BBB boekt monsterzeges in Overijssel en Friesland
- BBB volgens voorlopige prognose grote winnaar
- Partij komt mogelijk met 15 zetels Eerste Kamer binnen
- Samenwerking GL/PvdA voorlopig ook op 15 zetels
- Regeringscoalitie (VVD/D66/CDA/CU) verliest fors
- Bekijk hier de uitslag per provincie
Liveblog
donderdag 16 maart om 11:19
De laatste uitslagen van de verkiezingen druppelen langzaam binnen. Die zullen in dit artikel worden weergeven.
Aan dit liveblog komt daarmee een einde. Dat betekent niet dat de berichtgeving van NU.nl over de verkiezingen er daarmee op zit: nieuwe, grote ontwikkelingen zullen in losse artikelen op onze voorpagina verschijnen. We hopen je daar weer te zien! Bedankt voor de interesse in dit liveblog.
donderdag 16 maart om 10:31
Limburg en Noord-Brabant hebben een voorlopige verdeling van de senaatszetels gepubliceerd. In Limburg moet één gemeente nog resultaten doorgeven en is 95,5 procent van de stemmen geteld. In Noord-Brabant gaat het om vier gemeenten, maar is al ruim 96 procent van alle stemmen geteld.
BBB kan tot dusver rekenen op 10 van de 47 zetels in Limburg. Daarachter volgen de PVV met 6 zetels en het CDA met 5 zetels. De partij van Wopke Hoekstra kwam bij de vorige verkiezingen nog uit op 9 zetels. Een andere verliezer in de provincie is Forum voor Democratie: die partij ziet het aantal zetels teruglopen van 7 naar 1.
In Noord-Brabant ligt het dichter bij elkaar. BBB gaat aan kop met 12 zetels, gevolgd door de VVD (9 zetels). GroenLinks volgt op gepaste afstand met 5 zetels, voor het CDA, dat de helft van de zetels moet inleveren (van 8 naar 4).
donderdag 16 maart om 10:00
Overijssel en Friesland bevestigen de enorme verkiezingswinst van BBB. In Overijssel kreeg BBB 31,3 procent van de stemmen, wat goed is voor 17 zetels. De drie partijen die volgen krijgen elk 'slechts' 4 zetels. Overijssel telt in totaal 47 statenzetels.
In Friesland krijgt BBB 15 van de in totaal 43 zetels. In de noordelijke provincie ging 27,9 procent van de stemmen naar de partij van Caroline van der Plas. Het CDA ziet de totale hoeveelheid zetels halveren (van 8 naar 4) en de PvdA blijft met 5 zetels de op een na grootste partij.
donderdag 16 maart om 09:19
BBB is ook de grootste partij in Friesland geworden. Liefst 27,9 procent van de kiezers bracht een stem uit op de partij, waarmee BBB de PvdA (10,6 procent) en het CDA (8,7 procent) ver voorbleef. De vierde grootste partij is de Friese FNP, die 8 procent van de stemmen kreeg.
Voor het CDA is de uitslag een grote tegenvaller. Vier jaar geleden boekte de partij met 16,7 procent van de stemmen een overwinning. Ook de PvdA leverde bijna 3 procentpunten in.
donderdag 16 maart om 09:11
donderdag 16 maart om 08:57
De voorlopige opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen staat na het tellen van 88,5 procent van de stemmen op 57,5 procent. Dat is iets meer dan in 2019, toen het ging om 56,2 procent.
In Friesland lijkt de opkomst tot nu toe het grootst: 65,5 procent. Drenthe volgt op de voet met 65,2 procent, voor Overijssel (64,4 procent). Op basis van de voorlopige cijfers lijkt de opkomst het kleinst in Noord-Holland: 51,3 procent.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen is de opkomst standaard hoger. In 2021 lag dat percentage op 78,7.
donderdag 16 maart om 08:53
BBB-voorvrouw Caroline van der Plas is wakker na het grote feest van gisteren. In gesprek met Goedemorgen Nederland zegt ze zin te hebben in de formatieonderhandelingen in de tien provincies waar haar partij meedeed.
"We zullen alleen besturen als in het coalitieakkoord staat dat boeren niet worden onteigend", zegt Van der Plas. Dat staat haaks op voornemens van het kabinet om boeren verplicht uit te kopen om de stikstofuitstoot te verminderen als ze zich niet vrijwillig laten uitkopen. Bij de uitvoering van dat beleid is een belangrijke rol weggelegd voor de provincies.
donderdag 16 maart om 08:50
De afgelopen twintig minuten waren niet positief voor het CDA en Forum voor Democratie. In de Limburgse gemeente Simpelveld zag het CDA zijn percentage stemmen teruglopen van 28,2 procent in 2019 naar 9,8 procent nu. Daarmee zijn de christendemocraten niet meer de grootste, maar de derde partij van de gemeente. BBB is er nu de grootste met 22,8 procent van de stemmen.
FVD zag zijn enorme verkiezingswinsten van 2019 in Hollands Kroon en Albrandswaard verdampen. In de laatstgenoemde gemeente kreeg FVD in 2019 bijna een kwart van de stemmen. Nu stemde 3,9 procent van de kiezers op de partij. In Hollands Kroon stemde een even groot percentage van de kiezers op FVD, maar vier jaar geleden ging het nog om 21,8 procent. Nu boekt BBB er een reusachtige overwinning, met 38,6 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 08:19
De strijd om de troon in Noord-Holland blijft razend spannend. VVD koesterde na het tellen van drie kwart van de stemmen een voorsprong van minder dan een procentpunt op BBB. De partijen hebben nu stuivertje gewisseld. Nu bijna 80 procent van de stemmen is geteld, staat BBB met 13,5 procent van de stemmen bovenaan. VVD volgt met 13,0 procent. Het blok GroenLinks/PvdA volgt met respectievelijk 11,4 en 11,0 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 08:11
Het heeft even geduurd, maar gemeenten melden sinds 8.00 uur weer nieuwe uitslagen. Zo maakt Leeuwarden bekend dat BBB in die gemeente de grootste partij is geworden met 17,4 procent van de stemmen. De tweede en derde grootste partij zijn GroenLinks en PvdA. Dat blok kreeg 27,2 procent van de stemmen, waarvan PvdA met 15,5 procent het grootste deel voor haar rekening neemt.
Bij de vorige verkiezingen in 2019 was de PvdA met ruim 18 procent nog de grootste partij van de Friese hoofdstad.
donderdag 16 maart om 08:07
De eerste provinciale uitslag van donderdagochtend is bekend. In Overijssel is BBB met liefst 31,3 procent van de stemmen de grootste partij geworden. Daarmee is het scenario dat de exitpoll schetste, namelijk dat BBB bijna één op de drie stemmen in de provincie kreeg, uitgekomen.
BBB kreeg meer stemmen dan de tweede, derde, vierde en vijfde grootste partij bij elkaar opgeteld. Dat zijn respectievelijk CDA met 8,2 procent van de stemmen, VVD (8,0 procent), GroenLinks (7,6 procent) en PvdA (6,7 procent). Het CDA behaalde in 2019 nog 17,1 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 07:13
Het blijft ook donderdagochtend wachten op uitslagen. Waar om 5.25 uur 86 procent van de stemmen was geteld, is dat percentage ruim anderhalf uur later gestegen tot 86,3.
De spannendste strijd lijkt te worden gevoerd in Noord-Holland, waar drie kwart van de stemmen is geteld. Daar gaat de VVD nog aan kop met 13,1 procent van de stemmen. BBB (12,4 procent), GroenLinks (11,8) en PvdA (11,2) volgen op de voet. Het verschil is enkele duizenden stemmen, terwijl veel gemeenten nog uitslagen moeten aanleveren of aanvullen.
donderdag 16 maart om 06:50
Net als in veel andere plaatsen is Forum voor Democratie (FVD) ook in Edam-Volendam tegen een zware verkiezingsnederlaag aangelopen. Waar de partij in 2019 nog 40,8 procent van de stemmen in de Noord-Hollandse gemeente binnenhaalde, was dat nu slechts 5,7 procent.
Die score van 2019 in Edam-Volendam was toen het beste resultaat op gemeenteniveau voor FVD. De grootste partijen zijn nu de nieuwkomers BBB en JA21, met respectievelijk 22,4 en 12,7 procent van de stemmen. De PVV is de derde partij met 11,3 procent.
In heel Nederland ontving FVD 3,1 procent van alle stemmen, blijkt uit voorlopige resultaten. In 2019 ging het nog om 14,4 procent.
donderdag 16 maart om 06:06
Het ANP kan nu 86 procent van de stemmen is geteld een voorlopige prognose over de zetelverdeling in de Eerste Kamer delen. Die komt overeen met de woensdagavond gepresenteerde exitpolls van onderzoeksbureau Ipsos.
De BoerBurgerBeweging (BBB) is met vijftien zetels de grote winnaar. GroenLinks en PvdA hebben er samen ook vijftien, één meer dan ze nu hebben. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie verliezen allemaal.
In de komende uren kan de voorlopige prognose weer veranderen, want de voorlopige uitslagen van een aantal grotere gemeenten moeten nog binnenkomen.
donderdag 16 maart om 06:02
De BoerBurgerBeweging (BBB) is in talloze provincies de grootste partij geworden, blijkt uit de (voorlopige) uitslagen. Op deze kaart kan je ook zien op welke resultaten nog wordt gewacht. Dat kan overigens even duren, want in diverse gemeenten is het stemmen vannacht stilgelegd vanwege het late tijdstip.
Een interactieve versie van deze kaart vind je hier.
donderdag 16 maart om 05:54
GroenLinks is ook in Haarlem en Eindhoven de grootste partij, blijkt uit voorlopige uitslagen. GroenLinks moet in Haarlem een fors verlies van ruim 4 procentpunten slikken, maar blijft daar met 15,7 procent van de stemmen wel de grootste partij. Bondgenoot PvdA is met 13,2 procent de tweede partij van Haarlem.
Nieuwkomers Volt en BBB komen binnen met respectievelijk 6,6 en 7,9 procent van de stemmen. De VVD en D66 moeten net als in Utrecht een klein verlies slikken.
De partij van premier Mark Rutte zal vooral bezorgd zijn over het resultaat in Eindhoven. Ook daar ontving de VVD minder stemmen dan in 2019, waardoor GroenLinks nu met 13,2 procent van de stemmen de grootste partij is. Met de 10,7 procent van de PvdA daarbij opgeteld, is het linkse blok goed voor bijna een kwart van alle stemmen in de lichtstad. Forum voor Democratie verloor bijna drie kwart van de aanhang en ontving 'slechts' 3,1 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 05:00
Goedemorgen en welkom in dit liveblog. In het afgelopen uur zijn enkele nieuwe (voorlopige) uitslagen bekendgemaakt, maar is het vooral wachten op grotere gemeenten en een prognose van de algehele eindstand. Op moment van schrijven, 5.25 uur, is in 86 procent van alle gemeenten een (voorlopige) uitslag bekend.
Zo is nu bekend dat GroenLinks flink verliest in de stad Utrecht. De partij levert 5,7 procentpunten in, maar blijft met 22 procent wel de grootste partij van de stad. Concurrent Volt is de grote winnaar. De progressieve nieuwkomer heeft 8,4 procent van de stemmen behaald. D66 en VVD verliezen juist enkele procentpunten, terwijl nieuwkomer BBB tevreden moet zijn met 5,2 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 04:16
Wij van de nachtploeg bij NU.nl zijn net als de stemmentellers behoorlijk moe, dus wij gaan naar bed. Niet getreurd, onze collega Leon Moleman zet over niet al te lange tijd het liveblog voort. Voor nu bedankt voor het volgen en welterusten.
donderdag 16 maart om 04:07
Drenthe maakt als tweede provincie de zetelverdeling bekend. BBB bemachtigt 17 van de 43 zetels en is daarmee veruit de grootste. PvdA en VVD volgen met elk vier zetels. Nieuwkomers JA21 en Volt krijgen allebei één zetel, alle andere partijen leveren in.
donderdag 16 maart om 03:48
De gemeente Eindhoven heeft een fout gemaakt bij het tellen van de stemmen. Volgens een medewerker van de gemeente is een verkeerde tabel overgenomen. Daardoor gaf Eindhoven foutieve resultaten door aan de Verkiezingsdienst van het ANP. De PvdA was volgens die gegevens gegroeid van 8,3 naar 22,1 procent van de stemmen en daarmee de grootste partij in Eindhoven.
Omdat dat een zeer afwijkend beeld gaf in vergelijking met uitslagen in andere gemeenten, checkte Eindhoven de doorgegeven informatie op verzoek van het ANP nog een keer. Korte tijd later moest de gemeente erkennen dat ze een fout had gemaakt.
Nadat de fout was hersteld, bleek dat PvdA een lichte winst heeft geboekt en op 10,7 procent uitkomt. GroenLinks is de grootste met 13,6 procent, gevolgd door de VVD met 11,9 procent.
donderdag 16 maart om 03:39
Nadat het als eerste provincie klaar was met stemmen tellen, is Flevoland ook de provincie die als eerste de zetelverdeling rond heeft. BBB krijgt als nieuwkomer 10 van de 41 zetels in het provinciebestuur. Daarmee is het met ruime afstand de grootste partij. De VVD krijgt er 4, de PVV, GroenLinks en de PvdA krijgen er elk 3. Naast BBB zijn ook nieuwkomers JA21 (2 zetels) en SterkLokaalFlevoland (1 zetel) vanaf nu vertegenwoordigd.
donderdag 16 maart om 03:21
Het tellen van de stemmen gaat zo moeilijk dat het ministerie van Binnenlandse Zaken instructies heeft verspreid voor gemeenten die het tellen tijdelijk willen staken. Als de tellers te moe zijn, mag de burgemeester besluiten om het tellen tijdelijk te staken. De gemeente moet dan wel aan een aantal eisen voldoen, blijkt uit een e-mail die het ministerie rond 2.30 uur heeft verstuurd. Zeker één gemeente (Diemen) heeft naar aanleiding van de instructie besloten om donderdag verder te gaan met het tellen.
Eigenlijk is het de bedoeling dat de tellers in ieder geval vaststellen hoeveel stemmen er op iedere lijst zijn uitgebracht. Dit zijn ook de gegevens waar de prognose van ANP op wordt gebaseerd. Toch blijkt uit de instructie van het ministerie dat daarvan kan worden afgeweken, omdat de gemeente niet is "gehouden tot het onmogelijke". Het belangrijkste is dat de telling zorgvuldig verloopt, benadrukt het ministerie.
Als op bepaalde stembureaus niet verder geteld kan worden, moet een proces-verbaal opgemaakt worden. Daarin moet in ieder geval staan hoeveel geldige stempassen zijn binnengekomen, hoeveel geldige volmachten er zijn en hoeveel geldige kiezerspassen er zijn. Alle zogenoemde stembescheiden (waaronder de stempassen en de stembiljetten) moeten verzegeld en beveiligd naar de gemeente gebracht worden.
Verschillende gemeenten hebben al laten weten dat ze van plan zijn om de telling op te schorten omdat de tellers te moe zijn, schrijft het ministerie. Ze moeten het tellen donderdag hervatten. Dat hoeft niet per se te gebeuren met de ploeg die woensdag heeft geteld.
donderdag 16 maart om 03:19
In Flevoland zijn de uitslagen van alle gemeenten binnen. Daarmee is het de eerste provincie die een uitslag kan delen. De BBB is ook hier de grootste, met 20,8 procent van de stemmen. De VVD, vier jaar geleden de grootste, volgt op gepaste afstand met 9,9 procent.
Kort na Flevoland was ook Zeeland klaar met tellen. Ook daar is de BBB met ongeveer een vijfde (19,7 procent) van de stemmen de grootste. PvdA en GroenLinks, die in Zeeland meedoen met één lijst, zijn de nummer twee met 13,4 procent. SGP is de nummer drie. Vier jaar geleden was het CDA de grootste, maar die partij levert flink in.
Drenthe heeft als derde provincie een voorlopige uitslag. Ook daar is de BBB de grootste, en flink ook. Met een derde van de stemmen vaagt de partij de concurrentie weg. PvdA, VVD en CDA, de drie grootste partijen van vier jaar geleden, krijgen flinke klappen en halveren bijna.
donderdag 16 maart om 03:15
Eindhoven is de eerste gemeente waar de BBB níét de grootste stijger is. Dat is namelijk de PvdA, die bijna verdrievoudigt en van 8,3 procent naar 22,1 procent gaat. Daarmee zijn de sociaaldemocraten de grootste, waar dat vier jaar geleden de VVD was. BBB moet het doen met 7,3 procent van de stemmen in de lichtstad.
donderdag 16 maart om 03:03
Ook in Flevoland maakt de BBB een opmars. In Almere wordt de partij direct de grootste. Met 13,8 procent van de stemmen stoot de BBB de VVD van de troon. Datzelfde gebeurt in Lelystad, waar de BBB op 15,4 procent kan rekenen.
donderdag 16 maart om 02:51
Steeds meer grotere gemeenten komen met hun uitslagen. In Almelo verzekert de BBB zich van ruim een kwart (27,3 procent) van de stemmen, waarmee de partij meteen de grootste is. In Tilburg en Arnhem krijgt de partij iets meer dan 10 procent van de stemmen, goed voor een derde plek. In die twee gemeenten blijft GroenLinks de grootste.
donderdag 16 maart om 02:48
donderdag 16 maart om 02:46
Het had weinig gescheeld of de VVD had de status als grootste partij in Den Haag moeten overdragen aan GroenLinks. De liberalen houden een nipte voorsprong over (13,6 procent om 13 procent). Nieuwkomer BBB komt ook in de hofstad hoog binnen en krijgt 8,7 stemmen. De opkomst in Den Haag is wel zo'n 2 procentpunten lager dan vier jaar geleden en komt dit keer uit op 47,6 procent.
donderdag 16 maart om 02:44
GroenLinks heeft in Amersfoort 13,5 procent van de stemmen binnengehaald. Ten opzichte van de vorige verkiezingen kreeg de partij wel minder stemmen. In 2019 was namelijk nog 17,1 procent van de stemmen voor GroenLinks.
De VVD verloor bijna 3 procentpunten. Maar de partij weet de BBB, die uit het niets 10,6 procent scoorde, nog wel achter zich te houden.
donderdag 16 maart om 02:44
De VVD is in Breda de grootste partij geworden, net als vier jaar geleden. De liberalen leveren wel iets in, maar met 17,4 procent van de stemmen gaan ze nog steeds ruim aan kop. GroenLinks troeft BBB net af in de strijd om de tweede plek (10,8 procent tegenover 10,2 procent).
donderdag 16 maart om 02:33
Ook Enschede is klaar met tellen, en ook daar is BBB de grootste geworden. De partij krijgt een vijfde van de stemmen. GroenLinks (11,4 procent) en PvdA (9,6 procent) volgen op gepaste afstand. Vier jaar geleden was de VVD nog de grootste in de Twentse stad, maar die partij levert flink in. De opkomst in Enschede was met 53,7 procent iets hoger dan vorig jaar.
donderdag 16 maart om 02:31
We schreven eerder dat GroenLinks de grootste was in Rotterdam, maar het tellen van de stemmen bleek daar nog niet klaar te zijn. Maar het ANP meldde zojuist, na het tellen van 70 procent van de stemmen, dat GroenLinks inderdaad de grootste lijkt te zijn in de havenstad. Vier jaar geleden was FVD nog de grootste partij, met 15,7 procent van de stemmen. Nu komt die partij in de tussenstand niet verder dan 3,6 procent.
donderdag 16 maart om 02:02
Nee, het ligt niet aan jou: het tellen van de stemmen gaat bij deze verkiezingen inderdaad veel trager dan in voorgaande jaren. Hoe dat komt, is vooralsnog onduidelijk. Sommige gemeenten wijten het aan een hogere opkomst dan verwacht.
Om 01.30 uur had het ANP uitslagen binnen van 77 gemeenten. Bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen (2019) waren dat er op dezelfde tijd 206. Bij de meest recente stembusgang, de gemeenteraadsverkiezingen van 2022, ging het zelfs om 289 gemeenten.
Inmiddels ligt het tempo wat hoger. Rond 3.00 uur was ongeveer twee derde van de stemmen in heel Nederland geteld en hadden 220 gemeenten een uitslag doorgegeven.
donderdag 16 maart om 01:59
Het ziet er goed uit voor de BBB in Drenthe. De partij is de grootste in belangrijke steden als Assen en Emmen. In Assen haalt BBB 21,5 procent van de stemmen, in Emmen zelfs 35 procent. In beide steden is de PvdA op behoorlijke afstand de nummer twee. Ook is in zowel Assen als Emmen de opkomst een goede vier procentpunt hoger dan in 2019.
donderdag 16 maart om 01:57
In de gemeente Groningen is GroenLinks uit de bus gekomen als partij met de meeste stemmen. 16,1 procent van de inwoners Groningen stemden voor de partij.
In de studentenstad en omliggende dorpen wordt vaker links gestemd. Zo was GroenLinks ook in 2019 de winnaar met 20,5 procent van de stemmen. Toch kon BBB ook hier rekenen op steun: 10,7 procent van de stemmers kruisten in het stemhokje een vakje onder de partij aan.
donderdag 16 maart om 01:50
In de gemeente Deventer heeft BBB meer dan een kwart van de stemmen binnengesleept. Overigens was het ook het dorp Bathmen in deze gemeente waar de partij live naar de uitslagen keek én woont Caroline van der Plas in Deventer.
De partij was goed voor 27,1 procent van de stemmen. Daarna komt GroenLinks met 13,3 procent, gevolgd door PvdA met 10,0 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 01:44
De VVD is met 14,2 procent van de stemmen de grootste geworden in Zoetermeer. Daarmee leveren de liberalen wel in ten opzichte van vier jaar geleden (16 procent). De BBB zit de VVD op de hielen met 13,8 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 01:30
In 69 van de 88 al bekende uitslagen is de BBB de grootste. In de andere 19 is vaak de VVD de grootste.
donderdag 16 maart om 01:07
donderdag 16 maart om 01:00
GroenLinks is net als vier jaar geleden de grootste geworden in Maastricht. In de Limburgse gemeente stemde 14,3 procent op de partij, die daarmee ietsje wint. Nummer twee PVV levert juist in en komt uit op 11,6 procent. Nieuwkomer BBB krijgt 8,4 procent van de stemmen en is daarmee de zesde partij in Maastricht. De opkomst was met 51,7 procent ietsje lager dan in 2019 (52 procent).
donderdag 16 maart om 00:38
donderdag 16 maart om 00:29
BBB heeft in Tubbergen maar liefst 58,2 procent van de stemmen gekregen. De partij scoort goed in de Overijsselse gemeente, waar afgelopen jaar veel te doen was rondom de komst van een asielzoekerscentrum in een voormalig hotel in Albergen.
Het CDA was de grootste verliezer in het voormalige CDA-bolwerk. De christendemocraten kregen 11,2 procent van de stemmen tegen 41,8 procent in 2019. Het CDA is nog wel de tweede partij. De VVD is derde met 6,8 procent.
Ook in Dinkelland behaalde de BBB de meerderheid. De partij kreeg daar 52,3 procent van de stemmen.
donderdag 16 maart om 00:28
Langzaam druppelen vanuit steeds meer gemeenten uitslagen binnen. Over het algemeen geldt: hoe kleiner de gemeente, hoe minder stemmen er geteld moeten worden, hoe sneller de uitslag er is. Rotterdam heeft als een van de eerste grote gemeenten een uitslag.
GroenLinks is met 13,6 procent de grootste geworden in de Maasstad, gevolgd door D66 (12,4 procent) en VVD (9,5 procent). De BBB, die landelijk de grote winnaar is, moet het in Rotterdam doen met 8 procent van de stemmen. De opkomst is met 44,4 procent ietsje lager dan vier jaar geleden (44,8 procent).
donderdag 16 maart om 00:14
We zijn bekomen van de exitpolls, het is nu wachten op de prognoses en de uitslagen. Een prognose is nog nauwkeuriger dan een exitpoll, want die is gebaseerd op daadwerkelijke uitslagen bij stembureaus. Wanneer een meerderheid van de gemeentes een uitslag heeft doorgegeven, kan er een goed beeld van de uitslag van de hele provincie gegeven worden.
De eerste prognoses worden na 1.30 uur verwacht. De prognoses worden daarna aangepast naarmate er meer stemmen geteld worden. In de loop van donderdag zullen alle provincies klaar zijn met tellen, waarna de voorlopige uitslagen bekend worden.
De uitslagen zijn overigens pas op 24 maart definitief, wanneer de kiesraad ze heeft bevestigd.
woensdag 15 maart om 23:38
woensdag 15 maart om 23:21
woensdag 15 maart om 23:18
Caroline van der Plas kan het succes van haar BBB in haar eerste speech op het podium nog altijd niet geloven. "Wat is hier gebeurd, zeg? Dit is niet normaal, maar het is wél normaal", roept ze tegen haar aanhang. Toch heeft ze al een idee waar de overwinning van de BBB vandaan is gekomen.
"Dit zijn mensen die al jaren vragen of de overheid naar ze wil luisteren. Ze werden al die tijd niet gezien of gehoord, werden niet serieus genomen werden. Die mensen zijn vandaag naar de stembus gegaan. Normaal blijven mensen thuis bij verkiezingen als ze geen vertrouwen meer hebben in de politiek. Vandaag hebben ze laten zien dat ze niet meer thuis willen blijven, en hoe!"
woensdag 15 maart om 23:09
woensdag 15 maart om 23:02
woensdag 15 maart om 22:55
woensdag 15 maart om 22:54
woensdag 15 maart om 22:53
woensdag 15 maart om 22:49
GroenLinks en de Partij van de Arbeid trokken deze campagne samen op en vormen in de Eerste Kamer samen een fractie die kan wedijveren met de BBB. "Het past om felicitaties uit te spreken aan de andere winnaars van deze verkiezingen. In de eerste plaats BBB", zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver.
"In 2019 had GroenLinks de beste uitslag in de Provinciale Staten ooit. Die lijken we vandaag te evenaren. Nog mooier: de PvdA wint een zetel. Maar het allermooiste is: op dit moment is het nog steeds mogelijk dat GL en PvdA samen de grootste in de EK worden. Het centrale thema van deze verkiezingen was: gaan we linksom of rechtsom? Als we nu kijken naar de verhoudingen, dan is die keuze de komende tijd heel reëel."
Ook PvdA-leider Attje Kuiken heeft genoeg om blij over te zijn. "Een feestje vieren is fijn. En dat wordt ook gevierd door Caroline van der Plas en de BBB. Maar ook de andere partijen hebben het fantastisch gdaan. Ik ben blij dat we deze verkiezingen konden samenwerken met GroenLinks. Ik vind het bijzonder dat de PvdA er, zo lijkt het, een zetel bij krijgt in deze tijden."
woensdag 15 maart om 22:40
Het CDA is een van de grootste slachtoffers van de opmars van de BoerBurgerBeweging. "Laat ik beginnen met de BBB te feliciteren, wat zij gedaan hebben is heel erg knap", zegt CDA-leider Wopke Hoekstra in een eerste reactie. Hoekstra spreekt van een "aardverschuiving".
"Dit is een buitengewoon bittere pil en een slechte uitslag. Ik baal met name voor de duizenden CDA-vrijwilligers die zich in alle provincies het vuur uit de sloffen gelopen hebben. Het mocht deze keer niet zo zijn, maar er rust op ons allemaal een grote verantwoordelijkheid. Om het vertrouwen terug te winnen. We zullen dat straat voor straat, huis voor huis moeten doen."
woensdag 15 maart om 22:31
woensdag 15 maart om 22:26
Verder valt op dat de coalitie (VVD/D66/CDA/ChristenUnie) dik verliest, en dat GroenLinks en PvdA samen even groot lijken te worden als de BBB.
woensdag 15 maart om 22:23
VVD-leider Mark Rutte feliciteert in zijn eerste reactie Caroline van der Plas en de BoerBurgerBeweging. "Zij lijkt een grote overwinning te boeken, daar wil ik haar mee feliciteren", aldus Rutte op de partijavond van de VVD.
Ruttes eigen partij levert in, maar is na BBB nog wel de grootste. "We gaan iets achteruit, het is niet de winst die we wilden. Maar in alle staten moeten colleges gevormd worden, en de VVD wil zijn verantwoordelijkheid nemen voor het bestuur van die provincies. We hadden graag winst gewild, maar we zijn nog steeds een grote partij."
woensdag 15 maart om 22:15
Caroline van der Plas heeft nauwelijks woorden voor de landelijke exitpoll, die het beeld bevestigt dat haar BBB de grote winnaar gaat worden van deze verkiezingen. "Het is zo overweldigend, de kiezer heeft duidelijk zijn stem laten horen", zegt Van der Plas op de partijavond in Bathmen (Overijssel), waar het feest al is losgebarsten. "Het is hier al een fantastisch groot feest, en daar gaan we nog even mee door."
Hoewel het nog om een exitpoll gaat, is volgens Van der Plas duidelijk "dat men niet om de BBB heen kan. De coalitie in de Eerste Kamer heeft bijna niks meer, ze moeten serieus gaan onderhandelen met de BBB. Dat niet doen zou schandalig zijn, een belediging voor al die kiezers. Ze hebben die kiezers al tijden niet serieus genomen. Nu is de tijd om dat wel te doen."
woensdag 15 maart om 22:10
BBB komt volgens de exitpoll van de NOS met 15 zetels in de Eerste Kamer. De partij wordt daarmee met afstand de grootste partij.
De combinatie GL/PvdA, die samen een fractie gaan vormen in de senaat, komen eveneens op 15 zetels. De VVD verliest en staat op 10 zetels.
Ook andere coalitiepartijen staan op verlies, met het CDA voorop. De christendemocraten halveren bijna (van 9 naar 5). D66 verliest er maar één en komt uit op 6 zetels.
FVD, vier jaar geleden als nieuwkomer de grootste partij in de senaat, levert bijna alle winst in. Al had de partij van Thierry Baudet nog maar één zetel over omdat de partij uiteen viel.
woensdag 15 maart om 22:01
De opkomst bij deze verkiezingen ligt volgens de eerste cijfers op 61 procent. Dat is het hoogste percentage in de afgelopen dertig jaar.
woensdag 15 maart om 21:58
woensdag 15 maart om 21:52
woensdag 15 maart om 21:51
woensdag 15 maart om 21:44
De opmars van de BoerBurgerBeweging zet zich voort. De BBB krijgt volgens de eerste exitpoll in Noord-Brabant 19,5 procent van de stemmen. Dat is goed voor 12 zetels, waarmee de partij na Noord-Holland en Overijssel ook in Noord-Brabant (met afstand) de grootste is. VVD volgt in Noord-Brabant met 9 zetels.
woensdag 15 maart om 21:34
woensdag 15 maart om 21:33
Opnieuw is Schiermonnikoog als eerste klaar met het tellen van de stemmen. Vier jaar geleden was het eiland ook al de snelste. Dat komt door het relatief kleine aantal mensen dat daar naar de stembus mag: 800. Van hen brachten 597 vandaag een stem uit.
