Direct naar artikelinhoud
columnteun van de keuken

Beter een inconsequente idealist dan een cynische klootzak

Teun van de Keuken artikel

Hoe heerlijk moet het zijn om een cynische zak te zijn. Iemand die het aan de reet zal roesten hoe wij er hier op aarde een potje van maken. Klimaatverandering? Opkomst van extreem-rechts en bedreiging van de democratie? Schendingen van de mensenrechten? Boeiuh! De patjepeeër, bij voorkeur een financieel geslaagde patjepeeër, telt zijn geld, laat nog even optekenen dat succes een keuze is en begint de wel geëngageerde zeurpieten die steeds maar weer over deze problemen beginnen de les te lezen. Want wat blijkt? Die gast met zijn linkse milieupraat is helemaal niet zuiver op de graat!

Die vent die steeds over het CO2-probleem begint, stapt toch soms in het vliegtuig. Die vegetariër heeft wél leren schoenen aan en weet je nog dat die scholieren met hun klimaatmarsen na een dagje demonstreren vrolijk hamburgers gingen halen bij de McDonald’s? Heeft iemand trouwens weleens uitgezocht waar die lijm van is gemaakt die die activisten gebruiken om zich aan die schilderijen vast te plakken? Zit heel vaak chemische troep in en gelatine van dieren. Alsof dat zo goed is! En o ja, die mensen die zich nu opeens zo druk maken om mensenrechten in Qatar, die zijn ook hartstikke hypocriet. Waar waren ze bij de Olympische Spelen in China en het WK in Rusland? Toen hoorden we ze niet. En dat Qatar niet deugt, wisten we trouwens allang. Waarom dan nu pas bij zo’n voetbaltoernooi stennis trappen? Put your money where your mouth is en practice what you preach!

Zie je hoe gerieflijk de positie van de cynicus is? Als je je alleen druk maakt om je eigen succes en je niet uitlaat over de toestand in de wereld, dan kun je anderen die dat wel doen heel gemakkelijk de maat nemen. Want bijna iedereen is inconsequent. Bijna niemand is perfect. Alleen degene die heel hard roept dat hij een rechtse klootzak is, is onaantastbaar. Hij heeft toch nooit beweerd goed te zijn? Nou dan. Maar als je geëngageerd bent en je uitlaat over misstanden, dan moet je 100 procent goed zijn. Anders val je van je voetstuk en ben je niet geloofwaardig. Overigens zijn de paar wel consequente veganistische, niet-vliegende, geen chemische shampoo en zeep gebruikende activisten weer doodenge radicale wereldvreemde activisten, waar we ook niks van moeten hebben. Zo winnen de cynici die niets aan de maatschappij willen veranderen altijd.

Ruim tien jaar neoliberaal beleid heeft ertoe geleid dat we elk maatschappelijk probleem als een individueel probleem zien, dat op strikt individueel (consumptie-)niveau kan worden opgelost. Dat is natuurlijk onzin. Om grote problemen zoals klimaatverandering aan te pakken, is een veel grotere (politieke) aanpak nodig: verbied privévliegtuigen, doe iets aan de overmatige vleesconsumptie, zorg voor een flinke kerosinebelasting én creëer een Europees netwerk van supersnelle treinen, zodat mensen ook een alternatief hebben als ze willen reizen. Zet nog veel meer in op duurzame energie.

De mens is niet perfect. De mens faalt voortdurend en komt soms zelfs tot nieuwe inzichten. Daarvoor moeten we hem niet bestraffen, daarin moeten we hem steunen. We zijn allemaal maar stumperds die het beste willen. Aan een soms inconsequente idealist die zich voor grote, noodzakelijke veranderingen inzet, heb je meer dan aan een consequent cynische klootzak.