Waarom zitten er van die irritante ribbels in tunnel van N14?

De ribbels liggen in het asfalt en zitten tegen de tunnelwanden aan. En die plek is niet voor niets, legt een woordvoerster van Rijkswaterstaat uit.

'Ze zijn bedoeld om de weggebruikers naar het midden van de tunnel te leiden. Ze rijden dan dichter op elkaar en het idee is dat ze daardoor langzamer gaan rijden. Op deze manier proberen we ervoor te zorgen dat de maximumsnelheid van 50 en 70 km per uur op een natuurlijke manier wordt gehandhaafd. Dat komt de veiligheid ten goede', zegt ze.

Rijkswaterstaat erkent dat de ribbels als irritant worden ervaren. 'Maar het is juist de bedoeling dat weggebruikers er niet overheen rijden. Vooral het geluid in de auto als je over de ribbels rijdt, moet weggebruikers ertoe bewegen niet over de ribbels rijden. Hoe hard je over de ribbels rijdt, maakt trouwens niet uit.'

Wie een beetje rondvraagt, hoort dat veel mensen de ribbels irritant vinden. En dat niet alleen, sommigen laten zich er ook niet door weerhouden het gaspedaal dieper dan toegestaan in te drukken. Die neiging lijkt misschien niet gek, omdat je op sommige N-wegen 100 mag.

Hoe zit dat? 'Reguliere rijkstunnels hebben inderdaad een snelheid van maximaal honderd kilometer per uur. De tunnels in het Sijtwendetracé gaan echter over een N-weg en hebben tussenliggende kruispunten. Deze tunnels kennen daarom een lagere maximumsnelheid van 70 kilometer per uur in de Vliet- en Spoortunnel en 50 in de Parktunnel', legt de woordvoerster uit.

'Tijdens het ontwerp was al duidelijk dat de tunnel mogelijk toch zou uitnodigen tot hard rijden. Vandaar dat in het ontwerp al is nagedacht over maatregelen om te voorkomen dat weggebruikers met 100 kilometer per uur door de tunnel rijden.'

Maar werkt het ook? 'Via de politie en eigen weginspecteurs krijgen we geen signalen dat de ribbels niet zouden werken. Van weggebruikers komen er ook niet veel klachten binnen over de ribbels. De vragen en meldingen die Rijkswaterstaat sporadisch krijgt, gingen vooral over het nut van de ribbels.'

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen weet ook niet of de ribbels wel werken. 'De effecten van zoiets worden vaak niet gemeten en dan worden ze later weer weggehaald. Waar wel wordt gemeten, blijkt toch dat het wel iets effect heeft. Maar het is niet zo dat dat mensen in groten getale echt zachter gaan rijden.'

Dit is ook de enige plek in Nederland waar Rijkswaterstaat dergelijke ribbels in een tunnel heeft liggen. Er zijn ook geen plannen om andere tunnels ervan te voorzien, zegt de woordvoerster. Misschien ook beter, gezien de ervaring van Tertoolen?

'Nou, we willen allemaal dat het verkeer veiliger wordt, want er vallen elk jaar weer ontzettend veel slachtoffers', weet Tertoolen. 'Dus ik zou zeggen: doe alles wat je kunt. Dit soort initiatieven als met die ribbels zijn sympathiek en zijn ook echt psychologisch gezien wel ergens op gebaseerd. Maar ik verwacht er dus ook weer geen wonderen van.'

Het verbaast hem trouwens niet dat er geen cijfers zijn over de al dan niet heilzame werking van de ribbels. 'Tja, als iedereen het alleen irritant vindt en gewoon gas blijft geven, dan helpt het niet. Maar dat moet je wel meten. Vaak komt er een enthousiaste ambtenaar of wethouder weer eens met een leuk idee. Maar daarna wordt er niet naar het effect gekeken.'

Daarom doet Tertoolen een oproep: 'Als je dit soort dingen toepast, ga dan ook eens goed meten en niet steeds het wiel opnieuw uitvinden.' Een nulmeting wordt lastig, omdat de ribbels in de N14 er inmiddels al liggen. 'Maar je kunt wel op vergelijkbare plekken meten. Dan weet je of het effect heeft, of niet. Pas dan kun je er iets zinnigs over zeggen.'

En: 'Misschien werkt het juist wel heel goed, maar we weten het dus niet. Dit is zonde van het al werk. Dit speelt op veel meer plekken.' Als het aan Tertoolen ligt, wordt dat voortaan anders aangepakt.

'Er is in de verkeerswereld veel enthousiasme. Dan wordt er iets nieuws gemaakt en dan hup, weer door naar de volgende. Er wordt niet gekeken of er misschien nog verbeteringen mogelijk zijn, waardoor iets in de toekomst beter gaat werken. Dat is echt zonde.'