NASA voltooit, ondanks lekkage, test om Artemis-raket vol te tanken

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft met succes alle stappen voor het vullen van zijn Artemis-raket met brandstof voltooid. Tijdens een van de stadia werd een lek in de leidingen geconstateerd, maar het testen kon na troubleshooting verdergaan.

De vorige poging om de raket met brandstof te vullen, werd afgeblazen wegens een lek in de brandstoftoevoer. Dat zorgde er begin september voor dat NASA de eerste lancering van de raket moest afbreken. Om opnieuw problemen te voorkomen, moest het tanken van Artemis, zonder lancering ditmaal, opnieuw getest worden.

De testprocedure was via een livestream en een blog op de NASA Artemis-site te volgen. Ook dit keer trad er een lekkage op bij een koppelstuk, maar konden technici ingrijpen en het tanken na enige tijd verder laten gaan. Door de leidingen op te laten warmen en opnieuw de koppeling te maken, kon het lekken gereduceerd worden en binnen toelaatbare waarden blijven.

NASA Artemis-raket tijdens tanktest

De test nam in totaal bijna tien uur in beslag en begon met het langzaam vullen, of 'slow fill', van de hoofdtank met vloeibare zuurstof. Daarna werd vloeibare waterstof getankt, maar tijdens die stap bleek een koppeling tussen de LH2-leidingen en de raket te lekken. Toen de koppeling hersteld was kon NASA verder met het onder druk vullen van de brandstoftanks en het afkoelen van de raketmotoren. Deze zogenaamde 'fast fill' en 'engine bleed' werden gevolgd door het bijvullen van verdampte brandstof. De laatste stappen bestonden uit het vullen van de tanks van de tweede rakettrap, die eveneens met LOX en LH2 gevuld werden. Ook druktests werden uitgevoerd om te kijken of de brandstofsystemen lanceercondities kunnen weerstaan.

De tanktest moet verifiëren of de raket veilig gevuld kan worden met brandstof, alvorens een nieuwe lanceerpoging gedaan mag worden. Ook werd getest of de waterstoftank veilig op dezelfde druk kon worden gebracht als de tank tijdens lancering ondervindt. NASA zou Artemis binnen een week willen lanceren. De eerste missie van de Artemis-raket is een onbemande vlucht, waarbij de Orion-capsule in een baan om de maan wordt gebracht. Latere missies moeten toewerken naar een maanlanding met astronauten.

Door Willem de Moor

Redacteur

22-09-2022 • 06:46

59 Linkedin Whatsapp

Reacties (59)

59
59
47
8
0
11
Wijzig sortering
Mooi om te zien dat ze de problemen kunnen oplossen.
Ik snap dat de als je de leidingen verwarmt dat de boel uitzet en dan beter afsluit.
Maar als er vloeibare zuurstof doorheen stroomt koelt het weer af zou ik denken.

Heeft iemand een mooie link naar een ontwerptekening?
ik ga ervanuit dat er door de kou ijsvorming is ontstaan dat de seal van de koppeling minder effectief maakt: opwarmen smelt het ijs, de koppeling wordt opnieuw vastgeklikt (ongetwijfeld complexer dan dat) zonder ijs, en sluit dan beter af.
Het is helaas in dit geval complexer dan dat. Het gehele verhaal wordt hier ook niet verteld. Het lek werd erger na opvoeren van de druk (fastfill), daarna hebben ze volgens mij niet de seal ontkoppeld maar de druk afgevoerd waardoor de temperatuur iets opliep en wederom opgevoerd. Het is nog steeds een complex probleem waar NASA zich nog flink over moet buigen.

Ter verduidelijking: deze lek waarden waren vandaag acceptabel maar zouden bij een echte lancering zorgen voor een aftel pauze of scrub. Ook trad dit 'lek' op bij een andere brandstof leiding dan eerder het geval was.
H2 is ontzettend lastig hierdoor, bijna niemand gebruikt het dan ook meer.
Inderdaad, voor de tweakers die het niet weten: Waterstof is het lichtste gas en staat helemaal linksboven in onze periodieke tabel. Niet alleen is het zeer licht ontvlambaar maar ook de opslag is extreem moeilijk. Omdat het zo licht is, zijn lekken namelijk onvermijdelijk. Eigenlijk 'lekt' er continue wel een kleine hoeveelheid. Een volledige verzegeling tussen het koppelstuk van het lanceerplatform en de raket is dus uitgesloten. Veel andere ruimtevaartuigen kiezen daarom voor alternatieve brandstoffen. Iedere keuze heeft zijn eigen voor- en nadelen.

Tijdens de eerdere testen werd de metings grenswaarde van 4 overschreden. Dit is de lage waarde waarbij waterstof voldoende mengt met de zuurstof in de atmosfeer om brandbaar te zijn. Dit resulteert in een 'scrub' (annulering). Bij deze testen mocht de waarde hoger zijn (met inachtneming de verhoogde risico's) juist ook omdat ze ervaring (en data) willen over het systeem reageert. Al deze zaken zijn bekend alleen hoger dan verwacht. De overschrijding van deze grenswaarde is alleen niet toegestaan bij de echte lancering (human-rated) dus het wordt heel spannend wat NASA gaat doen. Fantastisch om allemaal mee te maken en fantastisch hoe NASA hier open en transparant mee omgaat (live rapportage is geweldig).

TL;DR rocket science is moeilijk... en H2 maakt het nog moeilijker...
Aanvulling:
Jij zegt dat H2 een licht molecuul is. Dat klopt, maar het probleem is dat H2 ook een extreem klein molecuul is. Zo klein dat wanneer je twee materialen op elkaar perst (zoals in een koppeling bv.) er voor het kleine H2 molecuul altijd nog enorme kieren zijn om door te ontsnappen.
(Maar dat is ook wat jij met je uitleg duidelijk wilde maken.)
Inderdaad, ik denk met dit soort dingen altijd in engels en dan zijn vertalingen niet altijd even duidelijk.
Dank voor de aanvulling!
Ook een probleem van H2 zn kleinte, is dat geen enkele container het uberhaupt vast kan houden voor een langere periode. Elk kristalstructuur van metaal is te groot om H2 voldoende tegen te houden.
Zie het als zand vasthouden in een bak gemaakt van kippengaas.
Ok dan snap ik het. Je hebt verwarming nodig voor de ontkoppeling, omdat de boel makkelijk vastvriest.
En toen ze de koppeling opnieuw vastmaakten, was de lekkage binnen de toleranties.
Het probleem is dat die raket met een heel scala aan seals aan mekaar zit en de raket al te theoretisch “buiten de garantie” zit 😄

Willem_D in 'NASA voltooit, ondanks lekkage, test om Artemis-raket vol te tanken'

@Willem_D heeft een link hoe (simpel) de raket in mekaar wordt gezet en in die vorm maximaal 12 maanden de werking gegarandeerd wordt. Daar zit die al ver buiten.
Heeft iemand een mooie link naar een ontwerptekening?
Zoiets:
https://www.nasa.gov/exploration/systems/sls/fs/sls.html
Andersom, het moest opgewarmd worden om het los te halen. Kou zorgt juist (deels) voor de afsluiting.
Ontwerptekening van de aansluiting niet kunnen vinden.
Misschien domme vraag als niet space volger, maar waarom gebruiken ze niet gewoon space x ? of is het principe we willen ons eigen programma ook zonder afhankelijk te zijn van Elon...
Naast de antwoorden hierboven, is het ook nog eens zo dat het SLS gebruik maakt van onderdelen die nog op voorraad zijn vanuit het Space Shuttle programma. De hoofdmotoren zijn RS-25 motoren, dezelfde die op de Space Shuttle als SSME (Space Shuttle main Engine) werden gebruikt. Die zijn erg betrouwbaar gebleken, en er hoeft dus niet een nieuwe techniek/motor te worden ontwikkeld.

