Storm van kritiek op gids met ongewenste termen in het onderwijs: ‘taalpolitie’ en ‘wokegedram’

De gids moet een einde maken aan het gebruik van ongewenste termen over het onderwijs en aan onderscheidend taalgebruik in de klas. Het gaat om tips over taal die meer zou passen bij deze tijd, doordat die kansengelijkheid bevordert of zich niet meer richt op gender. Maar veel reacties zijn negatief.

,,Docenten moeten kunnen zeggen wat ze willen zonder dat ze worden lastiggevallen door politieke partijen of groeperingen’’, zegt Martijn Lugtmeijer, docent en mede-oprichter van jongerenplatform Jong Kritisch. ,,Eerst waren er partijen die een kliklijn wilden voor (linkse) docenten, nu is er een groepering die wil bepalen hoe een docent praat in de klas. Docenten kunnen dat prima zelf bepalen, daar is geen taalpolitie van het Laks voor nodig.’’

CDA-Kamerlid René Peters laat weten: ,,Overdrijven is ook een vak. De taal proberen aan te passen aan de wensen van het individu om iedere mogelijke gevoeligheid uit te sluiten, is niet alleen onbegonnen werk. Het zorgt voor constante discussies.’’

Overigens is er al een school in Nijmegen genderneutraal, basisschool De Verbinding. Daar wordt niet meer gesproken over ‘jongens en meisjes’, maar over ‘kinderen’. En er is één wc-hokje voor alle leerlingen. Er wordt op deze school zelfs over nagedacht om terugkerende tradities, zoals Vader- en Moederdag, aan te passen om de ‘gendervriendelijke houding’ van de school te reflecteren.

Docent Siep de Haan, ooit mede-oprichter van de Gay Pride, maakt in zijn lessen ook nog steeds verschillen in gender qua taalgebruik, vertelt hij. ,,Want er zijn ook heel veel jongens en meisjes die gewoon zo willen worden genoemd. Het irriteert me al jaren dat zelfs de NS inmiddels nogal dwangmatig spreekt over ‘reizigers’. Hiermee wordt de goodwill binnen de samenleving niet vergroot: veel mensen vinden de emancipatiegedachte leuk en interessant, maar misschien draven we hiermee door’’, aldus de leraar op een Utrechtse school.

De PO-Raad, de sectorvereniging voor het primair onderwijs, houdt zich op de vlakte over het idee van een taalgids. ,,Het is niet aan de PO-Raad om voor te schrijven hoe leerlingen in de klas worden aangesproken, maar in zijn algemeenheid vinden we dit initiatief van Laks een welkome bijdrage aan het debat over kansengelijkheid.”

,,Woorden hebben effect en taal is continu in beweging’’, meldt de VO-raad, de sectororganisatie voor het voortgezet onderwijs. ,,Het is goed om ook in het onderwijs na te denken over het effect van woorden. De taalgids van het Laks vraagt aandacht voor woorden en begrippen die gevoelig liggen en doet suggesties voor alternatieven. Een handig hulpmiddel om in de scholen hierover met elkaar het gesprek te voeren.’’

Het Laks zelf heeft woensdagmorgen, in reactie op de commotie, wederom laten weten dat de taalgids geen lijst met verboden woorden is, maar een opsomming van tips voor meer inclusief taalgebruik binnen het onderwijs en de maatschappij. De organisatie ‘betreurt de toon’ van de berichtgeving.