‘Op 1 januari ruim 10.000 noodplaatsen voor asielzoekers tekort’

Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, blijkt dat dat aantal niet zal worden gehaald. Volgens het COA blijft de druk op de opvang hoog en zal daarom ook na 1 januari crisisopvang noodzakelijk blijven. ,,Het is niet realistisch te veronderstellen dat dit gerealiseerd zal zijn in deze korte tijd’’, leest het. Conclusie is dat gemeenten ‘langer dan ze wilden’ verantwoordelijk blijven voor de noodopvang.

COA: ,,Zolang de landelijke opvangcapaciteit als totaal nog niet voldoende is, kan er geen sprake zijn van de afbouw van (crisis)noodopvanglocaties.’’ Een opmerkelijk standpunt, omdat staatssecretaris Van der Burg van Asielzaken in augustus met de gemeenten een deal sloot, waarbij de datum van 1 januari werd overeengekomen. Te meer omdat daarmee een einde moest komen aan het buiten slapen van vluchtelingen.

Het probleem lijkt gelegen in het feit dat een groot deel van de noodopvanglocaties tijdelijk is. Na de jaarwisseling vervallen veel van die locaties. De prognose is dat van de ruim 52.000 plekken die in oktober beschikbaar waren er op 1 januari nog zo'n 45.000 over zijn. Naar verwachting is in januari, aldus RTL, de bezetting ruim 56.000, waardoor er een tekort van ruim 10.000 plaatsen dreigt.

Dat aantal zou nog lager uit kunnen vallen, als de gemeenten voor mensen met een verblijfsvergunning woonruimte kunnen vinden. Van der Burg maakte de afspraak dat er 20.000 huizen voor statushouders zouden worden gezocht. Deze mensen houden nu een opvangplek bezet, terwijl ze op basis van hun verblijfsvergunning recht hebben op een huis. De kans dat al die huizen worden gevonden, is echter klein.

Ook de staatssecretaris ziet dat de versnelde huisvesting van vergunninghouders door gemeenten achterblijft op schema, zo schreef hij vrijdag aan de Tweede Kamer. In het meer dan overbelaste aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven nog altijd ruim 2000 asielzoekers. ,,Dat is nog steeds meer dan afspraken met de gemeente Westerwolde toestaan”, schrijft Van der Burg.

Sinds juli van dit jaar zouden, aldus de COA-cijfers, 7730 vergunninghouders een woning toegewezen hebben gekregen. ,,In het tempo van de uitstroom sinds 1 juli is de uitstroom van 20.000 ver weg’’, concludeert het orgaan. Het kabinet ligt onderwijl met de gemeenten, en de eigen partijen, in de clinch over het gedwongen opnemen van asielzoekers. Er wordt nu nagedacht over een bonussysteem bij opname van meer vluchtelingen.

In het nieuwe asielplan van Van der Burg - waarmee de bewindsman weigerachtige gemeenten middels de wet kan dwingen tot opvang - staat dat alle gemeenten jaarlijks een ‘redelijk aantal’ asielzoekers moeten opvangen. Mochten er meer asielzoekers naar ons land komen dan voorzien, dan wordt gemeenten die extra bedden regelen een beloning van ‘enkele duizenden euro's’ per asielzoeker.

Van der Burg sorteert in zijn plan voor op een maximumaantal asielzoekers, zodat alle gemeenten een eerlijk steentje bijdragen. Nu is dat niet zo. Van de 344 gemeenten in Nederland hadden 251 op 1 september van dit jaar geen langdurige asielopvang. Het plan ligt gevoelig. Niet alle coalitiepartijen begrijpen waarom er een plafond nodig is, terwijl aanvankelijk sprake was van een evenredige verdeling over alle provincies en gemeenten.

In een reactie op de vertrouwelijke stukken zegt VluchtelingenWerk dat ze ‘de urgentie benadrukken dat er met spoed iets moet veranderen’. ,,Er staan nu al dagelijks mensen in de regen te wachten bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. De situatie is nu al kritiek en die gaat alleen nog maar kritieker worden’’, aldus een woordvoerder. De organisatie vindt dat het kabinet gauw moet komen met de ‘spreidingswet’, ,,waar al weken op gewacht wordt”.

Bekijk onze video's over de asielcrisis in onderstaande playlist: