel schakelen, omdat de IT-teams dicht op de praktijk zitten. De divisie ICT zit in Groningen, maar heeft nauw contact met bijvoorbeeld de kantoren in Zoetermeer en Veendam, vertelt Raymund: “Een keer per maand gaan we met het team naar Veendam. Dat is aan het einde van een sprint waar we dan nieuwe functionaliteiten presenteren en direct feedback kunnen krijgen vanuit de business.” De teams geven ter plekke demonstraties en kijken ook mee hoe de applicaties in de praktijk worden gebruikt door RDW-collega’s.

De korte afstand tot de praktijk vindt developer Robert een groot pluspunt aan zijn werk. “Het is fijn dat het maatschappelijk betrokken werk is", zegt Robert. “Je bent niet alleen maar bezig met het schrijven van code, je moet met je team bijvoorbeeld ook nadenken over hoe een webapplicatie gebruikt wordt. Het“Het is fijn dat het maatschappelijk betrokken werk is" kan er allemaal wel heel mooi uitzien, maar als die kleuren bijvoorbeeld lastig te onderscheiden zijn voor mensen die slechtziend zijn, dan is je applicatie voor hen lastig te gebruiken.” Doordat technologie verandert, maar ook de maatschappij tot nieuwe inzichten komt, zijn we constant in beweging en leren we bij, zegt Raymund. “Je roest niet snel vast hier.”

Benieuwd geworden naar wat de divisie ICT van de RDW nog meer doet? Wil je weten of er vacatures zijn die passen bij jouw profiel? Kijk dan op www.werkenbijderdw.nl/ict.