Een plantaardig dieet blijkt te beschermen tegen darmkanker bij mannen. En niet alleen omdat er geen vlees in zit.
Een plantaardig dieet is rijk aan volkoren granen, groenten en peulvruchten en bevat logischerwijs geen of weinig dierlijke producten zoals vlees en zuivel. Volgens het jongste onderzoek vermindert een dergelijk dieet, waarbij ook geraffineerde suikers zoveel mogelijk achterwege worden gelaten, de kans op darmkanker bij mannen.
Vrouwen leven gezonder
Onderzoeker Jihye Kim legt uit: “Darmkanker is de derde meest voorkomende kanker wereldwijd en 1 op de 23 mannen en 1 op de 25 vrouwen krijgt er ooit mee te maken. Hoewel eerder onderzoek al uitwees dat plantaardig eten mogelijk een rol speelt bij het voorkomen van darmkanker was de impact van de voedzaamheid van plantaardig voedsel nog onduidelijk. Onze bevindingen bewijzen nu dat dit dieet inderdaad helpt om darmkanker te voorkomen.”
Van de bijna 80.000 onderzochte Amerikaanse mannen met een gemiddelde leeftijd van 60 jaar had de groep met de hoogste gemiddelde dagelijkse inname van plantaardig voedsel 22 procent minder kans op darmkanker vergeleken met de groep die het minst plantaardig at. Gek genoeg, vonden de onderzoekers geen verband bij vrouwen. Jihye Kim legt uit aan Scientias.nl: “Dit komt mogelijk doordat vrouwen in het algemeen gezonder eten dan mannen. In onze studie zagen we ook dat vrouwen meer gezond plantaardig voedsel aten en minder ongezond plantaardig of dierlijk voedsel vergeleken met mannen. Mogelijk heeft een plantaardig dieet meer voordelen voor mannen, omdat die in het algemeen ongezonder eten.” Er valt als het ware meer winst te behalen.
Antioxidanten
De onderzoeker legt verder uit: “We vermoeden dat de antioxidanten die in fruit, groeten en volkoren granen zitten, kunnen bijdragen aan de lagere kans op darmkanker doordat ze de chronische ontsteking, die eraan ten grondslag kan liggen, helpen onderdrukken. Aangezien mannen meer kans hebben op darmkanker denken we dat dit mede kan verklaren waarom grotere hoeveelheden plantaardig voedsel wel het risico op darmkanker verkleinen bij mannen en niet bij vrouwen.”
Jihye Kim benadrukt dat het effect niet alleen bepaald wordt door de aan- of afwezigheid van vlees in het dieet. Van rood en bewerkt vlees is immers bekend dat het de kans op darmkanker vergroot. “Het plantaardige voedsel zelf draagt waarschijnlijk bij aan de afname van het kankerrisico, niet enkel het gebrek aan vlees. Het eten van veel gezonde plantaardige producten en weinig ongezonde plantaardige en dierlijke voedingsmiddelen helpt darmkanker te voorkomen”, klinkt het.
Witte mannen
De onderzoekers keken ook naar verschil in etniciteit. Daaruit bleek dat witte Amerikaanse mannen, die het meest plantaardig aten maar liefst 24 procent minder kans op darmkanker hadden dan degenen die het minst plantaardig aten. Dat verschil lag bij Japans-Amerikaanse mannen met 20 procent iets lager. Bij Afro-Amerikaanse mannen werd er zelfs helemaal geen verband gevonden tussen het dieet en de ziekte.
Jihye Kim: “We vermoeden dat het verband het sterkst was bij witte mannen en Japans-Amerikaanse mannen vanwege verschillen in andere risicofactoren voor darmkanker tussen etnische groepen.” De onderzoeker vond het verrassend dat er zo’n groot verschil was tussen etniciteiten. “Verder onderzoek moet uitwijzen of behalve leefstijlfactoren ook genetische verschillen een rol spelen.”
Veel volkoren of niet
De deelnemers rapporteerden voor het onderzoek hun gebruikelijke voedsel- en drankinname in het voorgaande jaar en de onderzoekers beoordeelden of dit een gezond plantaardig dieet was, bestaande uit veel volkoren granen, fruit, groente en peulvruchten, of ongezond, met veel toegevoegde suikers, frisdrank en geraffineerde koolhydraten.
De onderzoekers registreerden vervolgens hoeveel gevallen van darmkanker er waren sinds het begin van het onderzoek in 1993 tot 2017. Ze corrigeerden voor familiegeschiedenis, BMI, roken, fysieke activiteit, alcoholconsumptie en dagelijkse calorie-inname.
Kanttekeningen
Wat overbleef was een fors effect van het plantaardige dieet op de kans op darmkanker bij mannen, al benadrukken de onderzoekers dat het een observationele studie betreft en er dus geen causaal verband mag worden gelegd. Ook hebben ze niet gekeken naar de effecten van bijvoorbeeld vis en zuivel. Verder is niet meegenomen dat het dieet van de deelnemers in de loop der jaren veranderd kan zijn.
Toch lijkt het er sterk op dat een meer plantaardig dieet bestaande uit gezonde voedingsmiddelen wel degelijk behoorlijk kan beschermen tegen darmkanker bij mannen.
