België keert zich tegen natuurplannen Timmermans: ‘Lasagne aan regels’

In het Belgische televisieprogramma Terzake zei de premier dinsdagavond: ‘We moeten op Europees ­niveau de pauzeknop indrukken.’ De EU-landen moeten volgens hem voorrang geven aan de strijd tegen klimaatverandering en de uitstoot van broeikasgassen naar beneden brengen. ,,Dat is de prioriteit en het gevaar bestaat dat de nieuwe natuurregels die strijd bemoeilijken. Europa moet zich hoeden voor een lasagne van regels, waardoor het moeilijk wordt nog te investeren. (...) We moeten de kar niet overladen.’’

Eurocommissaris Frans Timmermans onderstreepte maandag nog dat natuurherstel en de strijd tegen klimaatverandering juist heel goed samengaan. Ze zijn allebei onderdeel van de zogeheten Green Deal: het grote pakket maatregelen dat de EU aan het doorvoeren is om een duurzame economie te worden. En waar natuurherstel en de energietransitie wel zouden botsen, bijvoorbeeld bij de bouw van windmolens op zee, krijgt de energietransitie voorrang, zo staat het gewoon in het voorstel van de Europese Commissie, zei Timmermans.

De uitspraken van De Croo zorgen voor tumult in zijn eigen land. Coalitiepartner de Groenen is woedend dat de premier zonder enig vooroverleg een standpunt heeft ingenomen. ,,Dit is niet de lijn van de regering’’, zegt de federale minister van Leefmilieu Zakia Khattabi (Ecolo). Een van de twee voorzitters van de partij, Nadia Naji, noemt de uitspraken van de premier op Twitter zelfs ‘schandalig’. Ze schrijft: ,,Natuur en klimaat gaan hand in hand. In de plaats van op een pauzeknop te willen drukken is er net een versnelling nodig.’’

En dan zijn er nog de Vlaamse en Waalse regeringen. In België mag de federale regering op veel onderwerpen pas een standpunt innemen als de regeringen van Vlaanderen, Wallonië en het gewest Brussel het ermee eens zijn. Meermaals de afgelopen jaren heeft de vertegenwoordiger van België tijdens Europese vergaderingen daarom op zijn handen moeten zitten.

De Waalse minister van Leefmilieu, Céline Tellier (van de groene partij Ecolo): ,,Ik val van mijn stoel. Dit is niet de positie van België. Deze wet is belangrijk. We hebben nog enkele weken om een Belgische consensus te vinden.’’ Haar Vlaamse collega, Zuhal Demir (van de centrumrechtse N-VA) wil juist de andere kant op. ‘De Croo moet niet één wet, maar het hele Europese klimaatbeleid in vraag stellen. Enkel een pauzeknop indrukken voor die ene wet is een beetje vlees noch vis’, liet ze in een schriftelijke reactie op de uitzending weten. ‘Als De Croo zich écht als grote leider wil profileren, treedt hij Macron en mezelf bij en pleit hij mee voor een realitycheck van het hele Europese klimaatbeleid’. Eerder had de Franse president Macron voor zo’n pauze gepleit, maar hij zei daarna dat hij verkeerd was begrepen.

Dinsdag stemde de Landbouwcommissie van het Europees Parlement tegen de voorgestelde wet. De commissie voor Visserij volgde vandaag: ook tegen. Maar leidend op dit onderwerp is de commissie voor Milieu, die stemt op 15 juni. Daarna is nog het hele parlement aan de beurt en als de wet dan nog in leven is, volgen er onderhandelingen met de 27 lidstaten.

Voor Frans Timmermans is het misschien wel de zwaarste tegenstand die hij sinds de introductie van zijn groene plannen in 2020 heeft gehad. Eerder dit jaar keerde Duitsland zich op het allerlaatste moment tegen een akkoord om de verkoop van nieuwe personenauto’s met een verbrandingsmotor aan banden te leggen, ook een onderdeel van de Green Deal. Maar daarover leefde bij de meeste andere landen en in het parlement grote verontwaardiging en kon er binnen enkele weken een compromis worden gevonden. Dat lijkt voor de wet natuurherstel juist uit het zicht te raken.