Achtergronden & opinie

Professor Matthew Wielicki: ‘Opwarming van de aarde leidt niet tot meer natuurrampen.’

Auteur: Matthew Wielicki

Als er vandaag een overstroming, bosbrand of gevaarlijke storm is, lees je morgen in de krant waarom dit het directe gevolg is van klimaatverandering. Zie bijvoorbeeld dit artikel van The New York Times, dat doet alsof bosbranden in Canada een wake-upcall zijn voor de gevaren van klimaatverandering. Of dit stuk over overstromingen in Italië, die worden gekoppeld aan de opwarming van de aarde.

Dit soort berichtgeving is misleidend, feitelijk onjuist en respectloos naar de slachtoffers en nabestaanden. Laat me met de deur in huis vallen: klimaatverandering zorgt niet voor meer of heftigere overstromingen, cyclonen en andere rampen, en dat is eenvoudig aan te tonen. 

In dit artikel geef ik drie voorbeelden van rampen die ten onrechte aan klimaatverandering werden toegeschreven. Voordat ik dat doe, wil ik een aantal termen verduidelijken, zodat je zelf beter in staat bent om desinformatie te spotten. Als je dit onthoudt, weet je meer van klimaatverandering dan 99% van de journalisten die erover schrijven.

De staat van de atmosfeer

Weer en klimaat hebben met elkaar te maken maar zijn niet hetzelfde. Beide termen gaan over de staat van de atmosfeer. Denk aan atmosferische omstandigheden als de temperatuur, neerslag, luchtvochtigheid, windsnelheid en -richting, bewolking, en atmosferische druk. 

Het weer gaat over de omstandigheden van de atmosfeer over een korte periode, waargenomen over een paar minuten tot een weken.  Het weerbericht geeft voorspellingen over de te verwachten atmosferische omstandigheden in de nabije toekomst, meestal tot enkele dagen. 

Zoals iedereen weet, kan het weer snel omslaan. Het ene moment is het zonnig, het andere moment regent het. De ene dag is het loeiheet, de volgende is het onverwachts koud.

Het klimaat gaat over de lange termijn

Klimaat verwijst naar het langdurige gemiddelde van atmosferische omstandigheden (zoals de eerder genoemde temperatuur, neerslag, luchtvochtigheid, etcetera) over een lange periode, in een bepaald gebied. 

Het klimaat geeft een stabieler en beter beeld van atmosferische omstandigheden dan het weer, omdat het naar een langere periode kijkt, meestal van vele decennia tot eeuwen, of zelfs langer. 

Het beschrijft de gebruikelijke en de te verwachten weerpatronen, seizoensvariaties en algemene trends in temperatuur en neerslag voor een bepaald gebied.

De geografische locatie van een gebied maakt veel uit voor het klimaat. Net als de topografische ligging, zonnestraling, oceaanstromingen en atmosferische concentraties. 

Bij het klimaat kijken we doorgaans naar de hele planeet of een grote regio, over een lange periode van decennia tot eeuwen. Het weer beoordelen we lokaal, in een klein gebied, van uren tot dagen. 

Of om het nog simpeler te maken: het weer is de staat van de atmosfeer op de korte termijn. Het klimaat is de trend van het weer op de lange termijn.

Het weer van vandaag is niet het klimaat van morgen

Stel je voor dat er vandaag een extreme cycloon plaatsvindt waarbij er 500.000 mensen om het leven komen. Dit is natuurlijk afschuwelijk en het is een voorbeeld van extreem weer. Maar dit zegt niets over of er de komende vijftig jaar meer cyclonen zullen plaatsvinden, of over het klimaat op de lange termijn. 

Één enkele ramp kan nooit dienen als bewijs van klimaatverandering. Eens in de zoveel tijd vinden er grote rampen plaats en dat is altijd zo geweest. Als er vandaag een dergelijke ramp plaatsvindt, is dit net zo min bewijs van klimaatverandering als dat diezelfde ramp driehonderd jaar geleden had plaatsgevonden. 

Om te beoordelen of klimaatverandering zorgt voor meer natuurrampen, moeten we het aantal natuurrampen van de laatste decennia vergelijken met de periode ervoor. Als we een toename in rampen zien in recente tijden, kan dit betekenen dat klimaatverandering door opwarming van de aarde de boosdoener is. 

Klimaatwetenschappers doen aan koffiedik kijken

Uiteraard doen wetenschappers onderzoek naar de invloed van opwarming van de aarde op de waarschijnlijkheid en intensiteit van extreem weer. Maar zij focussen zich niet op het verleden, maar op de toekomst. Dit doet men met zogenaamde attributiestudies, waarin onderzoekers voorspellingen doen op basis van modellen. 

Maar toekomstvoorspellingen zeggen weinig. Je kunt in het heden nooit testen of je gelijk hebt. Je kunt alleen achteraf zien of je voorspellingen zijn uitgekomen. Puur omdat een model zegt dat het vaker gaat stormen, betekent niet dat de wereld zich hier netjes aan houdt. Dat maakt toekomstvoorspellingen onbetrouwbaar, en daardoor onwetenschappelijk.

Wat we veel beter kunnen doen, is kijken naar het verleden. De aarde is opgewarmd met 1,1℃. Is er in die periode van opwarming een toename aan extreem weer en natuurrampen zoals overstromingen? 

Hieronder geef ik drie voorbeelden van hoe de media een extreme gebeurtenis opwerpen als een gevolg van klimaatverandering. Vervolgens laat ik zien hoe ik die gebeurtenissen analyseer en hoe ik keer op keer tot de conclusie kom dat deze niets met klimaatverandering te maken hebben. 

Overstromingen in Italië

Recent werden overstromingen en heftige regen toegeschreven aan klimaatverandering door mainstream nieuwssites als CNN:

Laten we kijken naar de langetermijngegevens voor overstromingen in Italië, zoals vastgelegd in de Technische Universiteit Delft ontwikkelde HANZE-database van historisch schadelijke overstromingen in Europa.

In deze database vind je informatie over data, locaties, hoe groot het gebied dat is ondergelopen, het aantal doden en getroffenen en de waarde van verliezen in nominale en reële prijzen, voor 1564 overstromingen tussen 1870 en 2016. 

Je ziet in één oogopslag dat er geen grote stijging is van overstromingen. Sterker nog: er is zelfs een kleine afname sinds 1951, waarschijnlijk als gevolg van een verbeterde infrastructuur voor overstromingspreventie. Daarnaast is er geen sprake van meer neerslag in Europa, zoals men zou verwachten bij toenemend overstromingsgevaar. 

Laten we ook kijken naar de afvoerwaarden langs de rivier de Po, gepubliceerd in een paper uit 2020 in het wetenschappelijke tijdschrift Water. Sinds de jaren ’70 is er een lichte daling van de afvoerwaarden, waarschijnlijk als gevolg van toegenomen watergebruik door een groeiende bevolking en de eerder genoemde infrastructuur voor overstromingspreventie.

Mijn conclusie is dat er geen verband is tussen stijgende atmosferische broeikasgasemissies of temperatuur met deze overstromingen in Italië. In feite zijn de overstromingen sinds 1951 afgenomen. 

Bosbranden in Canada

Recent gebruikte de New York Times bosbranden in Canada als bewijs van klimaatverandering: 

Maar als we kijken naar de trends in bosbranden zoals bijgehouden door de Canadian National Fire Database (CNFDB), ontstaat een heel ander beeld.

Kijk goed naar de grafiek. Het is duidelijk dat het aantal branden in Canada sinds 1989 met ongeveer 50% is afgenomen. Het verbrande landoppervlak in 2021 ligt aanzienlijk onder de maximale jaren van 1981, 1989, 1994 en 1995.

Er lijkt ook hier geen correlatie te zijn tussen stijgende antropogene broeikasgasemissies en het aantal branden of het verbrande landoppervlak. Hoe dat komt? Branden zijn meestal een kwestie van landbeheer en worden bijna altijd door mensen veroorzaakt. Kijk maar naar het brandseizoen met 2020 met het laagste aantal bosbranden sinds tijden, als gevolg van de lockdowns door COVID-19. 

De Mocha Cycloon in Bangladesh en Myammar 

De intense tropische cycloon die recent aan land kwam in de buurt van Bangladesh en Myanmar, werd – hoe voorspelbaar – ook toegeschreven aan klimaatverandering. Zie onderstaand artikel van Axios:

Het artikel claimt dat de gevolgen van klimaatverandering de cycloon krachtiger en daarmee gevaarlijker hebben gemaakt. Maar er is geen zichtbare toename in snelheid van cyclonen en ook geen toename van heftige stormen in het algemeen sinds de aarde iets is opgewarmd. 

Hoe zit het dan met deze cycloon? In totaal vielen er 145 doden, wat natuurlijk zeer tragisch is. Maar vergelijk dit met de meest dodelijk cyclonen in de recente geschiedenis. Deze vonden allemaal langer dan dertig jaar geleden plaats. Als opwarming van de aarde leidt tot dodelijkere cyclonen, zou je juist heftigere stormen verwachten in de laatste dertig jaar. 

Conclusie

Het komt veel te vaak voor dat klimaatalarmisten rampen ten onrechte presenteren als gevolg van klimaatverandering. Het is ronduit pervers dat deze gebeurtenissen worden uitgebuit om de angst voor klimaatverandering te vergroten, om zo draagvlak voor een politieke agenda af te dwingen. 

Dergelijke rampen zijn nooit bewijs van langetermijntrends. Cyclonen en overstromingen zijn slechts voorbeelden van de natuurlijke variabiliteit in het weer op een dynamische planeet, hoe afschuwelijk deze ook zijn voor de omwonenden. Maar we mogen niet verwachten dat als we de uitstoot van broeikasgassen verminderen, er minder overstromingen, bosbranden en cyclonen zullen zijn. 

Met deze kennis in ons achterhoofd zijn we minder kwetsbaar voor de manipulatie van klimaatactivisten en globalisten, die het op onze welvaart hebben gemunt. 


Dit opinie artikel is van dr. Matthew Wielicki. Hij was assistent-professor geologie aan de Universiteit van Alabama (Verenigde Staten), waar hij in zijn colleges veel aandacht besteedde aan het klimaat. Momenteel houdt hij de substack bij genaamd “Irrational Fear.” 

Vertaling en redactie: Maarten van der Laan
Hoofdafbeelding: ANP / Rob Engelaar – Grote veenbrand woedt in de Deurnese Peel.