Extinction Rebellion fietst tegen F1-racecircuit, en niet alléén om stikstof

‘De duinen zijn niet van ons’, hebben activisten die meedoen aan het protest tegen het F1-racecircuit op bordjes geschreven. Die hangen aan hun fiets.

Zo’n honderd demonstranten, van Extinction Rebellion, Grootouders voor het Klimaat, Milieudefensie, Stichting Duinbehoud en Rust bij de Kust trappen van Haarlem naar Zandvoort, om te betogen: mensen moeten nederige bezoekers zijn van het duingebied, waar kwetsbare dieren en planten leven.

Het racecircuit, dat dit weekeinde een hoogtepunt beleeft met wedstrijden tussen topcoureurs, hoort wat de activisten betreft niet thuis bij de duinen, een beschermd Natura2000-gebied. “Wij eisen een Formule 0”, zeggen ze over de F1. Met andere woorden: de stekker moet eruit.

Dat klinkt dwingend, maar de fietsende milieubeschermers gaan bij Zandvoort geen weg blokkeren of lijmacties uitvoeren, meldt woordvoerder Lowie van Liere. “We eindigen op het strand, waar we een vreedzame manifestatie houden.” Daar volgen toespraken. Neem zonnebrand en zwemkleding mee, stond op de uitnodiging.

Onwettige acties niet uitgesloten

Uitsluiten dat andere klimaatactivisten het raceweekend aangrijpen om meer provocerende of onwettige acties uit te voeren kan hij niet, maar de deelnemers van de fietsactie beloven een veilige, rustige actie op afstand van de racebaan.

“We hebben niet het idee dat we het evenement direct kunnen stoppen”, zegt Van Liere. “Maar we willen ons geluid laten horen: Formule 1 kan niet meer.” De activisten vinden het onwenselijk dat de racewagens stikstof uitstoten, die neerslaat op de kwetsbare duinnatuur, waar de bijzondere zandstreephagedis en rugstreeppad leven.

Feit is wel: de rechter bekeek de klachten over stikstof door de racebaan al, tot een de Raad van State aan toe. En het oordeel was: het mag, de natuurvergunning deugt. “Jammer, maar de stikstof van wagens die rondjes rijden is kennelijk niet schadelijk genoeg om dit zogenoemde evenement te stoppen.”

‘Impact van het hele circus’

“Wij zien er daar ook veel meer redenen voor”, zegt Van Liere. “Het gaat ons om de impact op klimaat en milieu van het hele circus.” De raceauto’s rijden op fossiele brandstof, die CO2 uitstoten. Dat heeft een klimaateffect. Daarnaast trekt het circuit een heleboel enthousiaste fans, onder wie ‘Max-fans.’

De logistiek en ook invliegende coureurs vindt Extinction Rebellion ‘niet meer van deze tijd.’ “Grote hoeveelheden materialen worden wereldwijd getransporteerd van circuit naar circuit. Wat voor signaal geef je als overheid door autoraces op fossiele brandstof nog langer toe te staan?”

Aan de andere kant: allerlei evenementen, concerten en zelfs de jaarlijkse VN-klimaattop hebben een forse klimaatimpact door gesleep met materialen en trekken (internationaal) bezoekers. “Niet in kwetsbaar duingebied”, brengt Van Liere daartegenin. En dan heeft hij één van de belangrijkste argumenten tegen de F1 nog niet genoemd: de herrie. Geluidsoverlast door ‘vroem’-tonen zou ook voor natuurhinder zorgen.

Vergunning blijft staan

Hoewel de rechter oordeelde dat het F1-racecircuit aan alle milieunormen en vergunningseisen voldoet, ook ter bescherming van kwetsbare soorten, blijven de actievoerders hopen dat de provincie Noord-Holland de vergunning intrekt. Die kans is minimaal, erkent Van Liere.

“De fietsactie vandaag is de derde jaargang, volgend jaar komen we weer.” Juridische mogelijkheden om de F1-evenement aan te vechten zien de klimaatactivisten niet zo snel, na de mislukte pogingen daartoe door onder meer MOB van Johan Vollenbroek.

Waar Van Liere op hoopt, zegt de activist met zijn fiets in de hand, is dat een ander land de F1-races in 2025 naar zich toetrekt, zodat het evenement in de duinen bij Zandvoort bestaansrecht verliest.

Lees ook:

Raad van State handhaaft vergunning Circuit Zandvoort, Grand Prix mag door

Natuurorganisaties hebben het hoger beroep tegen de vergunning van het Circuit Zandvoort verloren. Volgens de Raad van State leidt de vergunning niet tot meer stikstofuitstoot.