Doorbraak in ziekenhuis: MRI-scan kan oogamputatie voorkomen

Het maken van een goede MRI-scan van het oog was tot zeven jaar geleden altijd heel lastig. 'Dat komt omdat het oog heel beweeglijk is en omdat er rond het oog veel bot is, wat stoort op de MRI', legt Teresa Gonçalves Ferreira uit in het NOS Radio 1 Journaal. 'Als radioloog heb ik toen besloten om nieuwe technieken te ontwikkelen die kunnen worden ingezet bij oogmelanomen. Dat zijn kwaadaardige tumoren in het oog.'

Samen met een team met daarin een natuurkundige en MRI-laboranten ging ze aan de slag, met als uiteindelijk doel een goede MRI-scan die zowel de diagnose als de daarop volgende behandeling verbetert. 'Uiteindelijk hebben we een goed MRI-protocol gemaakt, dat goede beelden van het oog maakt en veel informatie geeft.'

Met een MRI-scan worden er met beeld als het ware plakjes gemaakt van het te onderzoeken lichaamsdeel of orgaan. De nieuwe techniek voor de ogen werkt met speciale kortere sequenties en een hoge resonantie, waarbij de patiënt ook wordt gevraagd het oog niet te bewegen. Zo lukt het om de heel kleine structuren van een melanoom in het oog te zien en te evalueren.

Na het aanpassen van de MRI-techniek heeft het team heel veel oogmelanomen geëvalueerd. 'Nu weten we precies wat de toegevoegde waarde van een MRI ten opzichte van echografie is. Soms is daardoor een MRI niet nodig, en soms juist wel als een oogarts twijfelt over de diagnose', vertelt Ferreira.

Meestal wordt bij oogmelanomen geen biopt afgenomen, dat is een stukje van de tumor verwijderen voor onderzoek. 'Met een MRI-scan kunnen we dan toch met veel meer zekerheid zeggen of het een kwaadaardige tumor is of een goedaardige tumor. Dat is belangrijk, want je wilt geen oog verwijderen als de tumor goedaardig is.'

Bijkomend voordeel van een MRI-scan van het oog is dat de tumor niet alleen heel nauwkeurig kan worden opgemeten, maar ook de eventuele uitbreiding ervan goed kan worden gevolgd. Ferreira: 'Dat is weer belangrijk bij de beslissing over de juiste therapie. Daarbij gaan we zoveel mogelijk uit van behoud van het oog en behoud van zicht van de patiënt.'

Door de nieuwe MRI-techniek wordt ook sneller duidelijk of de behandeling aanslaat. 'Als je radiotherapie krijgt kun je nu soms binnen twee tot drie maanden al zeggen of de therapie werkt of niet. Vroeger moesten patiënten daar veel langer op wachten, soms wel tot een jaar. Voor de patiënt is die geruststelling heel belangrijk.'

En wat radioloog Gonçalves Ferreira betreft blijft het hier niet bij. 'Ik hoop dat we in de toekomst met nog meer nieuwe technieken iets kunnen zeggen over de prognose van de tumoren. Bijvoorbeeld of er sprake is van een iets agressievere tumor, waarbij dan ook een meer agressieve therapie nodig is. Want ook dat is belangrijk.'