Akkoord om klimaatdoelen te halen: kabinet komt met 120 maatregelen

Het kabinet neemt extra maatregelen om de klimaatdoelen te halen die het kabinet zichzelf heeft gesteld. Binnen de regeringscoalitie leek de spanning de afgelopen weken fors op te lopen, maar dinsdagavond laat werd er een akkoord gesloten waar alle vier de regeringspartijen zich in konden vinden.

In totaal neemt het kabinet 120 aanvullende maatregelen. Zo trekt het 425 miljoen euro uit om huizen in zogeheten kwetsbare wijken (waar veel mensen met lagere inkomens wonen in vaak tochtige huizen) beter te isoleren. Daarnaast komt er 100 miljoen euro subsidie voor zonnepanelen op huurhuizen.

Minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) belooft dat de overheid in die kwetsbare wijken ‘straat voor straat’ met speciale teams langs de deuren zal gaan om mensen te ondersteunen en hulp te bieden met het aanvragen van subsidies en het nemen van isolerende maatregelen. ,,Het moet zo laagdrempelig mogelijk’’, zegt hij.

De vier partijen waren het de afgelopen weken vooral oneens over plannen om het autorijden ‘klimaatvriendelijker’ te maken. Afgesproken is dat benzine en diesel meer moeten worden bijgemengd met biobrandstoffen. Daardoor gaat de literprijs benzine volgens Jetten ‘met hooguit een paar cent’ omhoog. ,,We willen mensen die zich geen elektrische auto kunnen veroorloven maar wel aangewezen zijn op hun auto voor bijvoorbeeld hun werk, niet opzadelen met enorme kostenstijgingen.’’

In het regeerakkoord is afgesproken is dat de CO2-uitstoot in 2030 met minimaal 55 procent is teruggebracht, het streven is 60 procent. In 2050 moet ons land helemaal ‘klimaatneutraal’ zijn. In februari berekende een speciale commissie dat er extra maatregelen moeten worden genomen om dat doel te halen. De lijst met maatregelen die die commissie voorstelde, was erg omstreden. Zo stelde het de invoering van een aparte vleesbelasting voor. Veel van die voorstellen neemt het kabinet niet over, omdat ze volgens Jetten niet uitvoerbaar waren of de lasten niet eerlijk verdeelden over de bevolking.

De maatregelen die het kabinet neemt, moeten ertoe leiden dat in 2030 bovenop de al geldende klimaatmaatregelen nog eens 22 megaton CO2 minder wordt uitgestoten. Daarmee wordt wel het doel gehaald dat de commissie voorstelde, alleen op een andere manier. Daarvoor zet het kabinet vooral in op subsidies. Er wordt in totaal 22 miljard euro uit het klimaatfonds gehaald, dat ervoor bedoeld is om de CO2-doelen te halen.

Volgens Jetten wordt ‘van iedereen een bijdrage gevraagd'. Maar de grootste bijdrage moet komen van de industrie. Die sector moet de komende jaren in totaal 5,2 megaton CO2 extra besparen. Voor grote CO2-uitstoters als staalfabriek Tata Steel betekent dat dat die niet op de huidige voet verder kunnen, zegt Jetten. ,,Maar we willen ook dat bedrijven hier vergroenen en niet gaan vervuilen in het buitenland. We zullen bedrijven daarom helpen om te verduurzamen, maar bedrijven als Tata Steel moeten wel zelf eerst forse stappen zetten.’’

Het kabinet gaat de manier waarop energiebelasting wordt geheven veranderen. Vanaf volgend jaar gaan burgers over de eerste 800 kuub gas die ze verbruiken minder energiebelasting betalen. Is het gebruik hoger, dan stijgt de energiebelasting ook stapsgewijs. Op die manier hoopt het kabinet huishoudens te stimuleren energie te besparen. Nu gebruikt een huishouden volgens het Nibud per jaar gemiddeld 1200 kuub gas.

Jetten benadrukt dat de tarieven en hoeveelheden nog verder worden uitgewerkt. ,,Maar het is de bedoeling dat de meeste huishoudens er op vooruit gaan of in elk geval niet op achteruit gaan.’’ Wel gaat het lage tarief voor grootverbruikers (zoals de glastuinbouw en fabrieken) op termijn fors omhoog.

Elektriciteitscentrales moeten vanaf 2035 helemaal klimaatneutraal zijn, is afgesproken. Kolen worden vanaf 2030 zelfs verboden. Afvalcentrales moeten fors minder CO2 gaan uitstoten en moeten onder andere verplicht het plastic scheiden, zodat dat kan worden hergebruikt. Bij de verbranding van plastic komt veel CO2 vrij. Voorts moeten gasleveranciers verplicht een bepaalde hoeveelheid ‘groen gas’ leveren aan hun klanten. Groen gas is gas dat onder andere wordt opgewekt uit mest of afval.

Een van de voorstellen van de commissie die het kabinet niet overneemt is de verplichting voor leasemaatschappijen om vanaf 2025 hun hele wagenpark te elektrificeren. In plaats daarvan worden werkgevers verplicht om de CO2-uitstoot van dienstreizen te beperken. Dat kan bijvoorbeeld door werknemers te stimuleren om de trein te pakken of vaker thuis te laten werken.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij, en abonneer je via Spotify of Apple:

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: