Terwijl het kabinet huishoudens en bedrijven aanmoedigt om energie te besparen door de thermostaat een graad (of twee) lager te zetten, gingen afgelopen weekend de eerste terrasverwarmers weer aan in Nederland.
Dat terwijl het gebruik van terrasverwarmers in Frankrijk sinds dit jaar is verboden. Ondernemers die toch nog heaters neerzetten, kunnen zelfs een boete van 1.500 euro krijgen. Het verbod werd ingevoerd na een reeks voorstellen door een burgerberaad, dat oplossingen voor de klimaatcrisis mocht aandragen.
Nu Europa probeert om met veel minder Russisch gas de winter door te komen, is het verslinden van energie ineens niet meer normaal. In het Europese gasbesparingsplan worden EU-lidstaten aangemoedigd om ook naar terrasverwarmers te kijken bij het verminderen van het gasverbruik.
Het is niet bekend hoeveel energie alle terrasverwarmers van Nederland precies verbruiken, maar zuinig zijn ze in ieder geval niet. Eén elektrische terrasverwarmer verbruikt in vier uur tijd evenveel stroom als een gemiddeld huishouden in een dag. Het energieverbruik en de CO2-uitstoot door heaters op gas ligt nog hoger. Niet voor niets staan ze op de lijst 'grote energieslurpers' van Milieu Centraal.
Duurzame alternatieven
Toch zullen ze niet zonder slag of stoot uit het straatbeeld verdwijnen. Na de coronacrisis zetten horecabedrijven alle zeilen bij om klanten te trekken, ook in de winter. Juist het terras moet dan klanten lokken. "Het is nu zaak goede omzetten te draaien om de schulden af te lossen en weer geld te hebben om te investeren", zegt een woordvoerder van brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN).
Maar ook als horeca hun terrassen 's winters willen openhouden, zijn er veel duurzamere opties dan de terrasverwarmer. De gemeente Den Haag liet in 2018 verschillende alternatieven op een rij zetten (pdf). Daaruit bleek dat een terras met elektrische dekens zestien keer minder energie verbruikt dan met elektrische heaters. Ook warmtekussens zijn een veel duurzamere optie.
Zelfs voordat de energieprijzen de lucht in schoten, waren beide alternatieven al "financieel interessant", concludeerden de onderzoekers. Met de torenhoge energieprijzen van nu is een investering in elektrische kussens en dekens nog sneller terugverdiend dan toen.
De provincie Overijssel en verschillende gemeenten kennen zelfs een subsidieregeling voor cafés die hun heaters vervangen door warmtekussens. Vorig jaar was zo'n regeling in Drenthe al een groot succes: in één dag werd voor 200.000 euro aan subsidie aangevraagd. "Dit helpt horecaondernemers zeker om de duurzamere keuze te maken", laat KHN weten.
Volg onze berichtgeving over de energiecrisis
'Gaat om het signaal'
Het nadeel voor horeca is dat de duurzame alternatieven minder zichtbaar zijn voor voorbijgangers. Een heater verwarmt niet alleen de lucht, maar is ook meteen een uithangbord voor het comfort van een terras.
Juist die zichtbaarheid zorgt er ook voor dat terrasverwarming een probleem is, zegt energie-expert Thijs ten Brinck. "Belangrijk is vooral het signaal dat ervan uitgaat. Iedereen moet voorzichtig zijn met energie, dus ook de uitbaters van een terras. Er zijn vormen van energieverbruik die misschien nog wel zinlozer zijn, maar die zijn helaas minder zichtbaar."
Volgens Ten Brinck zouden terrasverwarmers op zijn minst moeten worden voorzien van een bewegingssensor, zodat ze alleen aan gaan als er mensen in de buurt zitten. "Ze staan vaak te loeien als er niemand zit. Dat is echt zonde."
Voor cafés die écht duurzaam willen worden, heeft het Haagse onderzoek een gouden tip: de 'ouderwetse' fleecedeken produceert helemaal geen uitstoot.
NUjij: Uitgelichte reacties