Kapitaal van Van Lienden en compagnons in beslag genomen in Nederland, Luxemburg en Zwitserland
Het Openbaar Ministerie heeft in Nederland, Luxemburg en Zwitserland beslag laten leggen op kapitaal van Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel. Het gaat om geld, woningen en auto’s. De drie mondkapjeshandelaren worden verdacht van oplichting, verduistering en witwassen.
In mei liet het OM al beslag leggen op banktegoeden van 11,5 miljoen euro in Nederland. Van Lienden en zijn compagnons beklaagden zich er later over dat zij daardoor niet meer voldoende geld hadden voor advocatenkosten, maar nu blijkt dat ze ook kapitaal naar het buitenland hebben gesluisd. Door de beslaglegging kunnen de mondkapjeshandelaren daar nu niet meer bij.
Advocaat Han Jahae, die Van Lienden vertegenwoordigt, is verbaasd door de nieuwe beslaglegging, onder meer op de BMW van Van Lienden. ‘Ik heb geen idee waarom ze dat nu doen. De woningen, auto’s en de bankrekeningen waren allang bekend, dus ik begrijp niet waarom ze er niet meteen beslag op hebben gelegd.’ Volgens Jahae gaat het om persoonlijke bankrekeningen waarop een deel van het dividend van de commerciële bv Relief Goods Alliance (RGA) was gezet. ‘Dat is ook keurig opgegeven aan de Belastingdienst, staat gewoon op eigen naam en er is niet geprobeerd dat te verhullen of weg te maken.’
Volgens Jahae is Zwitserland uitgekozen om te bankieren omdat het onder meer ‘goedkoper is en er betere rendementen’ te behalen zijn. ‘Tenminste, dat is wat ik hoor. Ik heb er zelf geen rekening.’
‘Om niet’
Van Lienden en zijn compagnons verdienden 28,5 miljoen euro aan een mondkapjesdeal met het ministerie van VWS. Dat geld sluisden ze door naar hun eigen holdings, hoewel ze de buitenwereld wilden doen geloven zonder winstoogmerk te werken.
Het OM meent dat Van Lienden partners als Coolblue en Randstad, die belangeloos meewerkten aan Hulptroepen Alliantie, heeft opgelicht door te suggereren dat hij ‘om niet’ werkte voor de ‘helden van de zorg’. Ook zou de mediapersoonlijkheid zich geld hebben toegeëigend dat eigenlijk aan de charitatieve stichting toebehoorde. De megaorder van de overheid van 100,8 miljoen euro had volgens het OM bij de stichting moeten worden ondergebracht en niet bij de bv Relief Goods Alliance, het commerciële bedrijfje dat Van Lienden en zijn compagnons in het geheim hadden opgericht.
Ook andere, kleinere orders werden bij de liefdadigheidsstichting weggehaald en doorgeschoven naar de eigen commerciële bv. Zo ging bij een aankoop van 146 duizend euro van het ministerie van Justitie en Veiligheid de winst uiteindelijk ook naar Van Lienden en zijn compagnons, doordat de factuur op naam kwam te staan van de commerciële bv Relief Goods Alliance. Het departement dacht volgens een woordvoerder dat RGA verbonden was aan de non-profitstichting.
Rapport van Deloitte
Het ministerie van VWS hoopt in september een rapport van Deloitte te publiceren dat duidelijk maakt hoe de order van 100,8 miljoen euro – een van de grootste orders tijdens de coronacrisis – bij het net opgerichte bedrijfje van Van Lienden terechtkwam. Uit onderzoek van de Volkskrant bleek eerder dat toenmalig minister Hugo de Jonge een eerste aanzet gaf voor de onderhandelingen met de mediapersoonlijkheid.
Uit interne documenten die VWS dinsdag vrijgaf, blijkt opnieuw dat experts van landelijk inkoopcentrum LCH én ambtenaren van VWS weinig zagen in een order voor Van Lienden. In een mail van een VWS-ambtenaar staat dat ‘niemand enthousiast’ is over een deal met Van Lienden. ‘Hij heeft wel een invloedrijk netwerk.’ In een andere mail schrijft een VWS-ambtenaar over een mogelijke deal: ‘Ik zie nog steeds geen toegevoegde waarde.’
Het onderzoek van Deloitte moet ook duidelijk maken wie binnen VWS wist dat Van Lienden voor eigen gewin werkte, terwijl hij zich aan de buitenwereld bleef voordoen als een weldoener.