De boosters bestaan ook uit onderdelen die over zijn vanuit het Space Shuttle programma, weliswaar met een (of meer?) extra segment(en) om meer stuwkracht te bieden. Ook dat is bestaande techniek die erg betrouwbaar is gebleken (met uitzondering van die ene lancering in 1986, maar dat was omdat de lancering ver buiten de specs was, de buitentemperatuur was veel lager dan wat de O-ringen konden hebben om op tijd af te dichten).

Er zijn dus meerdere redenen om dit programma te hebben ;)
Niet zo zeer omdat ze nog "op voorraad waren". Er worden veel meer boosters en motoren gebruikt dan wat er nog op de plank lag.

Het gaat er vooral om dat de space shuttle heel veel leveranciers had (bijvoorbeeld van die motoren) in verschillende staten. Dat levert heel veel goede banen op in die staten. Dus de senatoren van die staten zijn er op gebrand dat de nieuwe nasa raket dezelfde leveranciers blijft gebruiken.

Het gebruik van de SS motoren en boosters is dan ook vooral een politieke beslissing geweest.

[Reactie gewijzigd door RocketKoen op 22 september 2022 09:45]

Dat politieke aspect is wel het belangrijkste geweest. Dat is geheel te wijten aan de manier hoe NASA haar geld krijgt. Want ik ben er niet zeker van dat ze met het hergebruik van Shuttle techniek geld hebben bespaard... :+
Denk ik ook niet, bovendien is het niet efficiënt natuurlijk. Alles op je eigen terrein kunnen fabriceren en integreren is veel logischer en dus ook wat alle nieuwe aanbieders doen, puur omdat ze niet van politiek geheel afhankelijk zijn. Mooi he, politiek. :)
sterker nog, net als bij de appollo zijn veel onderdelen gewoon letterlijjk niet meer te maken omdat de kennis is verdwenen en de blue prints niet compleet zijn om de nukken uit het onderdeel te halen.
Ter illustratie. Nasa betaalt per lancering $400 miljoen voor de RS-25 motoren. Die crashen na gebruik ergens in de oceaan.

Spacex heeft een compleet nieuw ontwerp gemaakt (raptor) en die betalen minder dan $10 miljoen per raket, die ook nog eens herbruikbaar is.
Dat zijn voorlopig nog fantasieberekeningen want er is nog geen enkele Starship gelanceerd. Die berekeningen waren er ook voor de Falcon en komen nu pas zo'n beetje tot hun recht, want je hebt jarenlange ontwikkelingskosten die je ook wel mee moet rekenen. Die motoren en test objects die ze momenteel vernietigen kosten ook geld.

Blijft uiteraard staan dat SLS belachelijk duur is en ik meen $2mld per lancering gaat kosten (ex.R&D), dus alles is goedkoper dan SLS eigenlijk...
Er is ook nog geen enkele SLS gelanceerd.
De Raptop 2 bestaat. De raptor 1 heeft al gevlogen (10km).
De prijs is wel gebaseerd op een productie van 500 motoren per jaar. (33 per booster, 6 per starship). Dat spreidt de ontwikkelkosten een heel stuk uit.
Dat is ook waar de focus bij de ontwikkeling nu ligt. De raptor 2 vooral simpel zijn. Dat maakt productie en onderhoud betaalbaar.
We gaan er geen semantische discussie van maken... Starship heeft een hopje gemaakt. We moeten nog maar zien of alle planningen uitkomen. Space is hard, remember? Dus alle berekeningen zijn op dit moment fantasie/projecties. Geen garanties. In deze business heb je maar één garantie: dat het duurder wordt en langer duurt om te maken. Succes zal ongetwijfeld volgen en de prijs is ongetwijfeld ongekend laag voor deze business, maar hoeveel en waneer kan nog niemand zeggen.
Het is inderdaad een semantische discussie, maar daarom denk ik dat je moet oppassen met termen als "fantasie". Dat schept een volkomen verkeerd beeld van het de ontwikkeling van Starship.
Ik had meer rekening moeten houden met de Musk Fanclub inderdaad. Maar de berekeningen zijn fantasie :+
Oh man, wat heb ik een hekel aan die gewoonte om in kampen te denken..... Er is geen normale discussie meer mogelijk zonder dat hij ontspoort, voornamelijk vanwege die bijna dierlijke behoefte om de nuance eruit te halen. Waardoor virtuele kampen ontstaan en de discussie onvermijdelijk eindigt in stilte (omdat die andere gewoonte in discussies is om vooral gewoon te stoppen met posten als het je niet lukt om je gelijk te halen)

