De temperatuur in de slaapkamer heeft grote invloed op de kwaliteit van je nachtrust. Lig je rillend en met koude tenen in bed, dan wordt het lastig om de slaap te vatten. Bij tropische temperaturen is het mogelijk nog lastiger om in dromenland te geraken. Maar er zijn gradaties. Wat is de ideale temperatuur en waarom komt de term klimaatverandering ook hier weer om de hoek kijken?
Wetenschappers van de University of Harvard hebben zo’n 11.000 nachten slaap geanalyseerd en gecombineerd met de omgevingsomstandigheden in en om de slaapkamer van vijftig senioren om zo tot de ideale slaapkamertemperatuur te komen. Die blijkt hoger dan je denkt: de beste slaapkwaliteit bereik je als het in de kamer tussen de 20 en 25 graden Celsius is. Als de temperatuur stijgt van 25 naar 30 graden, dan gaat je nachtrust met 5 tot 10 procent achteruit. De onderzoekers wijzen er wel op dat er grote individuele verschillen zijn tussen de deelnemers.
Klimaatverandering
“Deze resultaten laten zien dat de temperatuur in de slaapkamer nogal wat uitmaakt voor de slaapkwaliteit, zeker voor oudere volwassenen. We wijzen op het belang van persoonlijke aanpassingen van de binnentemperatuur, gebaseerd op individuele behoeftes en omstandigheden”, vertelt hoofdonderzoeker Amir Baniassadi van Harvard. “Mijn team heeft ook gekeken naar de potentiële impact van klimaatverandering op de slaapkwaliteit van oudere mensen. Het blijkt dat vooral senioren met een lagere sociaaleconomische status de gevolgen hiervan gaan voelen. Door de hitte slapen ze slechter, zijn ze minder uitgerust en kunnen ze uiteindelijk allerlei gezondheidsproblemen ontwikkelen. Het is belangrijk dat actie wordt ondernomen voor deze groep mensen, omdat de gemiddelde nachttemperaturen overal in het land, in de stad en op het platteland, omhoog blijven gaan”, aldus Baniassadi.
Slaapsensoren
Het team onderzocht het slaappatroon in combinatie met omgevingsfactoren van vijftig oudere proefpersonen, die allemaal nog in staat waren om onafhankelijk in hun eigen huis te wonen. In deze langdurige, observationele studie werd hun slaapgedrag 220 nachten lang bestudeerd met behulp van draagbare slaap- en omgevingssensoren. De onderzoekers peilden de lengte van de slaap, de efficiëntie en de mate van onrust in de eigen slaapkamer van de deelnemers. Ondertussen deed het team zijn best om te corrigeren voor andere factoren, zodat het causale verband tussen de slaapkamertemperatuur en de slaapefficiëntie niet verstoord werd door een derde variabele. De verschillen tussen de proefpersonen waren groot, maar desondanks kon er wel iets zinnigs worden gezegd over het verband tussen de slaapkamertemperatuur en de kwaliteit van de slaap.
Niet alleen naar gedrag kijken
Oudere volwassenen hebben relatief vaak last van ontoereikende, onrustige en verstoorde slaapsessies. Dit heeft in veel gevallen een negatieve invloed op hun gezondheid en welzijn, wat terug te zien is in de fysieke gesteldheid, het humeur, een gevoel van irritatie, de manier waarop ze met stress omgaan en hun productiviteit in het dagelijks leven. Ook het risico op hart- en vaatziekten is groter en de manier waarop slaapgedepriveerde ouderen omgaan met hun diabetes zorgt soms voor problemen. Moeite met slapen komt duidelijk meer voor bij ouderen vergeleken met de rest van de bevolking. Ondertussen focust het onderzoek naar de oorzaken hiervan hoofdzakelijk op lichamelijke en gedragsfactoren, terwijl er steeds meer bewijs is dat de omgeving waarin de persoon slaapt minstens net zo belangrijk is voor de slaapkwaliteit.
Airco als medicijn
Als gevolg hiervan zijn talloze medische behandelingen ontwikkeld om de nachtrust van mensen te verbeteren, terwijl omgevingsinterventies grotendeels over het hoofd worden gezien. De wetenschappers wijzen daarom op de potentiële voordelen van temperatuuraanpassingen in de slaapkamer van senioren. Een vakgebied dat zich volgens hen vooral moet richten op de impact van klimaatopwarming bij senioren die van weinig geld moeten rondkomen. Het zal in hun slaapkamer steeds warmer worden. De onderzoekers willen dan ook erg graag meer oplossingen bedenken om de slaapomgeving van mensen te verbeteren. Zoiets eenvoudigs als een airco kan al flink helpen.
