Chips worden tegenwoordig voor veel producten gebruikt. Niet alleen in telefoons, laptops, auto's en wasmachines, maar ook in defensiematerieel als raketten en drones.
En weinig bedrijven kunnen tippen aan de productietechnologie die het Brabantse bedrijf in huis heeft. De machines van het grootste techbedrijf van Europa zijn daarom erg gewild, ook in China.
Maar dat doet in de Verenigde Staten de wenkbrauwen fronsen. Die zijn in een strijd met China beland en hebben daarom Nederland min of meer gedwongen maatregelen te nemen. De VS vreest dat Chinezen de technologie afkijken van ASML en die vervolgens gebruiken voor militaire doeleinden.
Afgelopen week werd duidelijk dat de export van technologie vanaf september verder aan banden wordt gelegd. Daarbij noemde het kabinet ASML en China bewust niet bij naam. Maar in de praktijk betekent het simpelweg dat de Brabanders niet langer de geavanceerdste versie van hun duv-machines (deep ultraviolet) aan China mogen leveren.
ASML staat in de geopolitieke vuurlinie
Daarmee is zowel het kabinet als ASML verwikkeld in een geopolitiek gevecht tussen de twee grootste economieën ter wereld. China en de Verenigde Staten zien elkaar als een bedreiging en hun relatie is de laatste jaren in rap tempo verslechterd.
De vorige Amerikaanse president ontketende een handelsoorlog tegen de Chinezen. Donald Trump kwam met tal van importheffingen op Chinese producten, waarna het Aziatische land besloot heffingen op Amerikaanse goederen in te voeren. Ook brak een techoorlog uit, waarbij de VS de ontwikkeling van China zoveel mogelijk wil beperken.
Dit zorgde er eerder voor dat ASML zijn geavanceerdste machines - de euv-variant (extreem ultraviolet) - niet meer aan China mag leveren. Inmiddels heeft Trump plaatsgemaakt voor Joe Biden. Maar die zet de harde lijn tegen China voort.
Biden en Rutte spraken elkaar in Washington
Begin dit jaar bezochten premier Mark Rutte en buitenlandminister Wopke Hoekstra de VS. Tijdens hun ontmoeting met de Amerikaanse president spraken ze onder meer over de kwestie-ASML. Wat er precies is besproken, deelde Rutte niet mee. Maar enkele maanden later kwam het kabinet met het nieuwe verbod.
Het Veldhovense bedrijf verwacht dat de financiële gevolgen van het nieuwe beleid meevallen. "We verwachten niet dat deze maatregelen veel invloed hebben op de financiële verwachtingen voor 2023", meldde ASML in een verklaring.
Dit komt onder meer doordat het bedrijf veel andere typen machines maakt. Een deel daarvan mag de fabrikant nog steeds aan China verkopen. Bovendien doet het concern ook zaken met andere landen. Uit het laatste jaarverslag blijkt dan ook dat het orderboek bij ASML voller is dan ooit.
Dit is een bijgewerkte versie van een artikel dat in maart op NU.nl is verschenen.
NUjij: Uitgelichte reacties