Over dat "fantasie": Stel dat jij mij vertelt dat je morgenochtend wil vertrekken naar Zuid-Frankrijk voor een vakantie en dat je denkt daar halverwege de avond aan te komen. Is het dan OK als ik zeg dat zowel dat "aankomen" als die "halverwege de avond" uit je duim gezogen zijn?
Dank voor je aanvulling! ;)
Spacex heeft nog geen raket welke de mogelijkheid heeft om een capsule n omloop van de maan te brengen.

Zij werken nog aan starship.
Dat is niet helemaal waar, falcon heavy zou in theorie meer dan in staat zijn om een capsule in een baan rond de maan te brengen. alleen om dit voor nasa te mogen uitvoeren moet de raket human rated worden. De falcon heavy kon ook een auto langs mars afschieten dus zou voldoende moeten zijn in delta v.

Echter heeft elon geen intresse om de falcon heavy human rated te maken, gezien hij bezig is met wat o.a. bekend is als starship and super heavy welke hij human rated wil maken.

Dit process kost namelijk extreem veel geld en een bedrijf als spacex moet dit wel de moeite waard vinden.

Overigens heeft spacex ook een contract om een maanlander aan te leveren die van het artemis station naar de oppervlakte van de maan pendelt, wat dan op zichzelf weer een versie is van starship.

[Reactie gewijzigd door bergsegek op 22 september 2022 08:26]

Kun jij iets zeggen over het verschil tussen deze missie (qua techniek en vereisten) en bijvoorbeeld de missie van China die onlangs is gedaan?

Is China nu verder met hun technologie of is het peren en appels vergelijken?
Dat tweede voornamelijk.

De technieken zijn min of meer vergelijkbaar (en vaak ook afgekeken), maar waar wij in het westen over de laatste paar honderd jaar wetgeving etc. op hebben gezet (materialen, stoffen, fabricagemethodes/toleranties, procedures etc.), zijn ze in China in het algemeen nog altijd wat meer laks.

Het voordeel hiervan voor China is dat zowel innovatie als het groeitempo enorm hard gaan, maar het nadeel is dat er ook redelijk vaak iets behoorlijk fout gaat. Zo hoor je om de zo veel tijd dat er weer eens iemand is overleden nadat ze zijn opgegeten door een roltrap, een gecrashte lift, of dat (relevant tot dit onderwerp) er weer eens een raket op een dorpje is gevallen.

Nu probeer ik hier niet mee te zeggen dat China hier slecht mee is / "foei China, foei", want die tijd hebben wij ooit ook gehad, maar dat is wel een groot verschil tussen de rest van de ontwikkelde wereld en China, terwijl China wel tegelijkertijd in dezelfde ruimtes actief is.

[Reactie gewijzigd door Arckedo op 22 september 2022 10:21]

Voor de raketten zijn verschillende parameters bekend met hoeveel ton men naar verschillende doelen kan brengen zoals LEO(low earth orbit) , geostationary orbit en in dit geval naar de maan.

Nu weet ik niet specifiek wat de specificaties zijn geweest van de cineese Long March raket welke is gebruikt voor de maan missie te lanceren maar bijvoorbeeld de Long March 8 rakket kan 2,800 kg naar een Geostationary transfer orbit brengen. dit zou voldoende kunnen zijn om een lander + brandstof naar de maan te kunnen brengen.
In vergelijking kan een Falcon Heavy c.a. 26.700 kg naar Geostationary transfer orbit brengen zoals bekend in de basic stats.

