Het Zweedse politieke landschap ziet er vrij overzichtelijk uit: er is een blok van vier linkse en een blok van vier rechtse partijen. De partij die de meeste zetels wint, mag een coalitie vormen. Volgens de peilingen wordt dit waarschijnlijk de sociaaldemocratische partij van de huidige premier Magdalena Andersson.
Het linkse en het rechtse blok gaan nek aan nek in de peilingen. Daarom is het nog onzeker of Andersson - mocht haar partij de verkiezingen winnen - een meerderheid kan vormen met een linkse coalitie. Ongebruikelijk is dat niet: de afgelopen vier Zweedse regeringen waren ook minderheidskabinetten.
Andersson is de eerste vrouwelijke leider van Zweden. Ze is volgens de peilingen vooral populair onder vrouwen. Voor veel mensen is dit een beslissende factor wanneer zij richting de stembus gaan, schrijft AP.
Opkomst van rechts-populisme
Sinds 2014 zijn de sociaaldemocraten in Zweden aan de macht. Op het beleid van de partij is de afgelopen jaren meer kritiek gekomen, terwijl de populariteit van de rechts-populistische Zweden Democraten van Jimmie Akesson juist stijgt.
Zweden Democraten wordt door sommigen getypeerd als een Trump-achtige partij. Critici geloven niet dat de partij, die werd opgericht door rechts-extremisten, een meer gematigde, traditioneel-conservatieve weg is ingeslagen.
Hoewel Zweden Democraten eerder vooral aan de zijlijn stond, zijn steeds meer partijen bereid met de partij van Akesson samen te werken. In 2018 won de partij nog 17 procent van de zetels en werd daarmee de derde grootste partij in het parlement. Volgens de peilingen zal dat aandeel zondag hoger uitvallen.
Bendegeweld en immigratie zijn belangrijkste thema's
De twee belangrijkste thema's van de Zweedse parlementsverkiezingen zijn immigratie en geweld. Bendegeweld neemt de laatste jaren toe. Niet alleen in de grote steden, maar door het hele land. Het geweld vindt vooral plaats tussen criminele (drugs)bendes die voornamelijk bestaan uit jongeren met een migratieachtergrond.
Dit jaar zijn in Zweden al 48 mensen om het leven gekomen door wapengeweld, 3 meer dan in 2021. "Schietpartijen en explosies zijn in de laatste jaren toegenomen en het geweld wordt nu gezien als een groot sociaal probleem", zegt politicoloog Anders Sannerstedt.
Volgens veel inwoners van Zweden is het tolerante immigratiebeleid de boosdoener. Zij willen dat het geweld harder wordt aangepakt. De populistische Zweden Democraten speelt daarop in door zich fel op te stellen tegen immigratie. Ook wil de partij hard optreden tegen misdaad.