CDA-fractie schaart zich achter uitspraken Hoekstra

Een deel van de Tweede Kamer is dinsdag tijdens het stikstofdebat kritisch op het CDA en het pleidooi van partijleider en vicepremier Wopke Hoekstra om de stikstofdoelen mogelijk uit te stellen. CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma hield tijdens het debat niettemin vast aan de uitspraken van Hoekstra: volgens de partij is het doel om de stikstofuitstoot in 2030 met de helft terug te dringen „niet heilig” meer. Volgens Heerma zien boeren de noodzaak om de natuur te herstellen, maar moet het kabinet de „breuk met de samenleving” herstellen – boeren demonstreren al maanden hevig tegen de stikstofplannen.

Volgens PvdA-leider Attje Kuiken wekt het CDA valse hoop bij boeren en houdt het kabinet Nederland „gegijzeld met politieke ruzies”. GroenLinks-leider Jesse Klaver vroeg zich af of het CDA „gratis bier” biedt om „de boerenachterban van het CDA tevreden te houden” of dat Hoekstra het regeerakkoord daadwerkelijk wil veranderen. Andere partijen prezen het pleidooi van Hoekstra juist, zoals Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging: „Hij toonde eindelijk ballen.” Volgens SGP-leider Kees van der Staaij moeten door het CDA bij boeren gewekte verwachtingen „gevolgen krijgen”. Dat betekent „voor veel boerenbedrijven het verschil tussen stoppen en doorgaan”.

Lees ook Vertrouwen de partijen in het kabinet-Rutte IV elkaar nog wel

Regeerakkoord

Hoekstra’s uitspraken zorgden vorige week voor veel commotie, omdat hij daarmee ingaat tegen afspraken in het regeerakkoord. PVV-leider Wilders vroeg een debat aan, waardoor de Tweede Kamer terug is gekomen van reces. In reactie op de beschuldigingen dat Hoekstra een breuk in het kabinet zou veroorzaken, zei Heerma tijdens het debat dat zijn partij „in de politiek zit om aan te geven wat we vinden en waar we naartoe willen” met het land.

VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans stelde tijdens het debat dat de afspraken over stikstof uit het regeerakkoord nog steeds staan. Wel zei ze verbaasd te zijn over Hoekstra’s pleidooi. „Als je moeite hebt met de gemaakte afspraken, dan kun je dat met elkaar bespreken”, aldus Hermans. Afgelopen vrijdag sprak de coalitie met elkaar. „Toen is ook duidelijk de vraag gesteld of dit een verzoek was tot aanpassing van het regeerakkoord. Het antwoord was nee.”

De fractievoorzitter van coalitiepartij ChristenUnie, Gert-Jan Segers, riep alle betrokkenen op in gesprek te blijven om de „scheuren” in de samenleving te dichten. Segers vreest dat het jaartal 2030 nu „een totempaal” wordt. „Mijn frustratie is dat we vandaag aan de slag zouden kunnen gaan. We weten wat er moet gebeuren. We weten dat we niet kunnen wachten, we weten dat we te lang hebben gewacht om heel veel redenen.” Volgens hem staan de huidige doelen desondanks overeind, „totdat we iets anders afspreken”. D66-fractievoorzitter Jan Paternotte zei dat zijn partij vasthoudt aan de stikstofdoelen. “Een duidelijk doel is bittere noodzaak”, aldus Paternotte.

‘Breuk herstellen’

Minister van Financiën en vicepremier Sigrid Kaag (D66) meldde zich dinsdagochtend wegens ziekte afgemeld voor het debat in de Tweede Kamer. De D66-leider liet op sociale media weten dat ze onwel werd en naar het ziekenhuis moest. Hoewel debataanvrager Wilders het daardoor uit wilde stellen, was een meerderheid van de Kamerleden ervoor het debat door te laten gaan. Premier Rutte zei tijdens het debat dat Kaag inmiddels weer thuis is en dat het „een stuk beter” met haar gaat.

Kaags afwezigheid haalt „de jus uit het debat”, aldus Wilders. Met name D66 is sterk voor het vasthouden aan de afspraken over stikstofreductie. D66-leider Kaag stelde Hoekstra’s uitspraken „uiterst opmerkelijk” te vinden. Premier Mark Rutte (VVD) benadrukte na de ministerraad op vrijdag dat de stikstofplannen onveranderd waren gebleven.

Tijdens het debat kwam ook een aantal andere crises aan bod, zoals problemen in het asielsysteem, de forse inflatie en de dalende koopkracht van burgers.

Lees ook Wat vindt NRC | Wopke Hoekstra beschadigt het toch al lastige stikstofbeleid