BBB scoort ook op Schiermonnikoog. De partij is daar de grootste met bijna een kwart van de stemmen. Daarna volgt PvdA met ruim 15 procent van de stemmen. GroenLinks is met 9,5 procent van de stemmen de op twee na grootste.
Vijf minuten na Schiermonnikoog was ook Vlieland klaar met het tellen. Ook op dat eiland is BBB de grootste partij met ruim een kwart van de stemmen. VVD en PvdA volgen met respectievelijk 14,6 en 13,1 procent van de stemmen.
woensdag 15 maart om 21:29
woensdag 15 maart om 21:25
woensdag 15 maart om 21:23
De BoerBurgerBeweging wint fors in Overijssel. De partij haalt er 31,3 procent van de stemmen. Bijna een derde van alle mensen die vandaag hun stem hebben uitgebracht hebben dus op de partij gestemd. Dat is goed voor zeventien zetels: een monsterzege. CDA, VVD en GroenLinks zijn na BBB de grootste partijen en halen alle drie vier zetels. De Christendemocraten lijden zoals verwacht het grootste verlies. De partij had 9 zetels en wordt dus meer dan gehalveerd.
woensdag 15 maart om 21:16
woensdag 15 maart om 21:05
De eerste exitpoll is binnen. De BBB haalt naar verwachting in één klap negen zetels als nieuwe partij. De VVD komt op acht zetels. Het wordt dus nog spannend welke partij uiteindelijk de grootste wordt. GroenLinks en PvdA staan beide op zeven zetels.
Coalitiepartijen D66 en CDA verliezen op basis van deze exitpoll zetels. Het CDA heeft nu vier zetels in de Provinciale Staten en verliest mogelijk de helft.
Bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen in 2019 was FVD met negen zetels een van de drie grootste partijen. Over de jaren zijn daar maar drie zetels van over gebleven. De partij komt in deze exitpoll uit op één zetel.
woensdag 15 maart om 20:55
Over enkele minuten sluiten in principe alle stembureaus in alle provincies. Dan kun je dus niet meer stemmen. Er is een uitzondering: als je om 21.00 uur nog in de rij staat bij een stemlocatie, mag je je stem nog uitbrengen. Mensen die na 21.00 uur komen aanlopen, worden niet meer toegelaten. Of je op tijd in de rij staat, wordt bepaald door het stembureau.
woensdag 15 maart om 20:50
Het stemproces verloopt niet overal in Nederland even soepel. In de gemeente Aa en Hunze (Drenthe) werden stemmers op het verkeerde been gezet. Ongeveer tien kiezers kregen een stempas op hun deurmat van het verkeerde waterschap, meldt RTV Drenthe. De fout werd op het stembureau in Grolloo opgemerkt. De fout kan hersteld worden door medewerkers van het stembureau, al kost het ze volgens voorzitter Luuk Lesschen wel extra werk.
In Amsterdam raakten op enkele stemlocaties de stembiljetten op, meldt AT5. De locaties sloten daarom tijdelijk, waarna wachtenden op zoek moesten naar een andere stembureau. Rond 20.30 uur waren op alle stemlocaties de stembiljetten weer aangevuld, laat de gemeente weten.
woensdag 15 maart om 20:44
Foto: Twitterkanaal Gemeente De Bilt
woensdag 15 maart om 20:32
Dat is willekeurig bepaald, net als het feit dat Overijssel en Noord-Brabant de volgende provincies zijn met een exitpoll. Bij elke verkiezingen worden er voor de eerste exitpolls gekozen voor andere provincies gekozen, die wel een beetje verspreid over het land moeten liggen.
Het verwachte schema vanavond:
21.00 uur: stembureaus gesloten, kort daarna eerste exitpoll van de provincie Noord-Holland
21.20 uur: exitpoll Overijssel
21.40 uur: exitpoll Noord-Brabant
22.00 uur: landelijke exitpoll, die inzicht geeft in hoe de Eerste Kamer er (waarschijnlijk) uit gaat zien
woensdag 15 maart om 20:32
Wanneer bij verkiezingen de stembureaus sluiten, wordt er vaak direct een exitpoll bekendgemaakt. Mensen worden op het stembureau na het uitbrengen van hun stem gevraagd op welke partij ze hebben gestemd. Ze hoeven dat niet te vertellen, maar als ze het wel doen kan dat gebruikt worden om een behoorlijk nauwkeurige schatting te maken van de stemverdeling.
Een exitpoll is geen uitslag en ook geen tussenstand, maar een indicatie. Vaak zitten ze wel dicht in de buurt van de daadwerkelijke uitslag, die pas volgt als alle stemmen geteld zijn. Politieke partijen doen er goed aan bij goede exitpolls nog niet meteen te juichen, want er kan toch een zetel of twee verschil in zitten.
Exitpolls in Nederland worden gedaan door onderzoeksbureau Ipsos, in opdracht van de NOS. De stembureaus waar Ipsos onderzoek doet, bieden volgens het bureau een representatief beeld van de provincies.
woensdag 15 maart om 20:04
Meteen na het sluiten van de stembureaus om 21.00 uur gaan traditiegetrouw de stemmentellers in een aantal kleine gemeenten aan de slag om als eerste plaats in Nederland de verkiezingsuitslag bekend te maken.
De strijd om de snelste uitslag gaat meestal tussen de Waddeneilanden Schiermonnikoog en Vlieland en het Gelderse plaatsje Rozendaal. Deze gemeenten hebben elk één stembureau. Ze kennen elk ongeveer duizend kiezers.
Bij de vorige Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen in 2019 'won' Schiermonnikoog door om 21.22 uur de resultaten van de lokale verkiezingen door te bellen aan de Verkiezingsdienst van persbureau ANP, gevolgd door Vlieland. De opkomst was 69 procent. Vier jaar eerder was dat nog 56,7 procent.
woensdag 15 maart om 19:53
Een net getrouwd tweetal heeft in Apeldoorn in trouwkleding gestemd. De twee brachten hun stem uit in pak en trouwjurk.
woensdag 15 maart om 19:30
De stembussen zijn nog anderhalf uur open. Om 21.00 uur sluiten ze. Daarna komen de eerste uitslagen geleidelijk binnen.
woensdag 15 maart om 18:28
Ook in de grote steden hebben tot nu toe meer mensen gestemd dan in 2019 op hetzelfde moment. In Amsterdam lag de opkomst om 18.00 uur op 34,6 procent. In 2019 had rond dat tijdstip 24,5 procent van de inwoners van de hoofdstad gestemd.
In Rotterdam is de opkomst rond 18.00 uur bijna 32 procent. Dat was in 2019 op dat tijdstip 30,7 procent. In Den Haag heeft tot nu toe 37,5 procent gestemd (in 2019 34,5 procent). In Utrecht is de opkomst niet beschikbaar door een storing.
In Eindhoven stond de teller rond 18.00 uur op 39,2 procent, in Groningen op 46,4 procent en in Nijmegen op 45,1 procent. Ook kleinere gemeenten melden dat de opkomst hoger is dan in 2019.
woensdag 15 maart om 17:37
woensdag 15 maart om 17:35
De bezoekersaantallen van online stemhulpen blijven stijgen. Rond 16.30 uur had MijnStem al zeker 5,5 miljoen bezoekers getrokken. Stemhulp Kieskompas telde rond 17.00 uur ruim 3 miljoen bezoekers. De stemwijzers van ProDemos waren rond 17.15 uur in totaal 1,9 miljoen keer bezocht.
MijnStem was rond 9.45 uur 4,7 miljoen keer bezocht. Het ging toen al om een recordaantal.
woensdag 15 maart om 17:13
In de gemeente Renkum moeten kiezers vandaag goed opletten als ze hun stembiljetten inleveren. Maar een stembiljet in de verkeerde stembus zorgt niet voor problemen. Ze zijn namelijk gewoon geldig, schrijft de Kiesraad.
woensdag 15 maart om 16:26
Bij een stembureau in Doorn speelt een band livemuziek. Dat schrijft burgemeester Frits Naafs van de gemeente Utrechtse Heuvelrug op Twitter.
woensdag 15 maart om 16:17
Tot 19.45 uur heeft 48 procent van de kiesgerechtigden gestemd. Dat is iets meer dan bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden. Toen had op hetzelfde moment 46 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders gestemd. Dat blijkt uit de opkomstcijfers van Ipsos, in opdracht van de NOS. De totale opkomst bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen in 2019 was 56 procent.
woensdag 15 maart om 15:45
Sommige kiezers in het Limburgse Thorn slagen er niet in het enige stembureau in het dorpje te bereiken. Het ligt namelijk aan een bouwput. Loopplaten en uitstekende stoeptegels zorgen voor moeilijkheden.
Zo is het voor mensen achter een rollator of in een rolstoel nagenoeg onmogelijk om er te stemmen, melden regionale media. Weliswaar zijn er door de aannemer drie verkeersregelaars ingezet om de mensen de weg te wijzen, maar wie slecht ter been is bedenkt zich wel drie keer, schrijft De Limburger.
Het stembureau is in een café aan de Steegputstraat. In die straat vinden momenteel rioolwerkzaamheden plaats. "Schandalig dat de gemeente dit niet van tevoren heeft gecommuniceerd en we nu naar andere stemlokalen, zoals in Wessem, moeten uitwijken", zegt een inwoner tegen 1Limburg.
woensdag 15 maart om 15:39
Bij het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht is een zogenoemd gebarentalig stembureau ingericht, schrijft RTV Utrecht. Leden van het stembureau spreken gebarentaal en er is een gebarentolk aanwezig. Gemeente Utrecht schrijft dat naast doven en slechthorenden ook mensen zonder auditieve beperking er kunnen stemmen.
woensdag 15 maart om 15:17
Het stemmen in het kleinste stembureau van Nederland gaat volgens voorzitter Wim Westhoff "voortreffelijk".
In zijn woonkamer in het Overijsselse Marle hebben inmiddels 22 mensen hun stem uitgebracht. Dat is bijna de helft van de vijftig mensen die op hun stempas zijn huiskamer als dichtstbijzijnde stemlokaal hebben staan.
Drie vrijwilligers runnen het stembureau. "Maar we zijn drukker met de pers te woord te staan dan met het stemmen en koffie schenken", zegt Westhoff.
woensdag 15 maart om 15:06
De gemeente waarin je stemt mag zelf bepalen of je na het stemmen je rode potlood mag houden. "Daar staat niks over in de wet", zegt een woordvoerder van de Kiesraad desgevraagd tegen NU.nl. De Kiesraad is het adviesorgaan en informatiecentrum op het gebied van kiesrecht en verkiezingen. Wil je je potlood graag houden, dan kun je in het stembureau navragen of dat mag.
woensdag 15 maart om 14:42
Van der Plas moet stembiljet opnieuw invullen
Caroline van der Plas (BBB) maakte vanmorgen een foutje tijdens het stemmen. Ze schoot uit toen ze haar stembiljet invulde. Daarom moest ze het opnieuw doen.
woensdag 15 maart om 14:23
Van alle kiesgerechtigden heeft tot nu toe 20 procent gestemd, blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS. Om 10.30 uur ging het nog om een opkomst van 8 procent. Het opkomstcijfer is tot nu toe hoger dan tijdens de vorige verkiezingen voor de Provinciale Staten. In 2019 lag het percentage rond dit tijdstip op 18 procent. Uiteindelijk stemde 56 procent van alle kiesgerechtigden tijdens die verkiezingen.
woensdag 15 maart om 14:08
Zo'n 220 mensen hebben tot nu toe hun stem uitgebracht bij het stemlokaal van 013 in Tilburg. Het poppodium biedt 'stemmen als een ster' aan. Dat houdt in dat de kiezers langs posters van grote artiesten lopen die er hebben opgetreden. Ook wordt een 360 gradenvideo van de stemmers gemaakt, die ze vervolgens opgestuurd krijgen.
Het poppodium is nu voor de derde keer op rij een stemlocatie. In de namiddag en avond wordt de meeste drukte verwacht. "Als mensen klaar zijn met werk of school", zegt de woordvoerder. Aan het einde van de dag denkt 013 Poppodium rond de achthonderd stemmers te hebben getrokken.
woensdag 15 maart om 13:37
Mensen met beperking maken ondanks staking weinig gebruik van stemtaxi
Woensdag worden de gratis taxi's die kiezers van en naar een stembureau kunnen rijden maar weinig gebruikt.
Op sommige plekken in Nederland kunnen blinden, slechtzienden en mensen met een andere lichamelijke beperking kosteloos gebruikmaken van deze zogeheten stemtaxi. Omdat vandaag in het streekvervoer wordt gestaakt, werd juist verwacht dat de groep daar wel veel gebruik van zou maken.
Kiezers met een visuele beperking kunnen in 95 gemeenten op een of meerdere stemlocaties zelfstandig hun stem uitbrengen.
woensdag 15 maart om 13:20
In de gemeente Dijk en Waard zijn alle rode potloodjes vervangen. De gemeente kreeg klachten, omdat het moeilijk was om met de potloden de hokjes in te kleuren. De korte potloden zijn vervangen door langere hoekige exemplaren, schrijft Noordhollands Dagblad.
De potloden zijn om 8.00 uur al vervangen. De tellers zullen de eerder ingevulde stembiljetten extra voorzichtig behandelen, zodat de kleur in de aangekruiste vakjes niet vervaagt.
woensdag 15 maart om 13:18
woensdag 15 maart om 13:14
Het opkomstcijfer voor de Provinciale Statenverkiezingen in Amsterdam was om 13.00 uur 14,6 procent. In 2019 was dit rond dat tijdstip 9,3 procent, zegt de gemeente. In Rotterdam had 14,2 procent van de kiesgerechtigden zijn stem uitgebracht, in Utrecht stond de teller op 19,6 procent.
In Den Haag had om 13.00 uur 16,3 procent van de stemgerechtigden gestemd. In Eindhoven was het opkomstpercentage 17,2 procent en in Groningen 19,3 procent. Kiezers kunnen tot 21.00 uur stemmen.
woensdag 15 maart om 12:59
woensdag 15 maart om 12:56
Stembureaus op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba ook open
Woensdag om 7.30 uur (12.30 uur Nederlandse tijd) zijn op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba in totaal zestien stembureaus opengegaan. De bewoners kunnen stemmen voor de eigen eilandsraden en het kiescollege dat mede de samenstelling van de Eerste Kamer zal bepalen.
De oppositie op Bonaire heeft de bevolking opgeroepen thuis te blijven uit protest tegen het "koloniale beleid" van Den Haag. Daar zou veel te weinig naar de bevolking worden geluisterd.
De stemmers op Bonaire krijgen het verzoek om niet tot het laatste moment te wachten, maar gedurende de dag hun stem uit te brengen in een van de twaalf stembureaus. Dat moet drukte voorkomen.
Sint-Eustatius en Saba tellen ieder twee stemlokalen. De stembureaus sluiten om 21.00 uur lokale tijd (2.00 uur Nederlandse tijd).
woensdag 15 maart om 12:17
Baudets partij kwam na de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 met twaalf zetels in de Eerste Kamer. De partij heeft er door afsplitsingen nog één over. Baudet zei onlangs op een campagnebijeenkomst in Eindhoven te streven naar vijf zetels in de senaat.
woensdag 15 maart om 12:03
Meer politici brengen hun stem uit
Inmiddels heeft ook Rob Jetten (D66) zijn stembiljetten ingevuld. Hij deed dat op de middelbare school Notre Dame in Ubbergen, vlak bij Nijmegen.
Lijsttrekker van de VVD in de Eerste Kamer Edith Schippers bracht haar stem uit in het gemeentehuis in Baarn. Daar werd ze welkom geheten door burgemeester Mark Röell. Ook Caroline van der Plas (BBB) heeft inmiddels gestemd. Zij koos voor het dorpshuis Ons Centrum in het Overijsselse Okkenbroek.
woensdag 15 maart om 11:45
Kiezers konden gisteravond op de website van de provincie Noord-Holland niet de standpunten van de partijen opzoeken. Een stemwijzer invullen was ook niet mogelijk. Volgens het Noordhollands Dagblad kwam dat door een technische storing en mogelijk een cyberaanval.
Een woordvoerder vertelt aan het regionale dagblad dat er dinsdag na 23.00 uur ruim tienduizend bezoekers op de provinciale website waren. "Dat is toch wat veel", zegt hij met een bedenkelijk gezicht. De site was dankzij het werk van IT'ers rond middernacht weer in de lucht.
woensdag 15 maart om 11:44
Stemlokalen op stations zijn na de ochtendspits weer rustiger
Tijdens de ochtendspits stonden er rijen voor de meeste stembureaus op stations, meldt de NS. Het is voor veel reizigers makkelijk om onderweg te stemmen, omdat ze dan geen omweg hoeven te nemen. In onder meer Arnhem staat nog af en toe een rij. Het verschilt volgens de vervoerder erg per station. "Maar je hoeft nooit heel lang te wachten."
De verwachting is dat de drukte in de avondspits weer toeneemt. Dit was bij eerdere verkiezingen ook het geval.
woensdag 15 maart om 11:30
Bonden openen meldpunten voor kiezers die van ov afhankelijk zijn
FNV en CNV hebben meldpunten geopend om ervoor te zorgen dat kiezers die alleen met het streekvervoer naar een stemlokaal kunnen komen toch kunnen gaan stemmen.
Vanwege de stakingen in het streekvervoer kunnen sommige kiezers niet zelfstandig bij de stembussen komen. Via de websites van de vakbonden kunnen mensen met een beperking of die slecht ter been zijn een verzoek indienen voor vervangend vervoer. Daarmee willen de bonden deze reizigers tegemoetkomen.
CNV laat weten vooralsnog één melding te hebben ontvangen. "Het is natuurlijk nog vroeg, maar misschien dat mensen ook op een andere manier vervangend vervoer hebben geregeld", vertelt een woordvoerder. Het is nog niet bekend hoeveel meldingen FNV heeft gehad.
woensdag 15 maart om 11:30
woensdag 15 maart om 11:14
Veel meer vrijwilligers met verstandelijke beperking
In meer dan tweehonderd gemeenten zijn ook vrijwilligers met een (lichte) verstandelijke beperking aan het werk op stembureaus. Dat is volgens stichting Prokkel bijna een verdubbeling ten opzichte van de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar.
"Een geweldig resultaat", zegt projectleider Marian Geling tegen NU.nl namens de stichting die mensen met en zonder een verstandelijke beperking stimuleert om samen activiteiten te ondernemen. "Door meer diversiteit op het stembureau voelen mensen die gaan stemmen zich meer welkom."
De vrijwilligers met een verstandelijke beperking hebben vooraf een training gevolgd. Op het stembureau werken ze samen met een vrijwilliger zonder verstandelijke beperking. Zij zijn dus extra, zoals op deze foto die in Assen is genomen.
woensdag 15 maart om 10:59
In navolging van Rutte, Wilders, Kaag, Marijnissen en Paternotte melden steeds meer politici zich bij stembussen. Zo bracht DENK-leider Farid Azarkan zijn stem uit in zijn woonplaats Culemborg. DENK doet mee in de provincies Utrecht en Noord- en Zuid-Holland.
PvdA-lijsttrekker voor de Eerste Kamer Mei Li Vos en partijleider Attje Kuiken gingen afzonderlijk van elkaar naar de stembus. Li Vos leverde haar stembiljet in bij de Annie M.G. Schmidtschool in Amsterdam, terwijl Kuiken koos voor het stemlokaal van de Breda University of Applied Sciences.
JA21-fractievoorzitter Joost Eerdmans ging samen met zijn vrouw in Rotterdam naar de stembus. ChristenUnie-leider Mirjam Bikker koos voor een basisschool in Gouda. Ten slotte bracht Eerste Kamer-voorzitter Jan Anthonie Bruijn (VVD) zijn stem op toepasselijke wijze uit in het stembureau bij de Eerste Kamer.
woensdag 15 maart om 10:51
In de grote steden ligt het opkomstpercentage voor de Provinciale Statenverkiezingen halverwege de ochtend tussen de 6 en 10 procent. In Rotterdam had rond 10.30 uur 6,7 procent van de kiesgerechtigden zijn stem uitgebracht. In Utrecht ging het om 9,7 procent.
In Den Haag stond de teller op 7,7 procent, in Eindhoven op 8,3 procent en Groningen op 8,6 procent. Amsterdam heeft rond 13.00 uur de eerste opkomstcijfers.
Volgens de NOS is het algehele opkomstpercentage tot dusver 8 procent. Dat is iets hoger dan bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2019. Toen had rond 10.30 uur 7 procent van de kiesgerechtigden gestemd.
woensdag 15 maart om 10:41
Ruim de helft van de bussen van streekvervoerders waarvan het personeel staakt, rijdt op woensdag wel. Dat meldt werkgeversvereniging VWOV. De vereniging spreekt wel van een wisselend beeld: er zijn grote regionale verschillen.
Rond Schiphol rijdt woensdag zo'n 70 procent van de bussen en in de stad Utrecht rijdt een kleine 70 procent. In de regio Waterland gaat het om iets minder dan 60 procent en in Voorne-Putten rijdt drie kwart van de bussen. In Limburg is het aandeel 45 procent en in Almere zo'n 40 procent.
De ov-staking van deze woensdag leidde tot discussie vanwege de verkiezingen. Zo is het door de staking voor slechtzienden moeilijker om een stembureau te bereiken.
woensdag 15 maart om 10:31
woensdag 15 maart om 10:22
Online stemhulp MijnStem heeft op de ochtend van de verkiezingen al een recordaantal bezoekers geteld. De stemwijzer was om 9.45 uur al ruim 4,7 miljoen keer ingevuld. "Een absoluut record", zegt een woordvoerder.
De stemhulp is 2,7 miljoen keer ingevuld voor de Provinciale Staten en 2 miljoen keer voor de waterschappen. Met ruim 4,7 miljoen bezoekers is het aantal van de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 al gepasseerd. Vorig jaar is de stemhulp in totaal drie miljoen keer ingevuld.
Het einde lijkt nog niet in zicht. "Het gaat heel hard vanochtend en de ervaring leert dat 40 procent van de mensen de stemhulp op de dag van de verkiezingen invult."
woensdag 15 maart om 10:19
Volgens het Noordhollands Dagblad bracht Marcel Steeman deze verkiezingen als eerste zijn stem uit. Hij deed dat in Castricum, waar het stembureau in de Tuin van Kapitein Rommel al om middernacht openging.
