Nóg krachtiger dan gedacht: vulkaanuitbarsting bij Tonga was grootste ooit gemeten
De onderzeese vulkaanuitbarsting bij de eilandengroep Tonga in januari van dit jaar was de grootste die ooit met moderne meetapparatuur is gemeten, hebben onderzoekers vandaag bevestigd. Het Nieuw-Zeelandse onderzoeksinstituut NIWA ontdekte dat het equivalent van 2,6 miljoen Olympische zwembaden aan zeebodem werd verplaatst tijdens de eruptie. Dat is een derde meer dan de aanvankelijke ramingen aangaven.
Op 15 januari barstte de onderzeese vulkaan met de naam Hunga Tonga-Hunga Ha'apai uit. Daarbij werd een enorme wolk van as en gas de lucht in geblazen. Sommige deeltjes bereikten een hoogte van meer dan 40 kilometer.
Tot in de mesosfeer
“De uitbarsting reikte tot recordhoogte en is de eerste die we ooit in de mesosfeer hebben zien doorbreken,” aldus zeegeoloog Kevin Mackay. De mesosfeer is een van de luchtlagen in de dampkring rond de aarde.
KIJK. De enorme uitbarsting van de onderzeese vulkaan was zelfs vanuit de ruimte duidelijk te zien
Schokgolf tot bij ons waarneembaar
De schokgolf die met de uitbarsting gepaard ging, was tot in België waarneembaar. Daarbij schoot de luchtdruk plots omhoog, om daarna weer een snelle duik naar beneden te nemen.
Eerder werd na een zorgvuldige analyse al duidelijk dat de uitbarsting van de vulkaan bij Tonga de grootste explosieve uitbarsting van de 21ste eeuw is en op gelijke hoogte staat met de grootste uitbarstingen ooit geregistreerd.
Nu lijkt ze qua omvang ook de beruchte uitbarsting in 1883 van de vulkaan Krakatoa te benaderen. Die maakte destijds in Indonesië tienduizenden slachtoffers. Hoe groot de uitbarsting van Krakatoa precies was, is echter niet bekend. Dat kon toen nog niet gemeten worden.
Tsunami en asregen
De uitbarsting van de Hunga Tonga-Hunga Ha’apai zorgde voor een tsunami die delen van Tonga overspoelde. Daarbij kwamen drie mensen om het leven. Door abnormaal hoge golven vielen er ook twee doden in Peru, 10.000 kilometer verderop.
Daarnaast raakten delen van de eilandengroep, waaronder de hoofdstad Nuku'alofa, onder een dikke laag as bedekt. Hallucinante beelden daarvan gingen de hele wereld rond. Er scheurde ook nog een onderzeese internetkabel door de klap, waardoor communicatie van de eilandengroep met het vasteland wekenlang moeilijk was.
700 meter dieper
Ondanks de enorme verplaatsing van zeebodem bleef de flank van de vulkaan grotendeels intact. Maar de krater van de onderzeese vulkaan is nu wel 700 meter dieper dan voor de uitbarsting.
Lees ook:
KIJK. Hoe ontstaat een onderzeese vulkaanuitbarsting eigenlijk? Onze wetenschapsexpert Martijn Peters legde het in januari duidelijk uit
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
NASA: “Uitbarsting vulkaan bij Tonga honderden keren sterker dan atoombom op Hiroshima”
-
Hittestress, overstromingen en bosbranden: Europa beleefde in 2023 recordjaar aan klimaatrampen
Een recordaantal dagen met ‘extreme hittestress’, gletsjerijs dat in nooit eerder geziene proporties smelt en rivieren die steeds vaker overstromen. Het rapport van de Europese klimaatdienst Copernicus schetst een heus doembeeld over het weer in 2023 en de gevolgen ervan. “De klimaatcrisis is de grootste uitdaging van onze generatie”, waarschuwt Celeste Saulo als secretaris-generaal van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). -
El Niño is plots vertrokken, maar wat dat voor ons weer en het klimaat betekent, weten onderzoekers nog niet
El Niño is vertrokken, dat constateren wetenschappers. Het terugkerende weerfenomeen zorgde sinds juni vorig jaar - samen met klimaatverandering - wereldwijd voor recordtemperaturen, waardoor sommige onderzoekers waarschuwden dat de aarde in een versneld tempo opwarmde. Die claim was wellicht voorbarig, stellen andere wetenschappers nu. Zij kijken met extra belangstelling naar de weergegevens van de komende maanden. -
-
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
OPROEP. HLN zoekt mensen die zichzelf een ‘medisch wonder’ kunnen noemen
Kreeg je een slechte prognose, maar kwam je er tegen de verwachtingen in toch nog door? Heb je een zeldzame aandoening en ben je gered door een medische ingreep? HLN zoekt mensen die daarover willen getuigen. -
Tsunamialarm opgeheven in Tonga na aardbeving met kracht van 7,1
-
Totale plasticvangst van The Ocean Cleanup voorbij de 10 miljoen kilo: “Recente successen geven hernieuwd vertrouwen dat oceanen kúnnen worden opgekuist”
-
PREMIUM
“Eierstokkanker is een stille doder”: maar na 30 jaar is er een betere behandeling dankzij deze Belgische oncoloog
Eierstokkanker is en blijft een bijzonder dodelijke ziekte, maar een nieuw medicijn verlengt voor het eerst in dertig jaar de levensvooruitzichten van de patiënten. Het wereldwijde onderzoek naar dat middel werd geleid door professor Toon Van Gorp (49), hoofd van de dienst gynaecologische oncologie van UZ Leuven. “Dit is nog maar het begin,” zegt hij. “We onderzoeken nu of we ook de kans op genezing met dit medicijn kunnen opkrikken.” -
PREMIUM
Grootste stap voorwaarts sinds de jaren 70: onderzoekers vinden manier om gevaarlijke infecties klein te krijgen
Ziekenhuizen kampen met een groeiend probleem van antibioticaresistentie, waardoor steeds meer bacteriën niet meer te behandelen zijn met bestaande geneesmiddelen. Een team van Zweedse wetenschappers is nu echter een nieuwe vorm van antibiotica op het spoor. En dat is heel goed nieuws om hardnekkige infecties zoals E. Coli en K. pneumoniae - dat onder andere een longontsteking kan veroorzaken - in de toekomst beter te kunnen behandelen. -
Neem nu deel aan de Gouden Giro en maak kans op de hoofdprijs van 5.000 euro dankzij HLN