Komt erop neer dat mission planners rekening houden met de mogelijkheden van de raket en zijn doel om hier de payload op af te stemmen zodat deze binnen de parameters vallen van wat een raket kan.

Hier zijn ook voorbeelden van met de europese Ariane-5 raket verschillende configuraties met meer of minder side boosters om te voldoen aan de missie parameters voor de payload.
Het grote verschil tussen CLEP (Chinese Lunar Exploration Program), en Artemis (met SLS) is het verschil in doel.
CLEP heeft 2 doelen:
sample return (naar de maan vliegen, wat stenen oppakken, en terugvliegen): dit is ondertussen gedaan, en er is 2kg materiaal teruggebracht naar de aarde.
maanrobot: een robot op de maan laten rondrijden (NASA & ESA doen dit al jaren op Mars)

Doel Artemis:
Mensen op de Maan zetten en terug laten keren.

Een capsule om mensen (levend) te vervoeren naar de maan en terug is honderden malen groter, zwaarder en complexer dan een capsule die 2kg zand moet vervoeren
Misschien ter aanvulling:

SpaceX heeft al naar de maand kleine satelliet en zelfs lander gebracht met falcon 9, uiteraard te klein voor human landing.
Falcon 9 met dragon capsule zou te zwaar zijn. Falcon Heavy met dragon zou misschien kunnen. Echter is dragon ontworpen voor een lage baan om de aarde. Een nieuwe capsule voor een verdere reis moet dan opnieuw worden ontworpen en wordt dan wellicht te zwaar voor een Falcon Heavy of te klein voor zo'n lange reis.
En met starship in ontwikkeling waarbij je niet een capsule naar de maand schiet maar gewoon de hele starship lijkt mij dat een veel beter plan om aan te werken.
Prestige en de overheid wil (voor militaire doeleinden) onafhankelijk blijven voor ruimtemissies.
USA overheid gebruikt juist SpaceX al voor dat soort dingen.
Omdat Artemis veel groter en meer payload mee kan nemen dan de Falcon Heavy, daarnaast gecertificeerd moet zijn voor mensen-transport (wat de falcon heavy niet heeft). Daarnaast wil NASA / US niet afhankelijk zijn van een leverancier, dus werd er gekozen voor een eigen programma (al heel lang geleden toen space-X nog niet echt "lekker op dreef was".
En nog als aanvulling op eth0: SLS is door de jaren heen nogal een prestige project geworden voor politieke figuren, dus die zullen nooit (willen) toegeven dat het project veelste lang heeft geduurd. en veelste veel geld heeft gekost, het moest ongeacht alles, doorgaan en een succes worden. Je moet je wel realiseren dat dit project al jaren bezig is (heb de precieze tijdlijn niet voor me maar echt al een flink aantal jaren dus volgens mij ook al ver voordat spacex de lancering met 2 boosters heeft gedaan bijvoorbeeld. Dus tja, dit voertuig vult een gat die er was, naar als je het nu bekijkt, is het niet de vraag of het grotendeels weg gegooid geld is, en ze dit niet beter hadden kunnen uitbesteden (het antwoord achteraf gezien, is waarschijnlijk wel ja.. ) maar ja dat is achteraf..
verder ontopic: het zal wel een mooie launch worden om te bekijken als dat ding de lucht in gaat vermoed ik zo.. wat een beest.
De USA zet in op meerdere vaartuigen. Niet al het geld op 1 paard. Na stoppen van de space shuttle was USA ernsig gehandicapt wat betreft mogelijkheden.
Daarnaast genereerd SLS werkgelegenheid in allerlei staten. De senatoren van de staten betalen dus grof om werkgelegenheid te behouden. Volgens sommigen is SLS een duur werkgelegenheidsproject.
De toekomst van ruimtevaart zit in herbruikbaarheid, dat hebben SpaceX en BlueOrigin wel aangetoond. De Arianne6 van ESA is eigenlijk net zo achterhaald als SLS.
Maar ... als SLS vliegt, dan kan hij wel naar de maan en dat kunnen SpaceX en anderen nog niet. SpaceShip moet het wel gaan kunnen, maar die lijkt verder van zijn eerste vlucht verwijderd dan SLS.
Je vraag is juist heel goed.
Het is een krankzinnig uit de hand gelopen project dat meer over het ego van amerikaanse congresleden en banen in zoveel mogelijk staten gaat dan over het oorspronkelijke doel.
Het wordt uitgelegd in dit artikel:
https://arstechnica.com/s...-but-maybe-also-the-best/
Dat is geen domme vraag, het antwoord is alleen niet zo eenvoudig.
Het Artemisprogramma is naast gewoon een mooi project, ook een banenmotor. Daar wordt vaak wat denigrerend over gedaan, maar elke overheid wil graag banen genereren en heeft daar geld voor over. Dit project wordt dus (deels) in stand gehouden door politieke keuzes.
Die politieke invloed zorgt er ook voor dat er alles aan gedaan wordt om dit project in stand te houden. Opgeven en wisselen van lanceerplatform (lees: SpaceX) is eigenlijk geen optie.

Daarnaast is de SLS ook het verst in de ontwikkeling. De raket die nu op het lanceerplatform staat is "klaar" in de zin dat hij, als er verder geen problemen meer optreden, gelanceerd kan worden. SpaceX is nog niet zo ver. SpaceX heeft op de lange termijn wel de beste kaarten (want goedkoper en ze hebben bewezen dat ze erg goed zijn in het ontwikkelen van raketten), maar ze moeten het nog wel laten zien.
Zoals ik begrijp wil NASA zelf al niet meer deze raket gebruiken maar moeten ze dat vanuit de politiek. 1 vlucht van deze raket daar kun je een hoop SpaceX vluchten voor laten uitvoeren, zeker wanneer SpaceX eindelijk weer verder kan met hun Spaceship tests.
Vraag van een leek: als het nu lekt binnen de marges, zijn er dan geen risico's op grotere gebreken tijdens/na de lancering? Er komen dan gigantische krachten en trillingen voorbij die bestaande lekken, met alle mogelijke gevolgen van dien?
Men heeft het in het artikel over "de koppeling" en dan ga ik ervan uit dat het gaat over de koppeling tussen de tankslang en de vulopening. Als je lanceert dan is de tankslang ontkoppelt en is dit geen issue meer. Het wordt een ander verhaal als het lek de "tankdop" betreft.
Dit is niet geheel correct in de context van dit 'lek'.
Het probleem doet zich voor bij het vullen maar ook bij de zogenaamde 'replenish' aanvoer. Dit zijn twee verschillende (grotes) van aanvoer leidingen. De 'main' was vandaag problematisch maar de 'replenish' ging echt over de getolereerde waarden nodig voor lancering. De main toevoer was afgesloten maar de replenish ontkoppeld later.

Deze koppeling wordt slechts bij de de lancering ontkoppeld (je ziet ze terugtrekken bij lancering). Het werkt dus niet zoals een auto waar je de tankdop er op zet en klaar. Er zijn meerdere aanvoerleidingen om de boel op druk te houden die op verschillende tijden ophouden en ontkoppelen.

@Tjolk, dit lek zorgt ervoor dat de vlambare gassen lekken tussen het voertuig. De waarde (4) die gegeven wordt is de waarde waarboven dit gas mengt met zuurstof en brandbaar wordt. Gezien een ontstoken raket nogal vlambaar is, is dit inderdaad een probleem bij lancering. Omdat er gisteren enkel getest werd zonder ontbranding van de motor waren tolerantiewaarden hoger dan bij een echte lancering. De raket zelf was dus prima maar de omgeving was niet geschikt voor lancering.
Ik begrijp dat het lek zit in de koppeling van de vulopening en de vulslang (simpel gezegd). Dat is een van de slangen die op het moment van lanceren losgekoppeld wordt. Wat zijn de mogelijke problemen? Door een lekkage krijg je brandstof in gasvorm om je raket en dat zal bij ontsteken van de motoren wel eens ongewenste ontbrandingen geven. Of als er tijdens de vlucht aan de zijkant LH2 of LOX naar buiten spuit, dan zorgt dat voor onbalans. De correctie daarvan kost extra brandstof. Brandstof dat gebruikt is voor correctie's kan niet gebruikt worden voor creeren van snelheid. En daardoor zou de raket weleens niet de gewenste snelheid kunnen bereiken om naar de maan te kunnen. Maar die zit ik een beetje te filosoferen.

