Het aantal volwassenen dat naar de huisarts gaat wegens geheugen- en concentratieproblemen is begin dit jaar met 24 procent gestegen ten opzichte van begin 2020, voor de coronapandemie. Dat blijkt uit een woensdag gepubliceerd grootschalig kwartaalonderzoek van het RIVM en onderzoeksinstituut Nivel. Mogelijk is de toename een gevolg van corona-infecties én coronamaatregelen, schrijft het RIVM.
Ouderen van 75-plus komen het vaakst met klachten over geheugen- en concentratieproblemen bij de huisarts, maar bij mensen van 45 tot 74 jaar was de stijging met 40 procent ten opzichte van begin 2020 het hoogst. Het aantal mensen tussen de 25 en 44 jaar dat de huisarts bezocht voor deze klachten nam toe met 31 procent. Bij ouderen was dat 18 procent. Bij jongeren onder de 25 zag het RIVM geen stijging.
Hoewel de oorzaak van de stijging in geheugen- en concentratieproblemen nog niet duidelijk is, noemt het RIVM wel een aantal „mogelijke” verklaringen. Zo zou het kunnen zijn dat coronamaatregelen zorgden voor een „snellere cognitieve achteruitgang” bij mensen die al last hadden van beginnende geheugen- en concentratieproblemen. In zo’n voorstadium zou sociaal contact mogelijk kunnen helpen om goed te blijven functioneren. Daarnaast noemt het RIVM de corona-infectie zélf als mogelijke oorzaak. Ook na griep houden mensen langdurige geheugen- en concentratieproblemen, maar na een corona-infectie komen deze klachten veel vaker voor, bleek uit een eerder onderzoek gericht op ouderen boven de 65.
Piek
„Alles wat we weten over de gevolgen van coronamaatregelen en infecties past bij de stijging die we zien”, zegt Michel Dückers. Hij is bijzonder hoogleraar crises, veiligheid en gezondheid in Groningen en een van de onderzoeksleiders namens het RIVM en Nivel. „De stijging in het aantal mensen dat naar de huisarts gaat met geheugen- en concentratieproblemen begon eind 2020, het jaar waarin ook de coronapandemie begon. We zitten nu in een piek.”
Die stijging is zorgelijk, meent de hoogleraar. „We zien nu dus dat ook jongere mensen vanaf 25 jaar een snellere cognitieve achteruitgang ervaren en zij kunnen daar bijvoorbeeld last van hebben op het werk. Dat brengt ook weer maatschappelijke kosten met zich mee.”
Voor dit onderzoek rekenden de onderzoekers met gegevens van huisartsen en een peiling onder volwassenen verspreid over Nederland. Het is de zevende keer dat het RIVM zo’n kwartaalonderzoek uitvoert. De eerste ronde onder volwassenen vond begin 2021 plaats, maar het aantal mensen dat aanklopt met concentratie-en geheugenproblemen wordt al sinds 2019 bijgehouden door Nivel.