Goedkoop graan uit Oekraïne veroorzaakt steeds meer problemen voor de oostelijke lidstaten van de Europese Unie. De Europese Commissie is daarom van plan om 56 miljoen euro uit te trekken voor landbouwers uit Polen, Bulgarije en Roemenië. Het geld moet lokale boeren compenseren die zijn getroffen door de toegenomen invoer van landbouwproducten uit Oekraïne.
Europa stelt crisisfonds in werking om Oost-Europese boeren te redden die getroffen zijn door graanstroom uit Oekraïne
Waarom is dit belangrijk?
De Russische bezetting van de belangrijke Oekraïense havensteden heeft de export van landbouwproducten uit het land lange tijd ernstig verstoord. Om de Russische blokkade in de Zwarte Zee te omzeilen is Kyiv vorig jaar begonnen met het exporteren van onder andere graan en oliehoudende zaden naar zijn buurlanden via alternatieve routes over het spoor, binnenrivieren en met vrachtwagens. Hierdoor worden de lokale markten overspoeld met Oekraïense producten, met als gevolg een daling van de prijzen.De essentie: Landbouwers in de buurlanden van Oekraïne hebben hun bezorgdheid geuit over de toevloed van Oekraïense gewassen op de lokale markten, met als gevolg een daling van de lokale prijzen.
- Om landbouwers te ondersteunen is Europa daarom van plan om een speciaal noodfonds van 57 miljoen euro op te richten, aldus landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski afgelopen week aan Bloomberg.
- Volgens de landbouwcommissaris zal 10 miljoen euro uit het fonds bestemd zijn voor Roemenië, 17 miljoen euro voor Bulgarije en ongeveer 30 miljoen voor Polen. “Dit is steun voor de boeren die worden getroffen door de toename van de invoer uit Oekraïne, niet voor de gevolgen van de oorlog”.
- Ook Hongarije en Slowakije krijgen flink meer Oekraïense gewassen binnen. Zij zullen echter geen steun uit het fonds ontvangen, omdat hun gecombineerde productie- en invoervolumes het vijfjaarlijkse gemiddelde niet overschrijden, aldus Wojciechowski.
- Drie van de belangrijkste Zwarte Zeehavens van Oekraïne zijn vorig jaar heropend voor de graanexport, maar de handel over zee verloopt trager dan normaal. Hierdoor zijn Oekraïense boeren genoodzaakt hun de gewassen via de omliggende landen te exporteren.
- Door de aanhoudende onzekerheid rondom de Oekraïense zeehavens is de Roemeense havenstad Constanta een vitaal maritiem knooppunt geworden voor de Oekraïense gewassen.
- De EU-landbouwvereniging Copa-Cogeca noemde de steunmaatregel “te laat, niet genoeg en niet coherent” en riep de Commissie op de Oekraïense boeren te steunen zonder haar eigen boeren te vergeten, aldus Euractiv.
Lokale producenten worden uit de markt gedrukt
De achtergrond: De toevoer van Oekraïense gewassen werd begin dit jaar voor het eerst aan de orde gesteld door de lidstaten Polen, Roemenië, Hongarije, Slowakije en Bulgarije.
- De vijf lidstaten klaagden over de gevolgen van de zogenaamde “solidariteitsbanen” van de EU. Die zijn eind mei 2022 in het leven geroepen om Oekraïne te helpen landbouwgoederen via alle mogelijke routes te exporteren naar de wereldmarkt.
- Bijna een jaar later blijkt echter dat grote hoeveelheden landbouwgoederen zijn blijven steken in de omliggende grensregio’s, waar ze lokale producenten uit de markt drukken.
- Ook heeft Brussel na de Russische inval alle tarieven en quota op de invoer van Oekraïense landbouwproducten tijdelijk opgeschort. De maatregelen waren een economische reddingslijn voor Kyiv, maar verschillende Europese agrarische regio’s werden zwaar getroffen.
- Vooral Poolse boeren hebben geklaagd over de grote hoeveelheden Oekraïens graan dat naar de lokale markt kwam en rechtstreeks concurreerde met de binnenlandse productie, schrijft Politico.
- Boeren in Bulgarije zeggen dat zij geen geld kunnen verdienen aan de teelt van zonnebloempitten, het belangrijkste exportproduct van het land. Door de 20-voudige toename van de Oekraïense invoer zijn de prijzen met bijna de helft gedaald. (kg)
