"Het is heel lastig geweest de laatste tijd om mensen die hier mogen blijven naar huisvesting te krijgen waar ze een bestaan in dit land kunnen opbouwen. Terwijl je ze ook zo hard nodig hebt op de arbeidsmarkt", zei Rutte vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie.
In bijna alle sectoren is er sprake van personeelstekort. Het kabinet zoekt koortsachtig naar oplossingen en presenteerde onlangs "vergaande maatregelen".
Wat betreft de opvang van vluchtelingen moet Nederland erin slagen om mensen die zijn gevlucht voor geweld "fatsoenlijk op te vangen", zei Rutte. De premier voegde eraan toe dat de aantallen wel "beheersbaar" moeten zijn, zoals dat ook staat opgeschreven in het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie.
Rutte gaf toe dat er sprake is van bestuurlijk falen, aangezien mensen al dagenlang buiten moeten slapen voor aanmeldcentrum Ter Apel. Binnen is het te vol als gevolg van de vastgelopen asielketen. "Ik schaam me voor de situatie in Ter Apel", zei Rutte.
Het kabinet zegt een oplossing te hebben voor de problemen. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) en Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) zullen de plannen later vrijdagavond toelichten.
'Besturen is fouten maken'
Rutte erkende dat zijn kabinet na de Syrische vluchtelingencrisis van 2015 en 2016 het aantal opvangplekken "te snel" heeft afgebouwd. "Besturen is ook fouten maken", verklaarde de premier.
Het kabinet wil een oplossing voor de doorstroom van mensen die mogen blijven in Nederland. Daarvoor worden naar verluidt voor dit jaar voor 20.000 mensen huizen beschikbaar gesteld. Een enorme opgave, gezien het forse woningtekort.
De meeste gemeenten krijgen het aantal woningen dat zij beschikbaar moeten stellen van het kabinet voor statushouders dan ook niet geleverd.
Utrecht slaagde hier als een van de weinige gemeenten wel in. Daar hebben bijna alle statushouders een woning gevonden, omdat zij zes weken lang voorrang kregen op andere woningzoekenden.