De temperatuur van de koppeling en slang zijn ver onder nul als er LH2 of LOX doorheen gaat. Opwarmen doe je dus gewoon door de kraan even dicht te zetten, dan warmt het vanzelf langzaam op tot omgevingstemperatuur.
Wat ik me afvraag, waarom treden al deze lekkages op? In principe zou NASA al zat ervaring moeten hebben met de gebruikte vloeistoffen/gassen, gezien deze in het verleden op dezelfde wijze toegepast zijn. Dus is het dan een kwestie van te snel willen en dus fouten maken, of zijn de gebruikte stoffen dermate agressief dat het materiaal er snel onder lijd?
NASA is door ingewikkeld politiek gedoe in het congres verplicht om oude Space Shuttle technologie te gebruiken.
Artemis is grotendeels een uit elkaar gehaalde en anders in elkaar gezette Space Shuttle.
Dus het is inderdaad zorgwekkend dat het O-ring probleem terug blijft komen.
Voor de ingenieurs waarschijnlijk een zeer frustrerende situatie.

[Reactie gewijzigd door Tungsten19 op 22 september 2022 10:36]

Ik vermoed dat je twee totaal verschillende zaken door elkaar haalt.
Het probleem met de O-ring op de SpaceShuttle had te maken met de verbinding tussen de verschillende delen van de vaste brandstofraketten (SRB's). Dat waren O-ringen met een diameter van 4 meter (!) en ze verzorgden de afdichting tussen twee onderdelen die vast met elkaar verbonden waren. Ze faalden omdat ze bloot werden gesteld aan de hete verbrandingsgassen in de SRB. Dat ze konden falen, was bekend bij de ontwerpers, maar het risico werd niet voldoende gecommuniceerd.

De lekkages die we nu zien zitten in een totaal ander systeem, namelijk het systeem dat vloeibare brandstof (waterstof in dit geval) in de tanks van de SLS pompt. En dan specifiek een verbinding die is ontworpen om losgekoppeld te worden bij lancering. Dit is een nieuw ontworpen systeem (voor zover ik weet) en deze problemen hebben dus geen enkele relatie met oude onderdelen van de Space Shuttle.