Steeman stemde op zichzelf. Hij is de nummer negen van de D66-lijst in Noord-Holland. "Ik hoop dat goed voorbeeld goed doet volgen", citeert de omroep hem.
Arno Reekers, die bij de vorige verkiezingen de eerste stemmer was, heeft Steeman gefeliciteerd met zijn prestatie. Steeman kon bij de vorige verkiezingen niet de eerste zijn, omdat hij toen ziek was. "Maar deze keer heb ik Arno verslagen", zegt hij glimlachend.
woensdag 15 maart om 09:43
woensdag 15 maart om 09:31
Naarmate de ochtend vordert, brengen steeds meer prominenten hun stem uit. In Den Haag gingen onder anderen PVV-leider Geert Wilders, premier Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag naar de stembus. Laatstgenoemde had haar honden Marjo en Goldie meegenomen.
SP-Leider Lilian Marijnissen bracht in Oss haar stem uit. In Leiden ging D66-fractievoorzitter in de Tweede Kamer Jan Paternotte naar de stembus. D66-lijsttrekker voor de Eerste Kamer Paul van Meenen deed dat ook. In het Brabantse Sint Hubert volgde Farmers Defence Force-voorman Mark van den Oever hun voorbeeld.
Dinsdagavond tijdens het slotdebat in Den Bosch demonstreerden nog zo'n vijfhonderd mensen. De straten rondom het provinciehuis stonden vol met tractors, waardoor de aanwezigen niet direct het pand konden verlaten. "Dit was onze laatste kans om de kiezers te overtuigen niet op de gevestigde orde te stemmen", zei Van den Oever vooraf. FDF was één van de initiatiefnemers van de actie.
woensdag 15 maart om 09:23
Kiezers met een visuele beperking kunnen woensdag in 95 gemeenten op minstens één stembureau zelfstandig stemmen. Volgens de Oogvereniging moet er nog veel werk worden verzet om alle stembureaus toegankelijk te maken voor blinden en slechtzienden.
"Het gaat om je grondrecht om zelf te mogen en kunnen stemmen. Hoe maak je de rest van de samenleving toegankelijk als de verkiezingen al niet lukken?", vraagt een woordvoerder zich hardop af.
Eerder uitte de Oogvereniging al haar zorgen over de ov-staking van vandaag. Daardoor vallen veel treinen, trams en bussen uit. Volgens de vereniging is er een reële kans dat veel van de circa 300.000 slechtzienden in Nederland hun stem niet uitbrengen, omdat zij geen stembureau kunnen bereiken.
woensdag 15 maart om 08:46
Bij stembureaus op stations ontstaan de eerste rijen, ziet de NS. Het gaat om onder meer de stations in Arnhem, Utrecht en Rotterdam. In heel Nederland zijn 36 stembureaus ingericht op treinstations. Die gingen om 5.00 uur al open.
"Het is heel makkelijk om onderweg te stemmen", legt de NS uit. "Dan hoef je geen omweg te maken." De verwachting is dat het na de ochtendspits wat minder druk wordt, maar dat de drukte in de avondspits weer toeneemt. Dit was bij de vorige verkiezingen ook het geval.
woensdag 15 maart om 08:20
woensdag 15 maart om 08:17
Het kleinste stembureau staat dit jaar opnieuw in het Overijsselse Marle. Daar kunnen kiezers terecht in de woonkamer van Wim Westhoff. Tijdens verkiezingen in coronatijd moest hij met zijn stembureau uitwijken naar zijn schuur.
Elders in Nederland zijn ook enkele opvallende stemlocaties te vinden, zoals op de parkeerplaats van attractiepark Linnaeushof in de gemeente Heemstede. In Tilburg is poppodium 013 verbouwd tot een stembureau dat op jongeren is gericht, terwijl Rotterdammers terechtkunnen in de stadions van Sparta en Excelsior. In Den Haag kunnen kiezers naar de tijdelijke Eerste en Tweede Kamer en miniatuurstad Madurodam.
woensdag 15 maart om 07:44
Op sommige stembiljetten kun je de namen van bekende Nederlanders tegenkomen. Voor velen van hen is de kandidatuur een symbolische ondersteuning en een manier om stemmen te trekken voor een partij. Maar sommigen maken een goede kans om daadwerkelijk verkozen te worden.
Zo wordt de lijst van het CDA in Overijssel aangevoerd door Rick Brink. Hij werd in 2019 in een KRO-NCRV-programma verkozen tot de allereerste officieuze minister van Gehandicaptenzaken. Harry Wijnschenk, die in 2002 korte tijd fractieleider van de LPF in de Tweede Kamer was, is in Flevoland lijstduwer voor de partij Belang van Nederland (BVNL).
Historicus en presentator Maarten van Rossem uit Utrecht is lijstduwer voor de PvdA in het waterschap De Stichtse Rijnlanden. Foppe de Haan doet hetzelfde in Friesland. In dezelfde provincie ondersteunt boerin Femke Wiersma de BoerBurgerBeweging. Zij werkt voor de landelijke BBB-beweging en deed in 2010 mee aan Boer zoekt Vrouw.
woensdag 15 maart om 07:38
In het hele land zijn woensdag om 7.30 uur de stembureaus voor de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen geopend. Ruim dertien miljoen kiesgerechtigden van achttien jaar en ouder mogen stemmen. Alle stemlokalen gaan om 21.00 uur dicht.
Bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen ging 56,2 procent van de stemgerechtigden naar de stembus. Bij de waterschapsverkiezingen ging het in 2019 om iets meer dan de helft van alle stemgerechtigden. De eerste stemmen zijn vannacht al uitgebracht.
woensdag 15 maart om 07:30
Ook deze woensdag wordt in het streekvervoer gestaakt. Onder meer in Oost-Nederland en Limburg rijden daardoor geen treinen van regionale vervoerders. Ook valt een groot deel van de bussen daar uit.
Daar komt bij dat NS deze ochtend met meerdere verstoringen kampt. Zo rijdt de rechtstreekse trein tussen Den Haag en Utrecht niet vanwege een aanrijding bij Zoetermeer-Oost. Rondom Hilversum rijden minder treinen door een probleem met de bovenleiding.
woensdag 15 maart om 06:21
Ook dit jaar kunnen reizigers weer hun stem uitbrengen op NS-stations. De NS heeft op 36 stations een stembus neergezet. Die zijn soms al eerder open dan de meeste andere stemlocaties. Zo konden reizigers om 5.00 uur al terecht op het station in Nijmegen en een kwartier later in Breda.
woensdag 15 maart om 05:09
Wie vandaag gaat stemmen, hoeft waarschijnlijk geen paraplu mee te nemen. Volgens Weeronline blijft het droog en laat de zon zich zien. Maar met 7 tot 8 graden en een matige tot vrij krachtige westenwind is het wel vrij koud.
Normaal gesproken is het in maart zo'n 8 tot 11 graden. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 was het een stuk warmer. Op veel plaatsen was het toen 13 tot 14 graden.
woensdag 15 maart om 03:09
woensdag 15 maart om 02:09
woensdag 15 maart om 00:14
Om 0.00 uur zijn de eerste vijftien stembureaus geopend. Zo kunnen nachtelijke stemmers al naar de stembus in Castricum, Den Bosch, Ede of Zwolle. Bij een deel van de locaties gaat het om mobiele stembureaus die later naar een andere plek worden verplaatst.
Het stembureau in Castricum is traditiegetrouw het eerste dat opengaat. Arno Reekers heeft daar de afgelopen twee keer als eerste Nederlander een stembiljet ingevuld. "Het is geen wedstrijd hoor, maar ik vind dit altijd een leuk initiatief", zei hij tegen NH Nieuws. "Ze maken er hier in Castricum altijd een feestje van."
NUjij: Uitgelichte reacties