O wee als je geen hoofddoek draagt
Achter gesloten deuren is er deze week in Iran een nieuwe wet goedgekeurd. Eentje die de vrijheid van vrouwen in het land nog verder zal beperken. De timing ervan berust uiteraard niet louter op toeval. Het is immers bijna een jaar geleden dat de Koerdisch-Iraanse Mahsa Jina Amini werd opgepakt door de zogeheten moraalpolitie, omdat ze haar hoofddoek niet goed op haar hoofd had zitten. Waarna ze zo ernstig werd toegetakeld dat ze aan haar verwondingen overleed.
Sindsdien gaan Iraniërs, vrouwen én mannen, de straat op om te protesteren tegen het strenge Iraanse regime. Dappere Iraniërs die zich de mond niet laten snoeren. Onder hen vrouwen die al direct slachtoffer zijn geworden van de moraalpolitie, soms daarbij zelfs een oog hebben verloren of in elkaar zijn geslagen, maar tóch doorgaan met hun strijd. Vorig jaar september keken we vol bewondering naar de beelden van dansende vrouwen in de straten van Iran, die hun hoofddoek hadden afgedaan uit protest. Prachtige meisjes en vrouwen met prachtige haren. Ze knipten uit protest een stuk van dat haar af, iets dat veel vrouwen in het Westen ook deden, om steun te betuigen aan hun zusters in Iran. Deze vrouwen zijn de onderdrukking in hun land zat, omdat hun vrijheid wordt afgepakt.
"De Islamitische Republiek wil laten zien dat ze tot het uiterste kan en zál gaan wanneer het om de hoofdoekverplichting gaat."
Maar wat hebben al deze protesten nu eigenlijk opgeleverd? De zedenpolitie slaat nu tien keer zo hard terug. Meedogenloos. Uit officiële aankondigingen blijkt dat meer dan een miljoen vrouwen in Iran sms-berichten hebben ontvangen van de overheid, met de waarschuwing dat hun voertuigen in beslag kunnen worden genomen als ze daarin zonder hoofddoek zijn gefotografeerd. De Islamitische Republiek wil laten zien dat ze tot het uiterste kan en zál gaan wanneer het om de hoofdoekverplichting gaat.
Wat de protesten in elk geval wel opgeleverd hebben zijn de zogeheten MEK resistance units. Elke unit bestaat uit mensen in een bepaalde buurt en/of stad die naast hun dagelijkse werkzaamheden activiteiten organiseren om de protesten in het land levend te houden. Een medewerkster van een Iraanse universiteit vertelde me dat ze het liefst zou willen dat het wereldwijde, met twee maten metende beleid wordt gestopt, zodat het huidige regime in Iran geen internationale steun meer krijgt. De westerse landen moeten de Iraanse Revolutionaire Garde op de terreurlijst zetten, vindt zij, omdat dit militaire elitekorps het instrument is van het regime om het volk te onderdrukken. Ze liet me ook weten hoe agressief de moraalpolitie kan reageren als je make-up gebruikt.
"Ga door met jullie verzet, lieve mensen. Uiteindelijk zal dit verstikkende religieuze regime het onderspit delven."
Afgelopen juli hebben meer dan 10.000 activisten vanuit Iran videoboodschappen gestuurd naar de Free Iran Global Summit 2023, een speciale conventie in Parijs die was georganiseerd door de Iraanse oppositie. De video's tonen hun strijd voor meer vrijheid, democratie en een seculiere republiek. Al 42 jaar zijn de Iraniërs in verzet, vooral zij die vluchtten en vanuit het buitenland weerstand bleven bieden.
Op 16 september, de dag dat Mahsa Amini precies één jaar dood is, zullen er op veel plekken in Iran en in de rest van de wereld herdenkingsprotesten zijn. De vraag is hoe wij in het Westen deze vrouwen kunnen steunen. Want echt, ik ken geen dapperder volk dan de Iraniërs. Ga door met jullie verzet, lieve mensen. Uiteindelijk zal dit verstikkende religieuze regime het onderspit delven. Maar de prijs die jullie ervoor moeten betalen, is erg hoog...