Geen Landbouwakkoord

Het is inmiddels wel duidelijk geworden dat je de land- en tuinbouwsector niet zomaar even kan veranderen. Het is een veelzijdige sector die wereldwijd zo hoog aangeschreven staat  en zo levensbelangrijk vindt, dat de rest van de wereld met verbazing toekijkt dat Nederland deze wil afbouwen. Boeren hebben te maken met hoge investeringen die vaak lange afschrijftermijnen kennen, in een internationale markt. De snelgroeiende wereldbevolking en klimaatverandering geeft grote druk op de wereldvoedselzekerheid.

Je praat over een transitie die gewoon tijd nodig heeft. Hier is een revolutie uitermate onverstandig en duur. Een evolutie is nodig, met gezond verstand en voldoende tijd en middelen. We moeten er verzekerd van zijn dat we iets doen waarmee we onze voedselproductie en al het andere waar boeren en tuinders een grote rol in spelen (economie en werkgelegenheid, behoud van ons cultuurlandschap, sociale binding op het platteland, toerisme en recreatie, etc), niet in het geding komen. De situatie in bijvoorbeeld Spanje waar oogsten voor dit jaar al worden opgegeven door warmte en droogte, geeft al aan hoe belangrijk landbouw en daarmee voedselproductie in onze klimaatzone is. Voor Nederland, voor Europa, voor de wereld.

En dan over de onderhandelingen. Nachtelijke overleggen, na al een hele dag vergaderen, zijn natuurlijk sowieso niet de beste overleggen. De vermoeidheid slaat toe en de scherpte verdwijnt. Dat is zeer onverstandig bij deze ingrijpende onderwerpen.

We moeten het, helaas voor de zoveelste keer, weer doen met gelekte informatie en beperkte verklaringen. Toch blijven door ons al vaak gestelde vragen nog steeds zonder antwoord:

• Welk verdienmodel is er voor de boeren, welke ook passen bij de internationale handelsverdragen en afspraken rond de open Europese markt, of gaat Nederland die allemaal opzeggen, of is er de garantie dat de Nederlandse normen de Europese normen worden en import van derde landen hier ook aan moet voldoen?
• Wat zijn de garanties voor de toekomst als tegenprestatie voor allerlei beperkende maatregelen: structurele marktconforme betalingen voor groene diensten?
• Hoe gaat het mestbeleid en eventuele grondgebondenheid er uit zien?
• Komt er genoeg geld voor innovatie uit het transitiefonds?
• Kun je op een goede uitvoering vertrouwen als de al tijden geldende afspraak dat PAS-melders eerst geholpen gaan worden zelfs door eigen overheidsdiensten genegeerd worden?
• Komt er geen landschapsgrond, maar blijft grond van de boeren gewoon landbouwgrond met de bijbehorende waarde als onderpand bij leningen?
• Blijft 2035 in de stikstofwet of willen partijen tegen beter weten in het onhaalbare 2030 uit het coalitieakkoord er per se doordrammen?
• Wat zijn de voorwaarden voor boeren die vrijwillig willen stoppen en wat is het meetmoment van de waarde van bedrijven, voor of na bijvoorbeeld het stikstofkaartje?
• Komt er de garantie dat onteigening in het kader van stikstof niet aan de orde is, maar alleen van toepassing als de boer dat vrijwillig wil zodat hij daarmee een hogere vergoeding kan krijgen zonder beroepsverbod?

Als een landbouwakkoord alleen maar leidt tot extra verplichtingen voor boeren zonder keiharde garanties voor compensatie, dan is het een fantasie-akkoord, dan kan en zal BBB hier nooit mee akkoord gaan. Er moet herstel van vertrouwen komen en perspectief voor de landbouwsector en onze voedselzekerheid. Als het kabinet dit niet wil bieden en de minister-president dit vannacht ook niet in zijn tas had toen hij plotseling op kwam dagen, dan heeft verder praten, in dag of nacht, totaal geen zin.