Astronomen hebben een gigantische bel met sterrenstelsels gevonden op een afstand van 820 miljoen lichtjaar van de aarde. Door deze vondst moeten wetenschapsboeken mogelijk herschreven worden.
De bel heeft een diameter van één miljard lichtjaar. De wetenschappers beweren dat de bel is gevormd op een rimpel die kort na de oerknal is ontstaan in de zogenoemde oersoep. Deze rimpels worden baryonische akoestische oscillaties genoemd.
“We waren hier niet naar op zoek”, vertelt astronoom Brent Tully van de universiteit van Hawaii. “De bel is zo groot, dat het tegen de randen duwt van het gebied dat we aan het onderzoeken waren. Het object overtreft onze theoretische verwachtingen.”
Wat zijn baryonische akoestische oscillaties?
Baryonische akoestische oscillaties – ook wel BAO’s genoemd – zijn regelmatige patronen in de verdeling van sterrenstelsels. In de eerste honderdduizenden jaren na de oerknal bestond het heelal uit heet plasma, vergelijkbaar met het binnenste van de zon. In een plasma zijn elektronen gescheiden van de atoomkernen. Gedurende deze periode begonnen gebieden met een licht verhoogde dichtheid onder invloed van zwaartekracht in te storten. Tegelijkertijd probeerde intense straling de materie uit elkaar te duwen. Deze strijd tussen zwaartekracht en straling zorgde ervoor dat het plasma trilde of rimpelde en verder uitdijde.
Ongeveer 400.000 jaar na de geboorte van het universum koelde het plasma genoeg af en ontstonden de eerste atomen. Hierdoor stopten de rimpels met groeien en waren er bellen ontstaan met een grootte van ongeveer 500 miljoen lichtjaar. Op deze rimpels ontstonden veel sterrenstelsels in gigantische bolvormige structuren. Hoe dit er precies uitziet, wordt in onderstaande video getoond.
Bij toeval ontdekt
De gloednieuwe bel heeft de naam Ho’oleilana gekregen en werd bij toeval ontdekt. Tully en zijn collega’s waren bezig met het samenstellen van een catalogus: Cosmicflows-4. Ze berekenden hiervoor de afstanden tot 55.877 sterrenstelsels. Tot hun verrassing zagen ze een patroon: een ring met een diameter van één miljard lichtjaar.
Dijt het heelal sneller uit?
Aangezien Ho’oleilana groter is dan verwacht, vermoeden de wetenschappers dat het universum sneller uitdijt dan gedacht. Op dit moment gaan astronomen uit van een uitdijingssnelheid van 67 tot 74 kilometer per seconde per megaparsec. Dit wordt ook wel de hubbleconstante genoemd. Op basis van de grootte van Ho’oleilana zou de uitdijingssnelheid 76,9 kilometer per seconde per megaparsec moeten zijn. Mogelijk moeten wetenschapsboeken herschreven worden.
De bevindingen van de onderzoekers zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad The Astrophysical Journal.