Evengoed: bijzonder frustrerend inderdaad, maar vergeet niet dat ook de SLS zicht nog steeds in de testfase bevind en die is bedoeld om dit soort problemen te vinden .
Ja natuurlijk, je hebt helemaal gelijk. Het was alleen omdat het oppervlakkig op elkaar leek: afsluitringen en lage temperatuur.
I stand corrected!
Waterstof is een gas met extreem kleine moleculen, die zich met groot gemak door een afsluiting kunnen persen die voor andere gassen een hermetische verzegeling zijn. Daarnaast staat het tijdens het tanken onder grote druk én is het enorm koud, waardoor er in de materialen waarmee het in contact komt thermische processen plaatsvinden (zoals krimp). Dat maakt het ontzettend moeilijk om een koppeling te maken die voldoende lek-dicht is.
Nu hadden ze een dergelijke koppeling natuurlijk al in het Space Shuttle programma (tenzij de problemen nu mede veroorzaakt zijn door strengere eisen). Maar elke wijziging in de koppeling, een andere diameter, andere materialen, een ander productieproces om de contactvlakken te polijsten, etc. zal de eigenschappen van de koppeling veranderen v.w.b. de lekdichtheid. Bij elke wijziging zal er heel veel aan gepield moeten worden om de verzegeling tussen de verschillende delen van de koppeling zodanig perfect te krijgen dat de lekkage acceptabel is
Dit wetende, zou dat dan niet al onderdeel van een QA proces moeten zijn? Want dan zou je er bij de directe ontwikkeling achter komen, ten opzichte van het moment dat het geheel op het lanceerplateau geparkeerd staat. Ze zullen vast een QA proces hebben, maar dan nog rest de vraag of die genoeg dekt of dat er uit haast/druk van stakeholders bewust dan wel onbewust risico's genomen worden. Met als gevolg dat het publiek nu alleen maar problemen ziet en minder vertrouwen heeft in het project of NASA zelf.
NASA's ervaring voorkomt niet mechanisch mankementen aan koppelingen die niet door NASA zijn gemaakt.
Als je weet hoeveel geld dit project heeft gekost… Dan verbaas ik mij over dat dit probleem niet tijdens het design process naar boven is gekomen.
Dat is waarschijnlijk toen dus wél naar boven gekomen, vandaar dat ze wisten welke handelingen ze konden verrichten om de lekkage af te laten nemen en de mogelijkheid hadden om dit op afstand uit te voeren.
Ze zijn al 10 jaar bezig en de ervaring van de Space Shuttle, zitten ze nog steeds met een euvel.
Het is dan ook vrij tricky blijkbaar, ik denk niet dat ze met al hun ervaring dat allemaal niet weten. Het is simpelweg heel lastig te werken met H2.
Ook dit keer trad er lekkage op bij een koppelstuk, maar konden technici ingrijpen en het tanken na enige tijd verder laten gaan.
Zoo, die technici hebben ballen van staal! Even bij een half vol getankte SLS gaan staan om een lekkage te fixen.

[Reactie gewijzigd door PizZa_CalZone op 22 september 2022 08:45]

Gewoon op afstand het koppelstuk laten bewegen hoor.
Ben benieuwd of dit niet opnieuw een auto abort gaat worden bij een volgende lanceer poging. Volgens Micheal Baylor werd net een limiet overschreden wat bij een lancering automatisch voor een abort gaat zorgen. Misschien dat ze de threshold iets aanpassen voor de volgende lanceer poging..

https://twitter.com/nexts...&t=5Vkp9X2ZUMOCYYVni9KEmg
The engine bleed quick disconnect LH2 leak reached 5% during max pressure, but the rate lowered on its own as flow continued. However, anything above 4% would trigger a launch abort if this was launch day. Something for them to evaluate ahead of the next attempt.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Tweakers maakt gebruik van cookies

Tweakers plaatst functionele en analytische cookies voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Deze cookies zijn noodzakelijk. Om op Tweakers relevantere advertenties te tonen en om ingesloten content van derden te tonen (bijvoorbeeld video's), vragen we je toestemming. Via ingesloten content kunnen derde partijen diensten leveren en verbeteren, bezoekersstatistieken bijhouden, gepersonaliseerde content tonen, gerichte advertenties tonen en gebruikersprofielen opbouwen. Hiervoor worden apparaatgegevens, IP-adres, geolocatie en surfgedrag vastgelegd.

Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Sluiten

Toestemming beheren

Hieronder kun je per doeleinde of partij toestemming geven of intrekken. Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Functioneel en analytisch

Deze cookies zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie. Meer details

janee

    Relevantere advertenties

    Dit beperkt het aantal keer dat dezelfde advertentie getoond wordt (frequency capping) en maakt het mogelijk om binnen Tweakers contextuele advertenties te tonen op basis van pagina's die je hebt bezocht. Meer details

    Tweakers genereert een willekeurige unieke code als identifier. Deze data wordt niet gedeeld met adverteerders of andere derde partijen en je kunt niet buiten Tweakers gevolgd worden. Indien je bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je account. Indien je niet bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je sessie die maximaal 4 maanden actief blijft. Je kunt deze toestemming te allen tijde intrekken.

    Ingesloten content van derden

    Deze cookies kunnen door derde partijen geplaatst worden via ingesloten content. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie over de verwerkingsdoeleinden. Meer details

    janee