Vier studenten over de terugkeer van de basisbeurs: 'Raar dat ik hem niet krijg'

© RTV Utrecht / Elisa van der Vlist
Provincie Utrecht - Aan het einde van je geld maand over houden of heel opgelucht zijn als op de 20ste van de maand zorgtoeslag wordt uitgekeerd. Voor veel studenten herkenbaar maar daar zou dit collegejaar verandering in moeten komen. Het belooft, financieel tenminste, een makkelijker jaar te worden want de basisbeurs is terug van weggeweest. Maar niet alle studenten krijgen de beurs bij de start van dit nieuwe collegejaar.

Pieter (19) krijgt gewoon een basisbeurs

Pieter Kokke heeft vandaag zijn eerste dag van zijn studie geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en woont op kamers. Gedurende zijn hele studie zal hij de basisbeurs ontvangen. "De basisbeurs zorgt ervoor dat ik minder hoef te werken waardoor ik meer tijd overhoud voor studie'', zegt hij.
© RTV Utrecht
Voor hem is het een fijne extra ondersteuning, maar niet een noodzakelijke. Hij nam afgelopen jaar een tussenjaar en heeft veel gewerkt, waardoor hij ook wat spaargeld heeft. ''Ik blijf werken, maar minder", zegt hij, "en mijn ouders betalen mijn collegegeld dus dat is fijn."

Sophie (21) krijgt geen beurs

Sophie Alvarez Murach woont op kamers en begint vandaag aan haar studie kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft geen recht op de beurs. Dat komt omdat zij al vier jaar heeft gestudeerd. Voor de zomer rondde zij haar studie communication and multimedia design af aan de Hogeschool Utrecht.
"Ik heb al vier jaar gestudeerd en je hebt maar vier jaar recht op de presentatiebeurs, terwijl er hiervoor geen basisbeurs was. Maar alsnog krijg ik nu de basisbeurs niet", legt ze uit. Het potje van Sophie is dus al leeg, zonder dat ze daar een cent uit heeft gekregen. Ze heeft nog wel haar ov-abonnement, maar ook die komt te vervallen als ze na deze studie nog een mastersopleiding zou willen volgen.

In 2015 werd de basisbeurs afgeschaft en kwam het leenstelsel daarvoor in de plaats. Daar is met ingang van dit studiejaar verandering in gekomen: studenten krijgen weer een basisbeurs. Toch staat niet iedereen te juichen, want sommige studenten vallen nog steeds buiten de boot.

De hoogte van de basisbeurs hangt af van de woonsituatie van de student. Een uitwonende student krijgt 274,90 euro per maand waar bovendien dit jaar nog eens 164,30 euro per maand bij komt vanwege de inflatie en hoge energiekosten. Thuiswonende studenten krijgen per maand 110,30 euro

Studenten kunnen daarnaast lenen en hebben een (deels) recht op gratis ov. Daarbij kunnen studenten met ouders onder een bepaalde inkomensgrens nog een aanvullende beurs krijgen. Alle regelingen samen wordt de prestatiebeurs genoemd. Daarvoor geldt dat studenten binnen tien jaar moeten afstuderen. Wie dat niet doet, moet alles terugbetalen.

"De beurs erbij was fijn geweest Dat had wel stress geminderd. Nu fiks ik in principe alles zelf door te werken en lenen. Al betalen mijn ouders ook af en toe grote dingen voor me, zoals mijn verstandskiezen laten trekken."

Wietze (22) heeft geluk dat hij stopte met een studie

Wietze zit in zijn tweede jaar van zijn studie Ruimtelijke Ontwikkeling en Mobiliteit aan Hogeschool Windesheim in Zwolle, maar woont in een studentenhuis in Utrecht. Net als Sophie begon hij ook in 2019 met een studie, maar daar stopte hij mee. Vorig jaar begon hij opnieuw en daarom krijgt hij komende 14 maanden wel een basisbeurs.
Je zou dus kunnen stellen dat Wietze er financieel baat bij heeft dat hij een keer is gestopt met studeren. "Voor mij komt de basisbeurs nog enigszins gunstig uit. Ik heb nog geen studieschuld opgebouwd en doordat ik studievertraging heb opgelopen krijg ik meer dan iemand die wel zijn studie heeft afgerond," zegt Wietze.
Dat Wietze geen studieschuld heeft, komt omdat hij tot zijn 21ste recht heeft gehad op wezenpensioen: "Op 11-jarige leeftijd ben ik mijn vader verloren. Tot mijn 21e heb ik daardoor recht gehad op wezenpensioen. Hiermee heb ik geld gespaard wat ik mag uitgeven voor essentiële dingen zoals studiekosten en huur."

Roos (22) vindt het raar dat zij geen beurs krijgt

Roos Cals gaat aankomend jaar afstuderen aan de opleiding Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht en woont al een paar jaar in de stad. Omdat zij tijdens corona een half jaar studievertraging opliep, zal zij in totaal vierenhalf jaar studeren. Dat laatste halfjaar start vandaag maar vanwege de vier jaar die ze er al op heeft zitten, krijgt zij geen maandelijkse bijdrage van de overheid.
"Ik vind het op zich niet heel erg of raar dat je maar vier jaar recht hebt op de prestatiebeurs," zegt Cals, "maar ik vind het wel raar dat de afgelopen vier jaar wel meetellen voor mij. Want ik had dus wel recht op de prestatiebeurs, maar niet gekregen omdat er geen basisbeurs was ingevoerd."

Financieel gezond

De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) heeft gemengde gevoelens over de basisbeurs. Voorzitter van de LSVb Elisa Weehuizen legt uit: "We zijn natuurlijk heel blij dat de overheid heeft bepaald dat de basisbeurs terug moest, maar het is nog niet genoeg."

Volgens haar is de hoogte van de beurs niet voldoende. "Nibud heeft onderzoek gedaan naar wat de minimale maandelijkse hoeveelheid zou moeten zijn om een student financieel gezond te houden. Dat bedrag ligt rond de 400 euro en dat is niet wat studenten krijgen met de basisbeurs. En het is heel vervelend dat studenten die, voor wat voor reden dan ook, al vier jaar hebben gestudeerd, helemaal niks krijgen."

Weehuizen stoort zich vooral aan de houding van het Ministerie van Onderwijs. "Wij hebben ons uitgesproken over de hoogte van de beurs bij het ministerie maar zij laten merken dat wij eigenlijk allang blij zouden moeten zijn dat de basisbeurs er überhaupt weer is. Maar voor ons is het niet genoeg, wij willen dat studenten financieel gezond is en dat studeren voor iedereen financieel toegankelijk is. De basisbeurs herinvoeren is de eerste stap, maar we zijn er nog niet."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.