Thaise majesteitsschennis maakt weer slachtoffer: twee jaar cel wegens ‘beledigende’ gele opblaaseend

Met in de hand de door mensenrechtenorganisaties bekritiseerde - want extreem strenge - Thaise majesteitsschenniswet, stelde de rechter dat er sprake was van ontoelaatbare bespotting van het koningshuis. Tijdens de zes dagen durende zaak tegen de man, een deurwaarder die de bijnaam ‘Tonmai’ gebruikt, vond de aanklager dat verschillende illustraties van eenden op de kalender beledigend waren voor de koning Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun, of kortweg Rama X.

Niet dat de vorst op een eend lijkt, maar de scènes waarin de eenden figureerden zouden aan de levensstijl van de monarch kunnen refereren. Zo was er een eend die in een VIP-vliegtuig vloog terwijl twee andere eenden er onderdanig naast liepen. Ook waren er rond de kalendereenden de nodige honden te zien. En met de honden zouden mensen worden bedoeld die loyaal waren aan de koninklijke familie. Ook dat was in strijd met de wet, aldus een aanklager.

De advocaat van Tonmai liet weten dat met de eend van zijn cliënt absoluut geen imitatie van de koning was bedoeld, maar dat de kennelijk gele steen des aanstoots de maker zelf moest verbeelden. De Thaise krant Thai Enquirer meldde dat Tonmai eigenlijk tot drie jaar gevangenisstraf zou worden veroordeeld maar dat de rechter er - vanwege zijn coöperatieve houding tijdens het onderzoek - uiteindelijk wel een jaartje af wilde halen.

Tonmai is niet de enige die het overkomt. Minstens 1890 mensen, onder wie 284 jongeren onder de 18, zijn inmiddels op grond van doorgeslagen wetten aangeklaagd. Dit nadat de autoriteiten hardhandig waren opgetreden tegen door jongeren geleide massaprotesten die in juli 2020 begonnen.

Meer dan 200 mensen zijn inmiddels in de gevangenis beland vanwege artikel 112 van het Thaise Wetboek van Strafrecht. Daarin zijn straffen opgenomen variërend van drie tot vijftien jaar gevangenisstraf voor iedereen die schuldig wordt bevonden aan laster tegen de koning en andere leden van de koninklijke familie.

De gele opblaasbare eend is een symbool van de pro-democratische beweging, die zich ook afzet tegen de monarchie. Tijdens de protesten in 2020 werden de demonstranten bespoten met waterkanonnen en bestookt met traangas. Ze gebruikten plastic opblaaseenden om zichzelf te beschermen. In volgende demonstraties werden de eenden meer en meer een symbool van verzet.

Volgens de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) willen de Thaise autoriteiten nu elke uiting die zelfs maar riekt naar eventuele belediging van de vorst hard bestraffen. Onder de vele protesten tegen de wet valt ook die van twee jonge Thaise vrouwen die in de cel belandden omdat ze hadden geschreven dat de koninklijke verplaatsingen door de stad met een stoet auto’s voor hinder zorgen. De inmiddels populaire Tantawan Tuatulanon (21) en Orrawan Phoopong (23) zijn sinds 18 januari in hongerstaking en eisen juridische hervormingen.