Kort geding over asielzoekers: We Gaan Ze Halen vs. De Staat

Van ‘boven’ dreigt eurocommissaris Timmermans met de rechter, van ‘beneden’ is het de actiegroep We Gaan Ze Halen die al een kort geding heeft lopen. Maar volgens staatssecretaris Dijkhoff ligt Nederland prima op schema met het, volgens afspraak, ophalen van vluchtelingen uit Griekenland en Italië.

In de volle vluchtelingenkampen in Griekenland ‘creperen mensen in erbarmelijke omstandigheden’. ,,Er zijn deze winter mensen gestorven van de kou. En dan zegt onze staatssecretaris: we halen voldoende mensen hierheen, we doen in gestaag tempo wat we moeten doen?'' Advocaat Adriaan Stoop kijkt de voorzieningenrechter indringend aan, deze woensdagmiddag in de Haagse rechtbank. ,,Het is niet goed genoeg. De aantallen moeten omhoog. Er zitten 60.000 mensen vast in Griekenland.''

Gegoochel met cijfers

Het kort geding van de stichting We Gaan Ze Halen versus de Nederlandse staat gaat om mensen, benadrukken beide partijen, maar het is een gegoochel met cijfers. De feiten tot nu toe: de EU-landen kwamen in september 2015 overeen binnen twee jaar 160.000 vluchtelingen vanuit de toen al overvolle opvangkampen in Italië en Griekenland te verspreiden over Europa. Tot aan 27 februari zijn er iets meer dan 13.000 mensen daadwerkelijk overgevlogen, meldt de Europese asielorganisatie EASO. Daarvan kwamen er 1.434 naar Nederland.

Europa doet het niet goed genoeg, zei EU-commissaris Timmermans daar vorige week over. Hij zei dat alleen Malta en Finland op schema lopen. En dat sommige landen (Polen, Oostenrijk, Hongarije) helemaal weigeren mensen op te nemen. Wie niet op schema loopt kan een uitnodiging voor de rechtbank verwachten, stelde de vicevoorzitter van de Europese Commissie.

300 auto's

Dat hebben de actievoerders van We Gaan ze Halen hier maar alvast gedaan. De groep neemt hun naam letterlijk: als Nederland geen vaart maakt met het ophalen van de (voornamelijk Syrische en Eritrese) asielzoekers in ingesneeuwde kampen in Griekenland, dan rijden ze er desnoods zelf heen. ,,Daar staan 300 auto’s voor klaar'', zegt Rikko Voorberg, schrijver, theoloog en woordvoerder van de groep, al een tijdje. Ook kunstenares Tinkebell is bij de actie betrokken. Voorberg: ,,We zijn in Griekenland wezen kijken, de situatie daar is schrijnend.''  Volgens de advocaten loopt Nederland ver achter op schema. Er moeten voor september nog zeker zevenduizend asielzoekers vanuit Griekenland (en Italië) naar Nederland komen.

Percentages, geen aantallen

Niet waar, zegt de landsadvocaat, namens asielstaatsecretaris Klaas Dijkhoff. Nederland haalt tot aan september elke maand 100 asielzoekers hierheen en daarmee voldoet Nederland in september van dit jaar prima aan haar belofte. ,,Het gaat niet om vaste aantallen, het gaat om percentages'', is de redenering. Want er komen vanuit Griekenland en Italië namelijk veel minder mensen in aanmerking voor zogenoemde relocatie dan de 160.0000 waaraan in 2015 werd gedacht. Zo gaat het nu in Griekenland nog maar om 24.000 mensen. Dat komt onder meer omdat veel asielzoekers de afgelopen jaren al zelf ‘door de Balkan naar West-Europa zijn gaan wandelen’.

En veel mensen die je op foto’s in de kou van besneeuwde opvangkampen ziet zitten, vallen volgens het ministerie onder een heel andere deal: de Turkijedeal. Dat houdt in dat ze niet naar west-Europa komen, maar terug moeten naar Turkije.

Onzin, vinden de advocaten van We Gaan Ze Halen. ,,De vluchtelingen zelf kunnen hier niet zijn. We doen een moreel appel op u, de rechtbank, hen wel een stem te geven.'' De rechtbank doet uitspraak op vrijdag 24 maart.